Hiện đang là mùa khai thác chính vụ cá ngừ đại dương. Thế nhưng, hàng trăm chiếc tàu của ngư dân phường Phú Lâm và phường 6 (TP Tuy Hòa) đành bất lực nằm bờ vì không thể vượt cửa sông Đà Rằng. Trong khi đó, hàng trăm chiếc tàu đánh bắt xa bờ trở về cũng bị “mắc kẹt” ngoài cửa, không thể vào bến để tiêu thụ sản phẩm.

 

Ngư dân phường 6 (TP Tuy Hòa) lo lắng vì tàu thuyền không thể ra khơi - Ảnh: N.L

 

“NỘI BẤT XUẤT, NGOẠI BẤT NHẬP”…

 

“A lô… A lô… Anh Mười hả, cửa sông không vào được à, khổ quá!””. “Alô… Tàu PY90243 của Dương Hiệp đây, tàu chạy cạn dầu rồi, không vào cửa được thì làm sao đây?. Những điệp khúc ấy liên tục “réo” lên trong bộ đàm thoại đặt tại trạm hoa tiêu ở ngay cửa sông Đà Rằng vào sáng ngày 25/1. Tổ trưởng trạm hoa tiêu Phạm Đặng phải trả lời khàn cả giọng: “Các anh phải tìm cách lo nhiên liệu chạy tàu nhanh vào Vũng Rô hoặc ra cảng cá Tiên Châu để “giải phóng” bạn và hải sản, chứ hôm nay biển động, sóng xô cát bồi làm lấp cửa thêm nặng, nên các tàu cá đều “nội bất xuất, ngoại bất nhập”… Ở đây, nhiều ngư dân đang đứng “ngóng” những con tàu đang chạy nhấp nhô ngoài cửa biển, Nhiều người tranh nhau hỏi người trực bộ đàm về thông tin tàu của họ đã vào bờ chưa, vào bến cá nào, khi nào tàu vào được cửa Đà Rằng?. Bà Mai Loan than trời: “Hơn một tháng, tàu của gia đình khai thác cá ngoài khơi rất vất vả, bây giờ chạy tàu vào bến cá tiêu thụ lại càng vất vả hơn. Nếu tàu chạy đi các bến Dân Phước, Tiên Châu, Vũng Rô cách xa hàng chục hải lý, tốn thêm nhiên liệu và phát sinh thêm chi phí bến bãi, thuê mướn nhân công bốc vác..., trong khi giá bán lại rẻ hơn. Làm biển kiểu này coi như chấp nhận lỗ vốn!”

 

Các ngư dân ở trạm hoa tiêu hướng dẫn tàu thuyền ra vào cửa sông Đà Rằng để tránh mắc cạn hay tai nạn - Ảnh: N.L

 

Trong tiếng sóng bủa ầm ào vào bờ, ông Phạm Đặng nói với chúng tôi, có lẽ chưa bao giờ, ngư dân phải lo lắng cho những con tàu vượt cửa sông Đà Rằng như mùa biển này. Mấy hôm nay, ban lạch Phú Câu tự huy động kinh phí trong dân để xây dựng trạm hoa tiêu và cử 4 người có kinh nghiệm trực tiếp thăm dò luồng lạch nước, xác định vị trí kinh độ, vĩ độ phù hợp mới hướng dẫn cho từng chiếc tàu ra vào cửa an toàn. Chỉ trong buổi sáng nay có khoảng 30 chiếc tàu câu cá ngừ trở về, nhưng ban lạch kiên quyết không cho chiếc nào vào cửa, bởi sóng lớn và cát bồi lấp quá cạn… gây nguy hiểm lật tàu!

 

Trong khi nhiều tàu “mắc kẹt” ngoài cửa, bến cá phường 6 với hàng trăm chiếc tàu loay hoay tìm mọi cách vượt cửa sông nhưng không thể, đành bất lực quay trở vào tiếp tục nằm chờ nước thủy triều lên. Chị Trần Thị Tư – chủ tàu PY2219 cho hay: “Mấy mùa khai thác cá ngừ bị lỗ vốn, tôi đành chạy vay mượn mới lo đủ phí tổn và tìm đủ bạn để vươn khơi trong mùa này. Nhưng ai ngờ cả tuần nay tàu không thể “xuất bến” được vì cửa sông bị lấp. Cứ đà này thì có thể “lỡ” chuyến biển đi câu cá ngừ kịp thời gian trở về ăn Tết Nguyên đán!”.

 

BAO GIỜ THÔNG CỬA ĐÀ RẰNG?

 

NẠO VÉT BẾN CÁ PHƯỜNG 6 Ban quản lý Bến cá phường 6 (TP Tuy Hòa) đang huy động các phương tiện cơ giới tiến hành nạo vét bến cá phường 6 bị cát bồi lấp nặng trong mùa mưa năm 2006 (?nh). Đoạn nạo vét có chiều dài trên 50m, ngang 40m, sâu 2m, với tổng khối lượng trên 3.000m3. Tổng kinh phí nạo vét bến cá trên 45 triệu đồng, dự kiến sẽ hoàn thành trong quý 1/2007, đảm bảo cho 300 chiếc tàu ra vào cập bến thuận lợi.

Ngư dân Huỳnh Cư – chủ tàu PY2485 trăn trở: “Như đã thành quy luật, cứ năm nào không có lụt lớn là cửa sông Đà Rằng bị bồi lấp. Do nhiều năm liền không có trận lụt nào lớn, nên cát tích trữ, “nằm chờ” nhiều ở gần cửa sông. Mùa này, thời tiết diễn biến bất thường, gió bấc, biển động, sóng to đẩy cát ngược lên, trong khi nước từ thượng nguồn đổ về không đủ “lực” đẩy cát trở ra biển. Vì vậy cửa sông bị cát bồi lấp nghiêm trọng nhất từ trước đến nay.

 

Ông Phan Khánh, Trưởng phòng Kinh tế TP Tuy Hòa, cho biết, UBND TP Tuy Hòa đã chuẩn bị đủ nguồn kinh phí khoảng 600 triệu đồng để hút cát, nạo vét cửa sông Đà Rằng. Tuy nhiên, hiện nay chưa thể tiến hành nạo vét cửa sông này. Bởi biển động, sóng lớn, thêm vào đó dôi cát bồi lấp cửa cách bờ biển hơn 100 mét. Nếu làm ngay đường ống dài hút cát sẽ bị sóng đập vỡ, còn dùng xà lan để hút cát ở ngay tại chân sóng, thì rất nguy hiểm cho tính mạng công nhân. Do vậy, đến cuối tháng 3/2007, khi trời im, biển lặng, UBND TP Tuy Hòa mới triển khai thực hiện nạo vét thông cửa Đà Rằng!.

 

Song, theo nhiều ngư dân từng trải và dày dạn kinh nghiệm ở phường 6, nếu chậm nạo vét cửa sông này thì gây ảnh hưởng cho hơn 700 tàu ra vào, dẫn đến thiệt hại lớn về kinh tế cho ngư dân. Theo ông Trần Văn Giác, giải pháp nhanh nhất là nên dùng thuốc nổ để mở cửa sông. Còn theo ông Phạm Ượt, để cửa Đà Rằng hàng năm không bị bồi lấp, các ngành chức năng sớm có kế hoạch chỉnh trị dòng chảy con sông. Còn trước mắt, bắt buộc phải huy động máy bơm hút cát, tạm thời khai thông luồng lạch cho tàu thuyền ra vào.

 

NGUYÊN LƯU