Hiện một bộ phận không nhỏ những người sản xuất, kinh doanh dịch vụ chạy theo lợi nhuận dẫn đến vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, gian lận thương mại… Do vậy, việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đang trở nên bức thiết hơn bao giờ hết.
Cán bộ Đội quản lý thị trường số 3 (huyện Đông Hòa) đang kiểm tra hàng lậu - Ảnh: X.HUY
Ngày 2/7/2004, Hội tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Phú Yên được thành lập theo quyết định của UBND tỉnh. Nhờ sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và các doanh nghiệp, Hội đã tổ chức thành công đại hội lần thứ nhất với Ban chấp hành gồm 17 thành viên và nhanh chóng kiện toàn tổ chức, hợp đồng hai nhân viên thường trực và thành lập 3 phòng chức năng đi vào hoạt động gồm: văn phòng hội, phòng hướng dẫn người tiêu dùng - giới thiệu hàng Việt Nam chất lượng cao và phòng khiếu nại của người tiêu dùng. Ban đầu, nhờ có kinh phí nên Hội hoạt động rất sôi nổi và hiệu quả, được người tiêu dùng và toàn xã hội quan tâm. Thông qua các báo, đài địa phương, Hội đã phổ biến các quyền của người tiêu dùng để họ biết cách khiếu nại, đồng thời ghi nhận hàng chục ý kiến khiếu nại của người tiêu dùng. Thời gian sau, mặc dù gặp khó khăn trong hoạt động, nhưng với tinh thần tự nguyện và ý thức trách nhiệm cao, Hội luôn cố gắng duy trì hoạt động và hầu hết các yêu cầu, kiến nghị, khiếu nại trực tiếp và gián tiếp của người tiêu dùng đến thường trực hội. Điều này khuyến khích người tiêu dùng lên tiếng đòi quyền lợi chính đáng, góp phần quan trọng vào việc lành mạnh hóa thị trường. Bên cạnh đó, Hội cũng tổ chức thành công hội thảo bảo vệ người tiêu dùng Phú Yên lần thứ nhất năm 2010 được các cấp, ngành và xã hội quan tâm.
Theo quy định, các quyền của người tiêu dùng gồm: quyền được biết thông tin, được lựa chọn hàng hóa có giá trị hợp lý và chất lượng tương xứng; quyền được bày tỏ ý kiến, được giải quyết thỏa đáng những khiếu nại đúng đắn, được bồi thường thiệt hại khi mua hàng cũng như được cung cấp các kiến thức và kỹ năng để lựa chọn hàng hóa; quyền được có một môi trường lành mạnh và bền vững. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng có những trách nhiệm biết phê bình, hành động, quan tâm đến xã hội, hiểu biết về tiêu dùng và có ý thức cộng đồng cao.
Tuy nhiên, do thiếu kinh phí nên sau hơn năm tháng hoạt động, Hội không thể duy trì hai nhân viên thường trực tại văn phòng, chỉ có thể nhờ một số cán bộ của Chi cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng tỉnh tự nguyện kiêm nhiệm, thu thập thông tin khiếu nại của người tiêu dùng, tạo điều kiện để người tiêu dùng liên lạc. Hiện người tiêu dùng cũng không còn hăng hái, mạnh dạn gửi các khiếu nại hoặc liên hệ công việc đến Hội như trước đây.
Hội tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng là hội đa ngành, đa lĩnh vực. Các hoạt động của Hội mang tính quản lý Nhà nước cao. Theo nghị định Chính phủ trước đây và nhất là theo Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã có hiệu lực thi hành từ 1/7/2011, Hội phải có sự hỗ trợ kinh phí của Nhà nước. Tuy nhiên, từ khi thành lập đến nay, Hội vẫn chưa nhận được nguồn kinh phí hỗ trợ từ tỉnh. Trong khi đó tại một số tỉnh khác, Hội tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng được UBND tỉnh đó hỗ trợ kinh phí. Đơn cử như năm 2011, UBND tỉnh Bình Dương đã hỗ trợ cho tỉnh Hội 200 triệu đồng và 350 triệu đồng cho 7 huyện Hội; UBND tỉnh Kiên Giang hỗ trợ cho tỉnh Hội 130 triệu đồng, mỗi huyện Hội 25 triệu đồng; đồng thời hỗ trợ cho mỗi xã có hoạt động bảo vệ người tiêu dùng 5 triệu đồng. Gần đây nhất, UBND tỉnh Bình Định cũng hỗ trợ cho tỉnh Hội gần 200 triệu đồng từ năm 2009 đến nay.
Nhằm góp phần bảo vệ hiệu quả quyền lợi người tiêu dùng tỉnh nhà, ngoài việc tăng cường hiệu quả các hoạt động quản lý Nhà nước về kiểm tra, kiểm soát quản lý thị trường, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ môi trường sinh thái và quyền lợi người tiêu dùng… Hội tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng rất cần được sự quan tâm hỗ trợ kinh phí và nhân lực để Hội thường xuyên bảo đảm việc duy trì và phát triển hoạt động, làm cầu nối giữa người tiêu dùng với các cơ quan quản lý Nhà nước cũng như các doanh nghiệp, nâng cao hơn nữa hiệu quả trong hoạt động bảo vệ người tiêu dùng.
ĐÀO TỨ XUYÊN
Giám đốc Sở Khoa học - Công nghệ
