Thời gian qua, các HTX đóng tàu, khai thác thủy sản xa bờ làm ăn thua lỗ, quản lý yếu kém… đã ngừng hoạt động. Tuy nhiên hiện vẫn còn hàng chục HTX chưa tiến hành giải thể theo quy định.
Toàn tỉnh hiện có hơn 60% HTX đóng tàu, khai thác thủy sản trong tổng số 45 HTX đã ngừng hoạt động hoặc hoạt động trên danh nghĩa. Từ năm 1997-2001, Phú Yên có đến 65 HTX hoạt động trong lĩnh vực khai thác thủy sản, giải quyết việc làm cho hơn 450 lao động địa phương. Các HTX được thành lập nhằm hưởng nguồn vốn vay đánh bắt xa bờ và khắc phục hậu quả bão lũ với tổng số tiền hàng chục tỉ đồng. Thời gian đầu, các HTX làm ăn tương đối hiệu quả, có thương hiệu trong hoạt động đóng tàu, khai thác thủy sản như: HTX Sửa chữa đóng tàu thuyền, mộc dân dụng Phước Thành (TP Tuy Hòa), HTX Khai thác thủy hải sản Phú Bình (Đông Hòa), HTX Nghề cá Mỹ Quang (Tuy An), HTX Sửa chữa và đóng tàu Phú An (TX Sông Cầu)... Tuy nhiên, trong những năm 2004, 2005, gần như tất cả các HTX trên lần lượt ngừng hoạt động hoặc bị buộc phải giải thể, chỉ còn vài HTX chuyển từ đánh bắt xa bờ sang gần bờ, nuôi trồng thủy sản. Nguyên nhân là do năng lực quản lý yếu kém, các ban quản lý thành lập cho có, không được đào tạo bồi dưỡng chuyên môn, không có phương án sản xuất rõ ràng, mua sắm vô tội vạ dẫn đến thua lỗ triền miên. Trong khi đó xã viên chỉ góp sức, không góp vốn nên họ nhanh chóng bỏ đi khi HTX gặp khó khăn. Cuối cùng Nhà nước phải tiến hành xóa nợ, các ngân hàng cũng tổ chức bán đấu giá tài sản, trang thiết bị của một số HTX để thu hồi vốn nhưng hiệu quả đem lại không cao. Hiện trên địa bàn tỉnh vẫn còn khoảng 26 HTX chưa giải thể dù đã ngừng hoạt động từ lâu. Điều này làm xấu đi hình ảnh của HTX, gây ảnh hưởng đến tâm lý người dân, đến quá trình vận động, thành lập mới HTX. Việc này cũng gây không ít trở ngại cho các HTX khác trong việc vay vốn để phát triển sản xuất, kinh doanh. Ngoài ra cơ sở vật chất, nhà xưởng, trang thiết bị hoặc đã bán tháo hoặc để đó không ai quản lý dẫn đến tình trạng bị mất cắp hoặc hư hại theo thời gian.
Các cấp, ngành liên quan cần tham mưu cho UBND tỉnh sớm tiến hành giải thể các HTX đóng tàu, khai thác thủy sản đã ngừng hoạt động. HTX nào còn khả năng phục hồi, phát triển cần tạo điều kiện tối đa để được tiếp cận chương trình hỗ trợ đánh bắt xa bờ của Chính phủ; đồng thời giúp đỡ, tư vấn cho HTX trong việc quản lý nguồn vốn, đào tạo tay nghề, đầu tư trang thiết bị, thẩm định hợp đồng, nghiên cứu thị trường nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả lao động tiến tới phối hợp tốt với những tổ, đội sản xuất khác trên biển trong phát triển kinh tế, nêu cao tinh thần tương thân tương ái, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ.
BẢO PHƯỚC
(Liên minh HTX Phú Yên)
