Năng suất lúa bình quân vụ hè thu 2012 của tỉnh đạt 68 tạ/ha, cao hơn 4 tạ/ha so với vụ hè thu năm ngoái. Kết quả này có phần là đóng góp không nhỏ của các HTX nông nghiệp.

Năm 2012 HTX An Ninh Tây (Tuy An) triển khai mô hình sản xuất lúa chất lượng cao theo Chương trình BUCAP - Ảnh: M.DUYÊN

Hiện trên địa bàn tỉnh có 208 HTX đăng ký hoạt động theo Luật HTX, trong đó lĩnh vực nông nghiệp chiếm hơn 50% với 136 HTX nông nghiệp, thu hút 176.000 xã viên tham gia. Các HTX nông nghiệp thực hiện cung cấp lúa giống cho xã viên; một số HTX trực tiếp tạo ra giống lúa từ việc lai tạo các giống lúa cấp xác nhận phù hợp với thổ nhưỡng từng địa phương, như HTX Hòa Kiến 1 (TP Tuy Hòa), HTX Hòa Hiệp Nam (Đông Hòa), HTX Xuân Lộc (TX Sông Cầu)… Đồng thời, tại các HTX, tổ khuyến nông còn hướng dẫn xã viên sản xuất lúa theo các mô hình giúp cây lúa phát triển tốt, như chương trình BUCAP tại HTX An Ninh Tây (Tuy An); chương trình VietGAP tại HTX Hòa Thắng II (Phú Hòa)… Bên cạnh đó, với vai trò chỉ đạo sản xuất, các HTX nông nghiệp còn thường xuyên đôn đốc và cùng với bà con xã viên chăm sóc đồng ruộng, phát hiện phòng trừ sâu bệnh, diệt chuột cắn phá.

Tại HTX Nông nghiệp Hòa Thắng 2 (Phú Hòa), vụ đông xuân 2011-2012 thời tiết diễn biến xấu, sâu bệnh phát sinh, mưa lớn gây ngập úng và ngã đổ trên 80ha lúa nhưng năng suất vẫn đạt 79 tạ/ha, cao hơn 8,5 tạ/ha so với vụ đông xuân 2010-2011. Để đạt được năng suất trên, ngay từ đầu vụ, Ban quản trị HTX Nông nghiệp Hòa Thắng 2 đã cùng tổ khuyến nông tìm hiểu để đưa các giống lúa cho năng suất và chất lượng cao vào đồng ruộng, như các giống: ML4-2, ML213, DDV108, OM6162, DDH815-6…, đồng thời áp dụng mô hình sản xuất lúa “3 giảm, 3 tăng” (giảm lượng giống gieo sạ, giảm lượng thuốc trừ sâu bệnh, giảm lượng phân đạm; tăng năng suất lúa, tăng chất lượng lúa gạo, tăng hiệu quả kinh tế); “1 phải, 5 giảm” (phải dùng giống lúa xác nhận; giảm lượng nước vừa đủ, giảm thất thoát sau thu hoạch, giảm lượng giống gieo sạ, giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, giảm phân bón).

Tương tự, tại HTX Nông nghiệp Hòa Kiến 1 (TP Tuy Hòa) có khoảng 250ha lúa 2 vụ. Trong đó, HTX bố trí 12ha sản xuất giống lúa mới. Vụ đông xuân 2011-2012, HTX đã nhân rộng thành công các giống DV108, ML123, TH3-3… theo cơ cấu sạ hàng 6kg/sào cho bà con nông dân. Kết quả sau thu hoạch mang lại lợi nhuận tăng thêm 4,5 triệu đồng/ha so với sử dụng giống thuần gieo sạ đại trà.

Ông Nguyễn Trọng Tùng, Phó giám đốc Sở NN-PTNT cho biết: Vụ hè thu vừa qua toàn tỉnh gieo trồng 23.820ha, năng suất lúa bình quân đạt 68 tạ/ha, tăng hơn 4 tạ/ha so với vụ hè thu năm ngoái. Có được kết quả này một phần là nhờ các HTX nông nghiệp biết kết hợp chặt chẽ với Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư, Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh để đưa vào sử dụng các giống lúa cấp 1, giống lúa lai như: OM 2514, ML4-2, ML202, ML213, ML216, ML49 và một số giống lúa chất lượng cao có triển vọng khác đã được khảo nghiệm có kết quả tại địa phương như AS2, RNT3, OM 6162, OM 4088…

NHIỀU DỊCH VỤ NÔNG NGHIỆP

Các HTX nông nghiệp cũng làm tốt các dịch vụ hỗ trợ sản xuất nông nghiệp như làm đất, thu hoạch, thủy nông nội đồng. Hiện trên địa bàn toàn tỉnh có 80% HTX làm dịch vụ thủy lợi, 40% HTX cung ứng vật tư nông nghiệp... Điển hình như các HTX: Hòa Quang Nam, Hòa Trị 2 (Phú Hòa), Hòa Tân Đông (Đông Hòa), An Ninh Tây (Tuy An), Hòa Phong (Tây Hòa)…

Ông Nguyễn Hữu Hồng, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Hòa Trị 2 cho biết: Trong chăm sóc cây lúa, HTX tiến hành hợp đồng với các công ty vật tư phân bón bán cho bà con xã viên với giá ưu đãi, việc thanh toán theo hình thức gối vụ nhằm tạo được sự đồng thuận của xã viên. Vào vụ thu hoạch, HTX cung cấp đủ máy tuốt lúa phục vụ nhu cầu của hơn 612ha giúp bà con thu hoạch kịp thời không để tình trạng dồn ứ lúa chín rộ.

Ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết, các HTX nông nghiệp đã làm tốt việc sản xuất lúa giống, dịch vụ phục vụ sản xuất nông nghiệp, góp phần nâng cao năng suất lúa, cây trồng, đảm bảo ổn định sản lượng lương thực toàn tỉnh. Tuy nhiên các HTX nông nghiệp vẫn chỉ hoạt động như một đơn vị công ích “lấy thu bù chi” nên doanh thu còn rất hạn chế. Để nâng cao khả năng cạnh tranh của các HTX nông nghiệp trong nền kinh tế thị trường, Liên minh HTX tỉnh cùng các cấp chính quyền địa phương và các ngành có liên quan tạo điều kiện thuận lợi cho các HTX chuyển đổi mô hình theo HTX kiểu mới, hoạt động theo Luật HTX; đồng thời hỗ trợ về vốn để các HTX nông nghiệp mở rộng hoạt động kinh doanh, dịch vụ theo hướng đa dạng, phù hợp với kinh tế thị trường và nhu cầu của xã viên, thành viên.

HẢI PHONG