Sau hơn 5 tháng chuyển cho Hợp tác xã kinh doanh dịch vụ tổng hợp Tiền Hải (HTX Tiền Hải) quản lý, khai thác chợ trung tâm thị trấn Hai Riêng đã bộc lộ nhiều bất cập. Đơn vị quản lý tự nâng nhiều mức thu, khiến tiểu thương bức xúc.

Mặt tiền chợ trung tâm thị trấn Hai Riêng được quy hoạch thành khu chợ đêm, hoạt động từ 15g-20g mỗi ngày nhưng bị lấn chiếm, buôn bán suốt ngày - Ảnh: T.HƯƠNG

TẬN THU

Chợ trung tâm thị trấn Hai Riêng được xây dựng từ năm 1999 và hoạt động dưới sự quản lý của UBND huyện Sông Hinh, đến năm 2011 được chuyển đổi mô hình quản lý từ Nhà nước sang tư nhân. Tháng 8/2011, UBND huyện Sông Hinh tổ chức đấu thầu quản lý, khai thác chợ và HTX Tiền Hải trúng thầu với giá hơn 5 triệu đồng/năm, trong thời gian khai thác 3 năm. Ngoài ra, HTX còn phải thực hiện các khoản đóng góp khác như thuế, đầu tư sửa chữa một số hạng mục nhỏ của chợ…

Với hình thức khoán trọn gói như vậy nên HTX Tiền Hải tận dụng mọi phương pháp để tăng nguồn thu, mà chưa tính đến khó khăn của các tiểu thương kinh doanh tại chợ. Theo các tiểu thương, từ khi tiếp quản chợ, HTX Tiền Hải đã quy hoạch lại vị trí các gian hàng, khiến các lối đi bị hẹp lại để có thêm chỗ kinh doanh… Bà Đoàn Thị Tố Nữ, một trong tám tiểu thương vừa được ban quản lý chợ di dời từ khu tự tiêu tự sản vào trong khu vực hàng ăn uống của chợ bức xúc nói: “Trước đây, khu vực này là lối đi của chợ, nhưng từ khi HTX Tiền Hải tiếp quản đã cho dựng lên nhà lều, đưa gian hàng của chúng tôi vào đây. Tuy nhiên, diện tích mà HTX bố trí chỉ vỏn vẹn 4m²/gian hàng/hộ, đủ để đặt một cái bàn, một băng ghế và nồi niêu, thau, chậu; giữa hàng này với hàng kia không có một khoảng cách để đặt chân thì làm sao có thể mua bán được”.

Việc làm này của HTX Tiền Hải không phải để có thêm chỗ cho tiểu thương buôn bán, mà để có 200 điểm kinh doanh họp chợ thường xuyên, đủ điều kiện để áp giá thu phí chợ loại 2 theo quy định của Nhà nước. Được biết, trước đây chợ trung tâm thị trấn Hai Riêng chỉ có 182 điểm kinh doanh họp chợ thường xuyên, chợ thuộc loại 3 và mức phí cao nhất chỉ 10.000 đồng/m²/tháng. Nhưng khi trở thành chợ loại 2, cũng ở vị trí đó, phí đã tăng lên 24.000 đồng/m²/tháng. Ngoài ra, còn có một số vị trí mức phí thu không áp theo một quy định nào. Bà Võ Thị Ho Yến bán dưa hấu trên lề đường ở phía tây chợ cho biết: Trước đây, chúng tôi chỉ đóng 50.000 đồng/tháng, còn nay lên 400.000 đồng.

Lý giải việc bố trí thêm các gian hàng tại chợ, theo ông Đặng Ngọc Diệu, Chủ nhiệm HTX Tiền Hải là nhằm mục đính đưa chợ đi vào hoạt động bài bản và hiệu quả hơn. Đối với một số khu vực như lề đường trước sân chợ HTX không quản lý mà giao cho bảo vệ chợ phụ trách, giá thu phí mặt bằng, phí vệ sinh là do thỏa thuận giữa bảo vệ và người bán.

 GIÁ ĐIỆN, NƯỚC, RÁC CŨNG… LEO THANG

Không chỉ tăng mức thu phí kinh doanh tại chợ, HTX Tiền Hải còn cắt giảm các khoản chi bằng cách khoán gọn tiền nước sinh hoạt tại chợ đối với bà Võ Thị Thư, với điều khoản: Bà Thư chịu trách nhiệm quản lý, khai thác hai khu nhà vệ sinh của chợ, đổi lại bà phải chi trả tất cả chi phí tiền nước sinh hoạt ở chợ. Còn các tiểu thương có nhu cầu sử dụng nước thì phải mua lại của bà Thư với giá do bà tự quyết. Chị Trương Thị Cẩm Vân, kinh doanh hàng ăn ở chợ cho biết: “Hiện chúng tôi phải mua nước của bà Thư để buôn bán với giá 50.000 đồng/m³. Tuy vậy, không phải lúc nào cần nước chúng tôi cũng mua được, vì bà Thu chỉ mở vòi nước khi bà làm xong công việc”.

Được biết, theo hợp đồng kinh doanh nước giữa HTX Tiền Hải và Trạm nước huyện Sông Hinh, mỗi khối nước chỉ 8.000 đồng, cộng thêm 10% thuế giá trị gia tăng và 5% phí nước thải. Theo nhiều tiểu thương, trước đây giữa chợ có một giếng nước công cộng để sử dụng sinh hoạt rất thuận tiện. Nhưng không hiểu vì lý do gì mà HTX Tiền Hải lại cho lấp và bố trí một gian hàng ở đó, buộc họ phải mua lại nước máy để dùng. Vì quá bất tiện và đắt đỏ, nên các tiểu thương đã nhiều lần gửi đơn yêu cầu dẫn đường ống và bắt đồng hồ riêng để tiện sử dụng. Thế nhưng, khi công nhân của Trạm nước huyện đến bắt ống dẫn nước thì HTX Tiền Hải lại cản trở. Trong khi đó, ông Đặng Ngọc Diệu lại cho biết, giá mua nước sinh hoạt cũng do sự thống nhất giữa người mua và người bán, chứ HTX không can thiệp vào việc này.

Chưa dừng lại ở đó, HTX Tiền Hải còn tự ý tăng phí vệ sinh tại một số vị trí kinh doanh. Bà Võ Thị Ho Yến bức xúc cho biết, hiện tại mỗi ngày bà phải đóng 2.000 đồng tiền phí vệ sinh cho HTX Tiền Hải, tương đương 60.000 đồng/tháng. Trong khi đó, theo quy định của Nghị quyết 39/2001 của HĐND tỉnh, các hộ thuộc loại kinh doanh nhỏ chỉ phải đóng phí vệ sinh 13.000-15.000 đồng/tháng. Không những thế, hàng tháng ngoài số điện tiêu thụ, các tiểu thương còn phải đóng thêm 10% phí hao hụt (tính theo chỉ số điện tiêu thụ) cho HTX Tiền Hải với giá 2.420 đồng/kw.

Tại buổi đối thoại giữa các tiểu thương với đại diện HTX Tiền Hải và UBND huyện vào chiều 22/3, ông Đặng Đình Toại, Chủ tịch UBND huyện Sông Hinh cho biết: Hiện việc quản lý, khai thác chợ trung tâm thị trấn Hai Riêng có nhiều bất cập cần giải quyết. Yêu cầu HTX Tiền Hải phải chấn chỉnh ngay việc thu phí vượt quy định ở một số khu vực.

T. TIÊN – N. CHUNG