Nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển ứng dụng thương mại điện tử để trao đổi thông tin, dữ liệu trong việc quản lý và thuận lợi hóa các hoạt động thương mại, từ năm 2000, các doanh nghiệp Việt Nam trên nhiều lĩnh vực đã bắt đầu thiết lập những mạng lưới kinh doanh kết hợp với các ứng dụng trao đổi dữ liệu điện tử theo tiêu chuẩn quốc tế hoặc chuẩn do doanh nghiệp tự xây dựng.
Chọn mua máy tính để ứng dụng thương mại điện tử ở các doanh nghiệp – Ảnh: MINH NGUYỆT
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, các cơ quan quản lý Nhà nước mới chú trọng nhiều hơn đến công tác xây dựng, phổ biến tuyên truyền về công nghệ trong thương mại điện tử để nâng cao nhận thức cho các nhà quản lý và hỗ trợ triển khai kỹ thuật cho nhiều loại hình doanh nghiệp.
Từ năm 2002 đến nay, Bộ Khoa học - Công nghệ với trách nhiệm quản lý Nhà nước về công tác tiêu chuẩn hóa, đã xây dựng và phổ biến nhiều bộ tiêu chuẩn liên quan đến lĩnh vực thương mại điện tử, bao gồm những chuẩn liên quan đến trao đổi dữ liệu thương mại, trao đổi dữ liệu trong hành chính, thương mại và vận tải, định dạng trao đổi và phần tử dữ liệu, quy tắc tạo tệp lược đồ XML, xử lý thông tin…
Nhằm đẩy mạnh triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong các cơ quan nhà nước một cách đồng bộ, Bộ Thông tin - Truyền thông đã ban hành quy định áp dụng tiêu chuẩn ứng dụng công nghệ thông tin trong cơ quan nhà nước và danh mục tiêu chuẩn ứng dụng công nghệ thông tin trong cơ quan Nhà nước, trong đó, có nhiều tiêu chuẩn liên quan đến lĩnh vực thương mại điện tử thuộc nhóm tích hợp dữ liệu, truy cập thông tin và đặc tả dữ liệu.
Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn các doanh nghiệp trong ngành thống nhất sử dụng các tiêu chuẩn ứng dụng công nghệ ứng dụng trong lĩnh vực thẻ thanh toán, chuyển tiền quốc tế liên ngân hàng và trao đổi, tích hợp thông tin. Bộ Tài chính cũng đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn về ứng dụng và vận hành hệ thống công nghệ thông tin trong hoạt động hải quan quy định về quy trình thực hiện thí điểm thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Hiện nay, việc trao đổi dữ liệu điện tử từ các Cục Hải quan địa phương với Tổng cục Hải quan cơ bản vẫn dựa trên nền công nghệ web/Internet và XML truyền thống. Với mục tiêu hiện đại hóa hoạt động hải quan và hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế, Tổng cục Hải quan đang nghiên cứu các chuẩn trao đổi dữ liệu điện tử để đưa vào sử dụng trong thời gian tới.
Mới đây, Bộ Công thương đã nghiên cứu, xây dựng và ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về trao đổi dữ liệu điện tử trong cấp chứng nhận xuất xứ điện tử. Quy chuẩn này áp dụng đối với các tổ chức cấp chứng nhận xuất xứ điện tử, các tổ chức và cá nhân sử dụng dịch vụ cấp chứng nhận xuất xứ điện tử và các doanh nghiệp hỗ trợ kỹ thuật. Đồng thời, quy chuẩn còn quy định các quy trình, chỉ tiêu kỹ thuật liên quan đến phương pháp trao đổi dữ liệu điện tử trong cấp chứng nhận xuất xứ điện tử do Bộ Công thương quản lý hoặc ủy quyền quản lý, bao gồm việc khởi tạo, thực thi, kiểm tra và giám sát các giao dịch trao đổi dữ liệu điện tử trong cấp chứng nhận xuất xứ điện tử. Việc áp dụng bộ quy chuẩn này sẽ hỗ trợ tốt hơn cho các cơ quan Nhà nước trong quản lý số liệu xuất nhập khẩu và từng bước thuận lợi hóa các hoạt động thương mại qua biên giới trên cơ sở kết nối với các hệ thống cấp chứng nhận xuất xứ điện tử của các nước trong khu vực và thế giới theo tiêu chuẩn công nghệ tiên tiến về trao dổi dữ liệu điện tử của Liên Hợp Quốc.
Bên cạnh các tiêu chuẩn công nghệ nêu trên, nhiều cơ quan, doanh nghiệp trong các lĩnh vực tài chính – ngân hàng, công nghệ thông tin truyền thông, sản xuất công nghiệp, thương mại và dịch vụ cũng đã tự xây dựng, công bố và sử dụng những tiêu chuẩn công nghệ ứng dụng trong lĩnh vực trao đổi thông tin, thanh toán thẻ, chuyển tiền quốc tế và tích hợp hệ thống.
NGUYỄN THỊ KIM BÍCH
(Sở Công thương Phú Yên)
