Theo thống kê chưa đầy đủ, toàn xã Sơn Định có gần 30% hộ sống trong tình trạng thiếu nước sinh hoạt, nhiều hộ phải mua nước với giá cao. Trong khi đó, nhiều công trình cấp nước tập trung được Nhà nước đầu tư hàng tỉ đồng bị hư hỏng và đi vào quên lãng.
Cảnh điêu tàn tại Trạm bơm Hòa Bình. - Ảnh: P.NAM
Ngay từ tháng 3 – 4 âm lịch, người dân xã Sơn Định (Sơn Hòa) đã phải sống chung với hạn hán. Những cơn mưa vừa qua, phần nào làm dịu cơn khát, song cũng chỉ được đôi ba ngày, sau đó “điệp khúc” khát lại tiếp tục ngân lên. Chị Nguyễn Thị Lý ở thôn Hòa Bình cho hay: “Gia đình tôi có 4 nhân khẩu, sống bằng nghề buôn bán. Để có nước sinh hoạt, nhà phải xây hồ chứa để mua nước dự trữ với giá 10.000 đ/phi (tương đương 120 lít) dùng tiện tặn trong một ngày. Chuyện này gia đình tôi đã “quen” từ nhiều năm qua”.
Xã Sơn Định có 450 hộ dân đang sử dụng 3 giếng nước tập thể và khoảng 30 giếng gia đình, nhưng hầu hết đã cạn kiệt. Hiện tại cả trăm hộ dân thôn Hòa Bình phải dùng nhờ vào giếng của nhà ông Nguyễn Văn Nghĩa và ông Lê Tiến Bình. Chị Trần Thị Ghi ở thôn Hòa Thuận giải bày: “Gia đình tôi có 7 nhân khẩu, trồng 1,5 sào ruộng nước, phải làm thuê kiếm sống nên không đủ tiền để mua nước. Hiện nay đang dùng nước từ giếng máng cách nhà hơn 2km, mỗi ngày phải đi lấy nước ít nhất 5 chuyến, mà phải đi sớm thì mới có nước sạch, còn chậm trễ thì đành dùng nước cặn, có lúc chẳng còn lấy nổi một thùng, không dám giặt giũ, rửa ráy. Tội nghiệp nhất là mấy đứa nhỏ, nắng nóng mà không được tắm rửa”.
Những năm trước đây, xã Sơn Định được Nhà nước đầu tư một số công trình nước tập trung cung cấp nước sinh hoạt, nhưng chỉ sau một thời gian ngắn đi vào hoạt động đã bộc lộ sự kém hiệu quả. Có công trình bị bỏ hoang và gần như đi vào quên lãng, như Trạm bơm thôn Hòa Bình có giá trị gần 1 tỉ đồng do Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường tỉnh làm chủ đầu tư. Được đưa vào sử dụng từ năm 2006, cung cấp nước cho hơn 300 hộ dân, nhưng chỉ một năm sau đã ngưng hoạt động cho đến nay, toàn bộ công trình bị bỏ hoang, cỏ cây rừng bao phủ, điêu tàn. Trưởng thôn Hòa Bình – Dương Văn Hòa, từng là người vận hành trạm bơm này cho hay: “Sau khi đưa vào hoạt động một thời gian ngắn, nguồn nước đã không đủ để bơm vì giếng ít mạch ngang, sau đó đến sự cố máy móc, đường ống… mặc dù người dân tích cực đóng tiền nước đầy đủ nhưng cũng đành chịu”.
Thôn Hòa Nghĩa có 91 hộ dân, khoảng 50% hộ có giếng đào nhưng hiện tại đã có hơn 20 hộ phải mua nước sử dụng với giá 10.000/phi. Người dân địa phương cho biết, Trạm bơm Hòa Nghĩa đưa vào hoạt động cách đây hơn 4 năm nhưng chẳng được bao lâu nên năm 2009, Nhà nước tiếp tục đầu tư cho đào thêm 2 giếng, sửa chữa lại đường ống để bơm nước lên hồ chứa Hòa Bình cung cấp nước cho 4 thôn: Hòa Trinh, Hòa Thuận, Hòa Nghĩa, Hòa Bình và Hội trường Mùa Xuân, nhưng thời điểm này vẫn không có nước sử dụng. Còn Chủ tịch UBND xã Sơn Định, Nguyễn Văn Tân cho biết, Trạm bơm Hòa Nghĩa xuống cấp nặng và có thời gian ngừng cấp nước. Địa phương đã báo cáo lên huyện và đang khắc phục sửa chữa, hy vọng sẽ phát huy hiệu quả.
PHƯƠNG