Chương trình hợp tác Việt Nam- Thụy Điển về tăng cường năng lực quản lý đất đai và môi trường (SEMLA) được triển khai thực hiện từ tháng 7/2006 sẽ kết thúc vào tháng 10/2009. Tại Phú Yên, Chương trình triển khai thực hiện 45 hoạt động thuộc 8 nội dung về các lĩnh vực: Phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm và phục hồi môi trường; An toàn hóa chất; Sản xuất sạch hơn; Hệ thống đánh giá môi trường chiến lược và đánh giá tác động môi trường; Hệ thống thông tin đất đai và môi trường; Quy hoạch sử dụng đất có lồng ghép với yêu cầu bảo vệ môi trường; Đăng ký đất đai và phát triển thị trường bất động sản; Tăng cường năng lực quản lý và nâng cao nhận thức cộng đồng.
Bên cạnh những lớp tập huấn chuyên đề về đất đai và môi trường nhằm trang bị kiến thức, nâng cao kỹ năng, năng lực cho cán bộ ngành tài nguyên và môi trường các cấp và nâng cao nhận thức cộng đồng, Chương trình đã triển khai một số mô hình mẫu, đồng thời tổ chức điều tra, xây dựng cơ sở dữ liệu về đất ngập nước, tài nguyên san hô, sử dụng hóa chất, quy hoạch hệ thống quan trắc môi trường, quy hoạch hệ thống nghĩa trang, bãi rác trên địa bàn tỉnh, xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực, chiến lược truyền thông ngành tài nguyên và môi trường… Có thể thấy, nhiều mô hình hoạt động thí điểm của Chương trình SEMLA đã phát huy hiệu quả, tác dụng bước đầu trong phạm vi dự án như các mô hình về xây dựng hương ước và cam kết BVMT tại xã An Chấn (Tuy An), về lập quy hoạch sử dụng đất có lồng ghép với yêu cầu BVMT tại xã Xuân Phương (Sông Cầu), quy hoạch sử dụng đất gắn với chống biến đổi khí hậu tại xã An Hải (Tuy An), số hóa bản đồ địa chính bằng phần mềm VILIS cho 3 xã huyện Tây Hòa…
Chương trình SEMLA đang vào giai đoạn kết thúc, phổ biến kết quả, quảng bá, chia sẻ kinh nghiệm cũng là nội dung quan trọng để phát huy hiệu quả của chương trình. Do vậy, đối với các mô hình mẫu đã khẳng định thành công, có hiệu quả thiết thực cần được nhân rộng trên phạm vi toàn tỉnh. Ngành chủ quản nên có kế hoạch phổ biến, tiếp tục phát triển mô hình đó ở những nơi có điều kiện. Thực tế cho thấy không ít chương trình dự án điều tra rất công phu, tốn kém nhiều tiền của, công sức nhưng khi kết thúc thì cũng dừng lại ở việc làm tài liệu tham khảo của đơn vị chủ đầu tư dự án. Chương trình SEMLA cũng có nhiều hoạt động điều tra xây dựng cơ sở dữ liệu thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau nên cần có kết luận, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và bàn giao cho các ngành hoặc địa phương liên quan để làm luận cứ, tổ chức thực hiện. Ví dụ như đề tài “Điều tra đánh giá thực trạng các vùng đất ngập nước ven biển tỉnh Phú Yên và đưa ra giải pháp khai thác, hiệu quả, bảo tồn và phát triển cộng đồng” thực hiện trên 3 thủy vực là đầm Cù Mông, vịnh Xuân Đài và đầm Ô Loan sẽ phát huy hiệu quả khi được Sở Nông nghiệp – Phát triển nông thôn và các huyện Sông Cầu, Tuy An đưa vào chương trình đầu tư thực hiện, nếu không cũng chỉ là tài liệu lưu trữ.
MAI ANH
