Ngoài gặp khó khăn trong vay vốn, các HTX ở Phú Yên còn đối mặt với tình trạng nợ đọng kéo dài, gây khó khăn trong thu hút đầu tư, huy động vốn. Nhiều giải pháp đã được đưa ra nhằm tháo gỡ khó khăn trên.
Xã viên HTX NN KDDV Hòa Mỹ Đông (Tây Hòa) đang kiên cố hóa kênh mương - Ảnh: X.HUY
KHÓ THU HỒI NỢ
Thực trạng các hộ xã viên không chịu trả nợ cho HTX, nhất là những khoản nợ quá hạn trước năm 1996 vẫn tiếp tục kéo dài suốt thời gian qua. Theo thống kê của Liên minh HTX tỉnh, tổng vốn hoạt động của các HTX khoảng 220 tỉ đồng, nhưng số nợ đọng lên đến 43 tỉ đồng. Xác định công tác thu hồi nợ đọng có vai trò rất quan trọng trong việc thu hút đầu tư; giúp HTX có thêm nguồn vốn phục vụ sản xuất kinh doanh, ngày 8/4/2010, UBND tỉnh đã ban hành chỉ thị về tăng cường công tác thu hồi nợ đọng trong các HTX nhằm làm lành mạnh hóa tài chính của HTX. Sau hơn một năm triển khai, công tác thu hồi nợ đọng tuy có nhiều chuyển biến nhưng kết quả thu hồi nợ chỉ mới đạt trên 50%. Ông Lê Xuân Đức, Chủ nhiệm HTX Long Hà (huyện Đồng Xuân), cho biết: “Ngoài điều kiện kinh tế khó khăn, nhiều xã viên vẫn còn tư tưởng ỷ lại, trông mong Nhà nước thực hiện xóa nợ. Thậm chí, có không ít xã viên dù đủ khả năng nhưng vẫn không chịu hoàn tiền cho HTX”.
Thời gian qua, một trong số những HTX thu hồi nợ tốt nhất là HTX NN KDDV Hòa Mỹ Đông (huyện Tây Hòa). Tính đến năm 2010, tổng nợ phải thu của HTX NN KDDV Hòa Mỹ Đông là hơn 1,4 tỉ đồng, trong đó chỉ riêng nợ kéo dài, vay tín dụng quá hạn, nợ dịch vụ đã trên 1,2 tỉ đồng. Bằng nhiều biện pháp khác nhau, trong năm 2011, nhiều hộ xã viên đã hoàn trả lại vốn cho HTX với tổng số tiền gần 900 triệu đồng, đạt đến 63% kế hoạch, cao nhất nhì trong số các HTX ở tỉnh. Ông Lê Văn Bảo, Chủ nhiệm HTX NN KDDV Hòa Mỹ Đông cho biết: “Sau khi đối chiếu công nợ, HTX đã tổ chức phân loại từng đối tượng nợ để có biện pháp thu hồi; đồng thời tổ chức hai đoàn công tác đến 96 hộ để lập biên bản xác nhận nợ và ký cam kết thời gian trả nợ”. Trong khi đó, vẫn còn đến hơn 70% số HTX, nhất là các HTX ở huyện Đồng Xuân, Sơn Hòa, Sông Hinh có tỉ lệ thu hồi nợ đọng quá thấp, chỉ đạt khoảng 20-30%.
NHỜ CHÍNH QUYỀN CAN THIỆP
Trước tình trạng xã viên không chịu trả nợ, các HTX đều cho người đến trực tiếp từng hộ để vận động, thuyết phục người vay ký cam kết trả nợ theo thời gian quy định, thường là được giãn cách từ 2-3 năm. Quá thời hạn trên, tùy theo tình hình thực tế, mỗi HTX cho áp dụng các biện pháp thu nợ khác nhau. Ông Trần Văn Cang, Chủ nhiệm HTX NN KDDV Hòa Mỹ Tây (huyện Tây Hòa), cho biết: “Một số HTX nhờ chính quyền địa phương thực hiện các biện pháp chế tài, tiến hành xử lý những người có khả năng trả nợ nhưng không thanh toán. Có HTX đưa vụ việc ra tòa, chuyển toàn bộ hồ sơ sang cơ quan pháp lý để có cơ sở xử lý; đồng thời tiến hành thu lãi theo lãi suất tiền vay của ngân hàng. Các biện pháp này hiệu quả thường rất cao”. Cũng theo ông Cang, có HTX còn đề nghị xã viên trả nợ rồi mới cung cấp các dịch vụ như: cày đất, tuốt lúa, thủy lợi… Ông Hồ Quang Nam, Chủ nhiệm HTX NN KDTH Đông Hòa An (huyện Phú Hòa) cho biết: Để thu hồi nợ đạt kết quả, HTX đã phối hợp các hội đoàn thể tiến hành tuyên truyền, vận động các hộ xã viên nhanh chóng hoàn vốn cho HTX. Nếu xã viên nào thực hiện tốt việc trả nợ, HTX tiến hành xem xét giải quyết cho vay lại theo nhu cầu của xã viên.
Theo ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX Phú Yên, thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố, các sở, ban ngành nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của xã viên về tác hại của tình trạng nợ đọng đối với hoạt động của HTX; vận động cán bộ gương mẫu, đi đầu trong việc hoàn trả vốn trong thời gian sớm nhất cho HTX.
HOÀNG XUÂN
