Giá các loại nông sản tiếp tục giảm mạnh kể từ cuối năm 2008 đến nay, làm cho nông dân điêu đứng. Riêng nông dân trồng sắn tại các huyện miền núi đang ở thế tiến thoái lưỡng nan, “đào cũng dở, để không xong”.

Nông dân thị trấn Hai Riêng (huyện Sông Hinh) phơi sắn củ - Ảnh: LY KHA

 

Thời điểm này, ở các huyện Tây Hòa, Sông Hinh, Sơn Hòa, Đồng Xuân, nông dân trồng sắn đều lắc đầu ngao ngán khi giá sắn cứ liên tục giảm. Chủ tịch Hội Nông dân xã Hòa Phú (huyện Tây Hòa) Võ Ngọc Tân kể: “Trước Tết Nguyên đán Kỷ Sửu, giá sắn có lúc ở mức 650.000 đồng/tấn, nông dân đã chịu lỗ nặng. Tôi cũng gặp may đôi chút khi bán “non” 3 sào sắn với giá 350.000 đồng/sào. Nhưng giờ thì giá mua sắn củ tươi tại nhà máy tiếp tục giảm, chỉ còn 540.000 - 580.000 đồng/tấn”. Theo lời ông Tân thì không mấy người trồng sắn có lãi vụ này.

Năm trước, giá sắn tăng cao làm cho nông dân các huyện trên phá bỏ nhiều diện tích các loại cây trồng khác để trồng sắn. Riêng huyện Sông Hinh, diện tích trồng sắn lên tới hơn 7.000ha, huyện Tây Hòa trên 1.700ha. Giám đốc Nhà máy Tinh bột sắn Fococev Sông Hinh Trần Vĩnh Xuân cho hay: “Hiện tại, nhà máy đang mua sắn với giá 580.000 đồng/tấn tại cổng nhà máy với loại 30 chữ bột. Vào cùng thời điểm này năm trước, giá sắn củ tươi là trên 1 triệu đồng/tấn. Việc giá mua sắn nguyên liệu giảm là do thị trường tiêu thụ tinh bột sắn gặp khó khăn, giá bán sản phẩm giảm mạnh”.

Hiện nay, đã vào mùa cao điểm thu hoạch sắn nhưng người dân vẫn không muốn thu hoạch. Hàng ngàn hecta sắn đang chờ được bứng gốc hiện vẫn nằm yên trên ruộng, rẫy. Thu hoạch sẽ bị lỗ vốn, thế nhưng nếu không thu hoạch thì nông dân cũng phải chịu lỗ sau 12 tháng đầu tư, chăm sóc.

Chưa hết, thực tế sắn có hàm lượng chữ bột lên đến 30 là rất hiếm, mà thông thường sắn trồng tại Phú Yên thường chỉ cho khoảng 25 chữ bột. Như vậy, giá thực tế mỗi tấn sắn tươi chỉ là 530.000 đồng tại cổng nhà máy. Riêng nông dân trồng sắn phải trả thêm các khoản thu hoạch, vận chuyển. Hiện tại, nông dân bán sắn xô với giá thực tế chỉ 350.000 - 400.000 đồng/tấn tại điểm tập kết trên những tuyến đường mà xe tải có thể đến vận chuyển. Ông Võ Ngọc Tân nhẩm tính: “Mỗi sào sắn cần 3 công thu hoạch, chi phí phải trả là 210.000 đồng. Những rẫy sắn xa đường vận chuyển phải thuê cộ bò, xe công nông vận chuyển, tùy đoạn đường xa, gần, khó, dễ đi mà giá cả khác nhau. Qua đó, chi phí người trồng sắn phải trả cho quá trình vận chuyển là không nhỏ, trong khi năng suất sắn bình quân chỉ khoảng 1,35 tấn/sào. Như vậy chắc chắn không đủ công đào sắn và công vận chuyển, còn nói gì đến các khoản đầu tư trước đó”.

Niên vụ sắn 2007 - 2008, có thời điểm giá sắn củ tươi tại ruộng lên tới 850.000 đồng/tấn. Nông dân đổ xô trồng sắn với hy vọng được các nhà máy sắn tiêu thụ ổn định với giá cao. Diện tích sắn của Phú Yên đã tăng lên tới 16.255ha, vượt 3.155ha so với niên vụ trước đó. Thế nhưng, hiện giá sắn đã xuống quá thấp khiến người dân lỗ nặng. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Yên, đến thời điểm này, chỉ một phần nhỏ diện tích trồng sắn được thu hoạch với năng suất bình quân chỉ 15 tấn/ha. Ông Trần Vĩnh Xuân nói: “Nhà máy Tinh bột sắn Sông Hinh vẫn cố gắng tiêu thụ hết sắn củ tươi của nông dân. Tuy nhiên khả năng phục hồi giá trở lại như trước là gần như không thể, bởi tình hình khó khăn chung của kinh tế thế giới”.

Hàng ngàn hécta sắn đến kỳ thu hoạch nhưng vẫn bình chân trên ruộng vì giá mua thấp cho thấy, cách trồng ồ ạt chạy theo giá của từng loại cây trồng mà nhiều nông dân Phú Yên thời gian qua đã làm không phải là cách đầu tư bền vững, có lợi lâu dài.

LY KHA