Rùa tai đỏ đã xuất hiện nhiều nơi ở Phú Yên, song hiện vẫn chưa có văn bản hướng dẫn thu gom, tiêu hủy và chính sách hỗ trợ cho người nuôi.
Dùng lưới để thu gom rùa tai đỏ tại hồ Long Nguyệt, nằm trong khuôn viên chùa Thanh Lương (xã An chấn, huyện Tuy An) - Ảnh: A.NGỌC
KHÔNG CHỈ XUẤT HIỆN Ở TUY AN
Sau khi phát hiện rùa tai đỏ được nuôi ở xã An Chấn (huyện Tuy An), các ngành chức năng và chính quyền địa phương đã tiến hành thu gom, tiêu hủy 86 cá thể. Tuy nhiên, hiện loại động vật này không chỉ xuất hiện ở huyện Tuy An mà đã xuất hiện ở một số địa phương khác trong tỉnh. Mới đây, ông Trần Thanh Hùng ở thôn Phú Nông, xã Hòa Bình 1 (huyện Tây Hòa), sau khi đọc Báo Phú Yên đăng thông tin tiêu hủy 86 con rùa tai đỏ ở huyện Tuy An, ông đã mang hai con rùa tai đỏ đến tòa soạn để được hướng dẫn giao nộp cho cơ quan chức năng. Ông Hùng cho biết, năm 2008 mua bốn con rùa tai đỏ ở huyện Ninh Hòa (Khánh Hòa), giá 100.000 – 150.000 đồng/con về nuôi làm cảnh cho đến nay. Ông Hùng cho biết: “Khi mua, tôi không biết tác hại của rùa tai đỏ. Mãi đến khi đọc Báo Phú Yên và xem truyền hình thì tôi biết tác hại của chúng nên mới bắt đi giao nộp cho cơ quan chức năng xử lý”. Không chỉ riêng ông Hùng hay các hộ dân ở huyện Tuy An, gần đây một số người dân ở TP Tuy Hòa cũng nuôi rùa tai đỏ để làm cảnh. Ông Đoàn Văn Thân, một trong bốn hộ ở thôn Mỹ Quang Bắc, xã An Chấn (huyện Tuy An) đã giao nộp rùa tai đỏ cho cơ quan chức năng tiêu hủy cho biết: Cả bốn hộ nuôi loại động vật này ở thôn Mỹ Quang Bắc đều mua từ TP Tuy Hòa. Vì thấy chúng có màu sắc đẹp nên mua về nuôi làm cảnh, lúc mới mua chúng bằng hộp diêm, giá 35.000 – 50.000 đồng/con.
Công văn số 984 của Sở Tài nguyên – Môi trường tỉnh, rùa tai đỏ (Trachemys scripta elegans) có nguồn gốc từ Bắc Mỹ, là loài vật ăn tạp, cạnh tranh thức ăn cao, giao phối với rùa bản địa, dẫn đến lấn áp, ức chế hoặc tiêu diệt các loài sinh vật bản địa dẫn đến phá vỡ cân bằng sinh thái. Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) đã xếp rùa tai đỏ vào danh sách 100 sinh vật nguy hại nhất trên thế giới và cấm nhập, buôn bán tại nhiều nước trên thế giới. Tại Việt
Để tìm hiểu thêm việc mua bán rùa tai đỏ ở TP Tuy Hòa, chúng tôi tìm đại lý kinh doanh cá cảnh Ông Già (đường Nguyễn Công Trứ), được biết ở đây từng mua bán rùa tai đỏ nhiều năm nay. Rùa tai đỏ bán ở đại lý này được lấy các chủ vựa sinh vật cảnh ở TP Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, thời điểm chúng tôi đến thì đại lý không còn bán loại động vật này nữa vì các chủ vựa sinh vật cảnh ở TP Hồ Chí Minh không cung cấp hàng. Trong dịp rằm tháng 7 (âm lịch) vừa qua, rùa tai đỏ có thể phát tán nhiều địa phương trong tỉnh, nhất là ở các chùa có hồ nước lớn do bà con đạo hữu phóng sinh. Ông Hoàng Ngọc Mùi, Phó phòng Tài nguyên – Môi trường huyện Tuy An, cho biết: “UBND huyện đã chỉ đạo phòng phải tăng cường kiểm tra, theo dõi không để rùa tai đỏ phát tán trên địa bàn huyện. Đồng thời kết hợp với các xã, thị trấn tuyên truyền cho người dân biết được tác hại của rùa tai đỏ.
BỊ ĐỘNG TRONG THU GOM, TIÊU HỦY
Trước tình hình rùa tai đỏ phát hiện ở nhiều nơi, huyện Tuy An đã tăng cường công tác tuyên truyền để nhân dân biết về tác hại của loại động vật này, đồng thời vận động bốn hộ dân và trụ trì chùa Thanh Lương thu gom, xử lý số rùa tai đỏ này. Giao Phòng Tài nguyên – Môi trường huyện phối hợp với UBND xã An Chấn tăng cường công tác kiểm tra, giám sát không để rùa tai đỏ phát tán trên diện rộng. Đồng thời báo cáo Sở NN-PTNT, Chi cục Khai thác - Bảo vệ nguồn lợi thủy sản tỉnh có biện pháp hỗ trợ xử lý triệt để số rùa trên. Tuy nhiên, công tác thu gom gặp nhiều khó khăn, bị động vì UBND tỉnh và các sở, ngành chuyên môn chưa có văn bản hướng dẫn cách xử lý, cũng như chế độ hỗ trợ để tiêu hủy nên người dân chưa tự giác giao nộp rùa tai đỏ. Ông Đoàn Văn Thân cho biết, lâu nay rùa tai đỏ được nhiều người mua bán và nuôi mà không hề được khuyến cáo. Khi nhà nước yêu cầu giao nộp và tiêu hủy rùa, chúng tôi không phản đối, thế nhưng cũng cần có chế độ hỗ trợ cho người nuôi. Chúng tôi băn khoăn vì ngành chức năng, chính quyền địa phương chưa có hướng dẫn cách xử lý, cũng như hỗ trợ khi tiêu hủy.
ANH NGỌC
