Nghị định 51/2010/NĐ-CP ngày 14/5/2010 của Chính phủ quy định từ ngày 1/1/2011, doanh nghiệp (DN) được tự in hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ thay vì phải mua của ngành Thuế.
Theo nghị định trên, từ ngày 1/1/2011, DN bán hàng có giá trị từ 200.000 đồng trở lên buộc phải xuất hóa đơn cho khách hàng, dù khách hàng không yêu cầu; nếu dưới 200.000 đồng mà khách hàng có yêu cầu vẫn phải xuất hóa đơn. Các DN có trách nhiệm tự in (hoặc đặt in) hóa đơn, cơ quan thuế chấm dứt việc bán hóa đơn cho DN. Cơ quan thuế chỉ còn bán hóa đơn cho hai đối tượng là hộ kinh doanh cá thể và tổ chức không kinh doanh. Các DN sẽ đăng ký để tự in ấn, phát hành hóa đơn. Cơ quan thuế không quy định mẫu hóa đơn mà chỉ quy định các thông tin bắt buộc phải thể hiện và đưa ra mẫu tham khảo. Tùy theo nhu cầu sử dụng, DN có thể đặt in hóa đơn để sử dụng trong nhiều năm, không cần phải đăng ký với cơ quan thuế, chỉ thông báo với cơ quan thuế khi hóa đơn được phát hành.
Báo cáo quyết toán, sử dụng hóa đơn cũng rút xuống một quý/lần thay vì một tháng/lần như hiện nay. Như vậy, một năm doanh nghiệp chỉ cần báo cáo bốn lần, thay vì 12 lần như hiện nay.
Kiểm tra không cần báo trước, cán bộ thuế được quyền kiểm tra đột xuất việc bán hàng không lập hóa đơn. Với quy định trước đây, cán bộ thuế muốn kiểm tra phải thông báo cho DN biết trước ít nhất 3 ngày. Vì biết trước nên DN đối phó xuất hóa đơn trong thời gian cơ quan thuế kiểm tra, hết kiểm tra thì vi phạm trở lại. Do vậy, việc quản lý, xử lý vi phạm về hóa đơn chứng từ gần như bị thả lỏng trong thời gian qua. Mức phạt về vi phạm hóa đơn lên đến 100 triệu đồng/lần, có thể đủ sức răn đe DN vi phạm. Công chức thuế khi phát hiện vi phạm phải báo với cơ quan thuế địa phương xử lý, nếu không sẽ bị xử lý kỷ luật.
Theo Cục Thuế Phú Yên, quy định mới thay đổi hoàn toàn thói quen sử dụng hóa đơn bấy lâu nay của doanh nghiệp và phù hợp với xu hướng mới, đó là chấm dứt “bao cấp hóa đơn cho doanh nghiệp” cũng như cơ chế xin - cho khi mua hóa đơn. Đây là bước cải cách thủ tục hành chính, để DN chủ động hơn trong kinh doanh, song điều đó cũng có nghĩa DN sẽ phải chịu trách nhiệm lớn hơn trong quản lý hóa đơn này. Khi tự thiết kế mẫu, hóa đơn ghi rõ tên DN, được thể hiện logo, quảng cáo nên DN này khó có thể sử dụng hóa đơn của DN kia.
Tuy nhiên DN cần nghiên cứu kỹ các quy định về việc đăng ký in hóa đơn, mẫu hóa đơn thiết kế, quản lý và chịu trách nhiệm về hóa đơn. Đặc biệt là vấn đề đăng ký mẫu hóa đơn, mật mã bảo mật... Nếu không có bước chuẩn bị kỹ, khi chuyển đổi DN sẽ rất dễ gặp vướng mắc và khi đó sẽ rất khó khăn cho công việc kinh doanh.
Nghị định 51 quy định có 3 loại hóa đơn gồm: hóa đơn tự in, hóa đơn điện tử, hóa đơn đặt in. Hóa đơn tự in là hóa đơn do các tổ chức, cá nhân kinh doanh tự in ra trên các thiết bị tin học, máy tính tiền hoặc các loại máy khác khi bán hàng hóa, dịch vụ. Hóa đơn điện tử là tập hợp các thông điệp dữ liệu điện tử về bán hàng hóa, dịch vụ, được khởi tạo, lập, gửi, nhận, lưu trữ và quản lý theo quy định tại Luật Giao dịch điện tử và các văn bản hướng dẫn thi hành. Hóa đơn đặt in là hóa đơn được in theo mẫu do các tổ chức, cá nhân kinh doanh đặt in theo hợp đồng với doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh ngành in; hoặc do cơ quan thuế đặt in theo mẫu để cấp, bán cho các tổ chức không phải là doanh nghiệp, hộ gia đình và cá nhân không kinh doanh nhưng có phát sinh hoạt động bán hàng hóa, dịch vụ cần có hóa đơn để giao cho khách hàng và cá nhân kinh doanh có cơ sở tại địa phương.
Sau khi Bộ Tài chính ban hành thông tư hướng dẫn chi tiết việc thi hành Nghị định 51 của Chính phủ, ngành Thuế sẽ tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn đến các DN nắm rõ để thực hiện. Về phía các DN cần chủ động tìm hiểu, nghiên cứu kỹ các quy định tại Nghị định số 51 về việc tự in hóa đơn để thiết kế mẫu hóa đơn, quản lý và chịu trách nhiệm về sử dụng hóa đơn của DN trước pháp luật. Nếu không có bước chuẩn bị kỹ, khi chuyển đổi theo quy định mới sẽ gặp vướng mắc và ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
Các tổ chức, cá nhân có thể truy cập vào website của ngành Thuế theo địa chỉ: www.tct.vn;cucthue.phuyen.gov.vn; hoặc liên hệ với Bộ phận Tuyên truyền hỗ trợ của ngành thuế để được hướng dẫn và giải đáp các vướng mắc.
LÂM VĂN DANH
