Đã hơn 2 năm, kể từ khi cơn lũ lịch sử tháng 11/2009 đi qua, hàng trăm hộ dân ở thôn Phú Sơn (xã Xuân Quang 2, huyện Đồng Xuân) mất đất sản xuất do bị bồi lấp. Mới đây, Nhà nước đầu tư tiền tỉ san ủi, khôi phục hiện trạng đất ban đầu. Tuy nhiên vẫn còn một số diện tích nằm ngoài thiết kế đang bỏ hoang, chưa được phục hồi.
Do tiến độ cải tạo đất chậm, hơn 5ha đất ở đồng Gò Ổi được người dân cho thuê để trồng dưa - Ảnh P.NAM
Chủ tịch UBND xã Xuân Quang 2, Lê Văn Hùng cho biết, ngay sau khi giao đất, UBND xã đã phối hợp các ngành liên quan tạo mọi điều kiện thuận lợi, vận động nhân dân xuống giống mía, sắn kịp thời vụ. Còn khoảng 13ha đất ở đồng Gò Ổi và Thác Dài đã cải tạo, địa phương đảm bảo sẽ phủ xanh được mía, sắn vào đầu năm 2012. Một số diện tích ven sông Kỳ Lộ bị bồi lấp sâu đang được tiếp tục cải tạo. Riêng 1,5ha đất tại gò Kỳ Hương do bị xói lở quá nặng, nhiều hầm hố nên không thể phục hồi.
Thôn Phú Sơn, xã Xuân Quang 2 có 180 hộ dân, trong đó hơn 140 hộ nghèo. Toàn thôn có 54ha đất sản xuất nông nghiệp trồng sắn, mía và hoa màu thì có đến 52ha bị cát, sạn bồi lấp hoàn toàn do cơn lũ lịch sử hồi tháng 11/2009. Hơn 2 năm qua, người dân Phú Sơn phải đi làm thuê kiếm sống, nay Nhà nước đầu tư san ủi, cải tạo đất, bà con vô cùng phấn khởi vì không còn cảnh “chưa xong bữa mai, phải lo bữa chiều”.
Dự án san ủi, cải tạo hơn 52ha đất sản xuất nông nghiệp bị bồi lấp ở thôn Phú Sơn, xã Xuân Quang 2 được khởi công giữa tháng 5/2011, có tổng vốn đầu tư hơn 5,6 tỉ đồng, gồm bốn xứ đồng Bà Đạo (5,5ha), Thác Dài (8,11ha), Phú Sơn (27,17ha) và Gò Ổi (11,65ha), với tổng khối lượng cát, sạn bồi lấp hơn 341.000m3.
Theo kế hoạch, công trình sẽ hoàn thành vào cuối tháng 6/2011, nhưng do mưa lũ nên cuối năm 2011 công trình mới có thể hoàn thành.
Hiện nay, một số ít diện tích vừa được cải tạo, bà con đã tranh thủ trồng sắn và mía, nhưng do mưa lũ nên cuối năm 2011 công trình mới có thể hoàn thành. Hiện nay, Trưởng thôn Phú Sơn, xã Xuân Quang 2 cho biết: “Công trình chậm so với tiến độ đề ra là do ảnh hưởng của thời tiết. Mặt khác, theo báo cáo kinh tế kỹ thuật, cát sạn bồi lấp có độ sâu từ 0,2-1,6m, trên thực tế có nơi sâu đến 2m, gây khó khăn cho đơn vị thi công”. Xã Xuân Quang 2, hiện có hơn 27ha đất ở đồng Phú Sơn và 5,2ha đất ở thác Bà Đạo được bà con trồng sắn, mía kịp thời vụ. Riêng hơn 5ha trong tổng diện tích 11,6ha đất ở đồng Gò Ổi và hơn 8ha đất ở đồng Thác Dài tuy đã cải tạo xong nhưng do tiến độ chậm, không kịp thời vụ gieo trồng nên người dân phải cho thuê đất để trồng dưa. Ông Nguyễn Ngọc Thượng, cán bộ phụ trách nông nghiệp xã Xuân Quang 2, cho biết thêm: “Phần diện tích trễ vụ, bà con cho những người Bình Định thuê trồng dưa hấu với giá bình quân 500.000 đồng/sào trong thời gian ba tháng để tận thu, chờ đầu năm 2012 mới xuống giống sắn, mía”. Anh Huỳnh Trọng Thiện có đất sản xuất ở đồng Phú Sơn mới được cải tạo cho biết: “Tôi có hai sào đất, nhưng do san ủi chậm nên chỉ trồng được một sào mía, còn lại chờ qua Tết Nguyên đán mới tiếp tục trồng. Tuy chậm mùa vụ nhưng chúng tôi có đất sản xuất vẫn hơn không”.
Hiện nay, còn một số diện tích đất nằm rải rác các cánh đồng thuộc thôn Phú Sơn, xã Xuân Quang 2 chưa được phục hồi. Nguyên nhân do đất bị xói lở nặng nề và nằm trong vùng trũng bị bồi lấp sâu. Tại gò Kỳ Hương, gần khu vực đồng Thác Dài có hơn 1,5ha đất sản xuất của gần 10 hộ dân đến nay vẫn chưa được cải tạo. Theo ông Nguyễn Cường, Trưởng thôn Phú Sơn, khu vực này bị nước lũ cuốn trôi một lượng đất màu quá lớn, trơ sỏi đá và bị xâm thực nặng nề nên khả năng phục hồi hiện trạng ban đầu là vô cùng khó khăn và rất khó thực hiện. Ông Nguyễn Dũng có hơn 1,2 sào đất ở khu vực này bày tỏ: “Biết là khó có thể cải tạo nhưng người dân vẫn mong muốn Nhà nước xem xét việc cải tạo để có đất sản xuất, vì nếu không thì chẳng biết làm gì”. Trước đây, nhiều gia đình đã tự thỏa thuận đổi thửa, quy đất về một điểm, sau đợt lũ năm 2009, người dân bị mất đất hoàn toàn, hiện cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn.
Hiện một số diện tích ven sông Kỳ Lộ chưa được phục hồi do bị bồi lấp nặng và nằm trong khu vực lòng chảo như đất của hộ ông Nguyễn Bén và Nguyễn Thái Bình. Phó trưởng thôn Phú Sơn, Phùng Văn Trọng cho biết, khi tiến hành giao đất, phần lớn bà con đều nhất trí ký nhận, nhưng vẫn còn khoảng 2.500m2 đất ven sông Kỳ Lộ của một số hộ dân chưa thể canh tác được do lượng cát bồi lấp quá lớn.
PHƯƠNG NAM
