Vũng Rô, một trong những địa điểm lịch sử của con đường huyền thoại - đường Hồ Chí Minh trên biển. Vũng Rô, nơi có cảng biển tấp nập tàu thuyền. Sự hòa quyện, đan xen giữa quá khứ hào hùng và tương lai xán lạn đã biến nơi đây thành một điểm tựa của nền kinh tế Phú Yên.

Một góc cảng Vũng Rô - Ảnh: H.TRUNG

Gần 50 năm trước, trong hành trình vận chuyển vũ khí chi viện cho chiến trường miền Nam, có một con tàu không số anh hùng đã lặng lẽ cập bến Vũng Rô và nằm lại dưới lòng biển sâu. Nơi con tàu bị đắm bây giờ đã có một công trình tưởng niệm luôn thu hút du khách mỗi khi đến với Phú Yên. Cách đó không xa là một cảng biển tổng hợp luôn tấp nập tàu hàng. Từ đèo Cả nhìn về phía biển, Vũng Rô hiện ra với kho xăng dầu và khu cảng chuyên dùng. Ở bãi Giữa, cầu cảng bến Nhô do Công ty TNHH một thành viên Cảng Vũng Rô quản lý, khai thác luôn nhộn nhịp tàu vào, ra. Vào mùa biển êm, cầu tàu 3.000 tấn của cảng Vũng Rô luôn có 4 tàu cập 2 bên để làm hàng, ngoài biển cũng có vài tàu chờ đến lượt vào cảng. Theo ông Nguyễn Minh, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Cảng Vũng Rô, sản lượng hàng hóa khai thác qua cảng này mấy năm trở lại đây liên tục tăng từ 437.000 tấn (năm 2009) lên 447.000 tấn (năm 2010). Riêng năm 2011, dù tình hình kinh tế khó khăn, cảng Vũng Rô vẫn đạt sản lượng 430.000 tấn. Từ một cảng biển khi mới đi vào hoạt động tưởng chừng sẽ đìu hiu, Vũng Rô đã trở thành điểm đến của nhiều lượt tàu hàng và đang bị quá tải. Công ty TNHH một thành viên Cảng Vũng Rô có kế hoạch xây dựng thêm một cầu tàu mới dài 93,6m, rộng 27,3m. Cầu tàu này đủ sức tiếp nhận tàu 5.000 tấn hợp cùng cầu tàu 3.000 tấn hiện nay sẽ nâng năng lực khai thác lên khoảng 1,3 triệu tấn hàng mỗi năm. Trong một vài năm tới, cảng Vũng Rô có khả năng tiếp nhận nhiều loại tàu, thu hút thêm nhiều chủ tàu, chủ hàng.

Theo quy hoạch chi tiết nhóm cảng Nam Trung Bộ (nhóm 4) đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 đã được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt, khu vực Vũng Rô được chia thành khu tây và khu đông. Khu tây là khu tổng hợp có bến chuyên dùng cho sản phẩm dầu, năng lực thông qua bến từ 4 đến 5 triệu tấn/năm. Khu vực này gồm bến tổng hợp Vũng Rô (bãi Giữa hiện nay), bến cho tàu dầu đang hoạt động cùng bến tổng hợp ở bãi Chùa (chưa xây dựng). Khu đông Vũng Rô là bến chuyên dùng cho lọc, hóa dầu; năng lực thông qua cảng từ 15 triệu tấn đến 20 triệu tấn/năm với bến của nhà máy lọc dầu Vũng Rô sẽ được xây dựng tại bãi Chính và bến bãi Gốc. Hiện dự án Nhà máy lọc dầu Vũng Rô chuẩn bị khởi động, việc triển khai xây dựng khu công nghiệp lọc hóa dầu cũng đang được xúc tiến. Trong tương lai không xa, Vũng Rô sẽ trở thành một khu vực sôi động của tỉnh. Hãy tưởng tượng vào năm 2015, khi cảng tổng hợp Vũng Rô có thêm một cầu tàu 5.000 tấn, các cảng phục vụ cho nhà máy lọc dầu, hóa dầu được xây dựng, nơi đây sẽ đón những con tàu 5.000 tấn và cả những tàu dầu vài chục đến vài trăm ngàn tấn. Đường Phước Tân - Bãi Ngà trở thành trục chính để các loại xe tải chở hàng về TP Tuy Hòa. Một con đường mới mở nối cảng Vũng Rô với hầm đèo Cả cũng được xây dựng tạo nên sự kết nối giữa Vũng Rô với vịnh Vân Phong (Khánh Hòa). Ban đêm, cả khu vực Vũng Rô sáng bừng ánh điện của những nhà máy lọc, hóa dầu cùng nhiều nhà máy khác như một thành phố nhỏ nằm bên bờ biển Đông. Và nơi di tích lịch sử Tàu Không số ngày cũng như đêm luôn có những nén hương thành kính tri ân những người đã ngã xuống để có được một Vũng Rô sầm uất nằm trong vùng kinh tế động lực của Phú Yên.

HOÀI TRUNG