Gần đây, trên nhiều vùng trồng sắn ở các huyện Sơn Hòa và Đồng Xuân xuất hiện bệnh chổi rồng. Theo ngành chức năng, đây là đối tượng sâu hại mới chưa kiểm soát được nên khả năng phát triển mạnh, gây hại nặng trong thời gian đến.
Cán bộ Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh nghiên cứu bệnh chổi rồng - Ảnh: H.NAM
Niên vụ 2011-2012 toàn tỉnh trồng 16.000ha sắn. Hiện nhiều diện tích sắn ở huyện Đồng Xuân bị phân cành, mọc nhiều chồi ngọn và chồi thân giống như “chổi rồng”. Ngay sau khi phát hiện, Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh đã tiến hành thu thập mẫu gửi giám định tại Viện Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT). Ông Đặng Văn Mạnh, Phó chi cục Bảo vệ thực vật Phú Yên cho biết: “Lúc đó sắn còn non nên kết quả giám định biểu hiện của bệnh chưa rõ vì thế Viện Bảo vệ thực vật đề nghị chúng tôi theo dõi trong thời gian tới. Đến tháng 2, tại xã Sơn Hội (huyện Sơn Hòa) phát hiện khoảng 3ha cây sắn có biểu hiện triệu chứng tương tự nên chúng tôi đã tiến hành thu mẫu gửi đi giám định. Qua kiểm tra, Viện Bảo vệ thực vật cho biết đây là bệnh do Phytoplasma (dịch khuẩn bào - một loại vi sinh vật ở giữa virus và vi khuẩn) gây ra, hiện chưa có thuốc đặc trị chỉ phòng trừ bằng biện pháp canh tác”.
Khi sắn bị bệnh chổi rồng, chồi và ngọn bị khô, lá cây nhỏ lại và thô cứng, các đốt thân ngắn lại, trên thân và củ phần tiếp giáp với vỏ chuyển mầu thâm đen. Cây sắn bị bệnh sớm thường không cho thu hoạch. Cây bị bệnh muộn thì làm giảm năng suất từ 10 – 30%, hàm lượng tinh bột cũng giảm 20 – 30%. Đáng lưu ý, bệnh này có dạng ẩn vì vậy cây nhìn có vẻ khỏe, nhưng có thể đã nhiễm bệnh.
Theo nhận định của ngành chức năng, bệnh chổi rồng có khả năng gây hại đến các vùng trồng sắn khác trong tỉnh. Nguyên nhân là do nông dân thường sử dụng giống trao đổi lẫn nhau, trong khi đó con đường lây lan chủ yếu qua hom giống và côn trùng môi giới (rầy lá - Cicadellidea và rầy thân - Fulgoridea). Do vậy, việc vận chuyển hom giống bị bệnh từ vùng này qua vùng khác để trồng là một trong những nguyên nhân làm cho bệnh gây hại trên diện rộng. Ông Đặng Văn Mạnh cho rằng, giống sắn cao sản KM 94 mà nông dân Phú Yên đang canh tác là giống đang nhiễm bệnh. Hiện nay là thời vụ xuống giống vì thế nếu sử dụng giống này thì bệnh sẽ lan truyền, bùng phát gây hại nặng hơn nữa”. Về phía huyện Sơn Hòa, nơi có nhiều diện tích sắn bị bệnh chổi rồng, ông Nguyễn Hòa, Trưởng trạm Bảo vệ thực vật huyện, cho biết: “Chiều ngày 14/3, Phòng NN-PTNT huyện đã tổ chức họp bàn biện pháp ngăn chặn bệnh chổi rồng sắn, đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra và hướng dẫn nông dân trong việc quản lý bệnh này”.
Theo các chuyên gia ngành nông nghiệp, phòng trừ bệnh chổi rồng, tuyệt đối không sử dụng các hom sắn ở khu vực đã bị bệnh. Tiêu hủy triệt để thân cây sắn và tàn dư còn tươi ở các vùng sắn đã bị bệnh. Khi trồng sắn sử dụng hom sắn đã sạch bệnh. Từ khi sắn mọc đến thu hoạch tăng cường điều tra phát hiện, nếu thấy rầy môi giới xuất hiện mật độ cao phun thuốc diệt trừ. Chú ý sử dụng giống sắn năng suất, chất lượng cao trồng thay thế giống sắn KM 94 tại các vùng đã bị nhiễm bệnh.
MẠNH HOÀI NAM
