Đã hơn hai mươi ngày sau lũ nhưng tôm hùm vẫn còn bị sốc nước, chết rải rác ở khắp các vùng biển TX Sông Cầu. Người nuôi lâm vào cảnh trắng tay, nợ nần chồng chất, không biết bao giờ mới khôi phục được nghề.
Người dân khu phố Phước Lý thị xã Sông Cầu khôi phục lồng bè bị hư hỏng. - Ảnh: N.L
Trong khi chưa kịp khôi phục thiệt hại do bão số 9 gây ra, vùng nuôi tôm hùm Vũng Chào, Vũng Me, Vũng La… tiếp tục bị cơn bão số 11 và lũ tàn phá tan hoang. Hàng trăm ngàn con tôm bị sốc nước ngọt chết. Đến nay dù lũ đã đi qua hơn 20 ngày nhưng tôm vẫn bị “sốc” chết rải rác ở nhiều vùng nuôi. Mỗi buổi sáng, người nuôi tiếc của đã lặn vớt tôm hùm chết đem bán vài chục ngàn đồng/con. Hàng trăm “tỉ phú” nuôi tôm ở đây bỗng chốc trắng tay, nợ nần chồng chất. Hiện giá tôm hùm sống tăng cao kỷ lục trên 1 triệu đồng/kg, nhưng không có tôm để bán.
Tại vịnh Xuân Đài, khu phố Phước Lý, phường Xuân Yên, chúng tôi bắp gặp hàng trăm bè, lồng tôm bị vỡ toang hoác nằm chỏng chơ trên bờ. Ông Nguyễn Minh Chiến là một trong những hộ bị thiệt hại nặng nhất ngồi thẫn thờ trước biển, than: “Tôi nuôi gần 4.500 con tôm, trong đó có hơn 400 con cỡ từ 0,7 – 0,9kg chuẩn bị thu hoạch. Vậy mà nước lũ đổ ra biển làm tôm chết phân nửa, thiệt hại trên 470 triệu đồng. Hiện nước vẫn còn đục ngầu làm tôm chết lai rai và chưa biết xoay xở thế nào để cứu vãn số tôm còn lại”. Năm nay, ba cha con ông Nguyễn Tấn Đức đầu tư bè tôm gần 20 ô lồng, nuôi 1.700 con tôm hùm thịt. Lũ đã làm 1.300 con tôm hùm của ông bị chết, số còn lại cũng đang bị chết lai rai và gần như xóa sổ. Ngoài số vốn của gia đình dành dụm được mấy năm nay trên 400 triệu đồng, ba cha con ông Đức còn vay 180 triệu đồng của Ngân hàng Nông nghiệp – Phát triển nông thôn TX Sông Cầu, bây giờ trôi theo bọt nước. Theo ông Lê Văn Xem, phó khu phố Phước Lý, mùa mưa lũ các năm trước, ngư dân đều di chuyển lồng, bè đến nơi an toàn. Nhưng năm nay, bà con quá chủ quan, vẫn neo lồng bè tại chỗ và mặc dù đã chặt neo, thả lồng tôm xuống sát đáy nhưng tôm nuôi cũng bị sốc nước ngọt và chết. Trong số 370 hộ nuôi tôm hùm tại khu phố Phước Lý thì số hộ bị thiệt hại nặng chiếm đến 90%. Đối với những hộ nuôi ít khoảng vài trăm con như hộ ông Lê Văn Bé, đều nằm trong diện hộ nghèo, không có nguồn vốn để đầu tư, thiệt hại trong đợt lũ này cũng đồng nghĩa với nguồn sống của cả gia đình trong năm nay bị mất đi và họ trở lại… hộ nghèo.
Ông Lương Công Tuấn, Trưởng phòng Kinh tế TX Sông Cầu, cho biết TX Sông Cầu có 33 bè nuôi tôm hùm bị vỡ, 17.066 lồng nuôi tôm bị hư hỏng, với khoảng 800.000 con bị chết, thiệt hại hơn 240 tỉ đồng. Trong đó, thiệt hại nặng nhất là xã Xuân Thịnh với 6.900 lồng bị hư, xã Xuân Phương 4.000 lồng, xã Xuân Cảnh 2.879 lồng, phường Xuân Yên 1.245 lồng… Hiện tại 20% tôm hùm nuôi còn lại của thị xã tiếp tục chết rải rác do bị nhiễm nước ngọt trước đó. Những con tôm hùm đạt từ 0,5kg trở lên đang được người nuôi thu hoạch non bán giá thấp để vớt vát một phần vốn. Số tôm nhỏ tiếp tục giữ lồng ở sát đáy và tăng cường các loại kháng sinh, vitamin để giúp tôm hồi phục. Tuy nhiên, theo người dân do nhiễm nước ngọt quá nặng nên khả năng cứu vãn số tôm hùm còn lại là rất thấp. Người dân chỉ có thể hy vọng vào mùa nuôi tôm hùm năm tới. Tuy nhiên để khôi phục được nghề nuôi, họ cần sự đầu tư rất lớn về nguồn vốn để tái sản xuất. Hiện các xã, phường có tôm hùm bị chết do lũ cũng đã cử cán bộ phối hợp cùng các ban ngành chức năng đánh giá mức độ thiệt hại để kiến nghị các cấp có biện pháp hỗ trợ.
Ông Tô Thanh Hóa, Giám đốc chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp – Phát triển nông thôn TX Sông Cầu, nói: “Năm nay, nghề nuôi trồng thủy sản ở TX Sông Cầu bị thiệt hại nặng do thiên tai gây ra. Người nuôi đã nợ vốn vay ngân hàng trên 170 tỉ đồng. Hiện ngân hàng đang tổng hợp số hộ có vay vốn nuôi tôm hùm bị chết để trình cấp trên xem xét gia hạn, giãn nợ cho người nuôi tôm; đồng thời có chính sách khoanh nợ, tăng hạn mức cho vay để đầu tư khôi phục nghề nuôi trồng thủy sản”.
NGUYÊN LƯU