Chính phủ vừa ban hành Quy chế mới về quản lý tài chính của công ty nhà nước và quản lý vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác, theo đó, sẽ siết chặt việc đầu tư vào các lĩnh vực “nhạy cảm” như chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm.
Để tập trung nguồn lực thực hiện đầu tư đúng mục tiêu chiến lược, Quy chế có hiệu lực từ ngày 25/3/2009, nêu rõ: Các công ty nhà nước (CTNN) phải sử dụng tối thiểu 70% tổng nguồn vốn đầu tư vào các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực thuộc ngành nghề kinh doanh chính của công ty. CTNN được quyền chủ động huy động vốn phục vụ sản xuất kinh doanh trong phạm vi hệ số nợ phải trả trên vốn điều lệ của công ty không vượt quá 3 lần.
Bên cạnh trao quyền tự chủ cho CTNN trong việc sử dụng tài sản đầu tư ra ngoài công ty dưới các hình thức như góp vốn, mua cổ phần, Quy chế này cũng quy định rõ, tổng mức đầu tư ra ngoài công ty nhà nước (bao gồm đầu tư ngắn hạn và dài hạn) không vượt quá mức vốn điều lệ của công ty.
Riêng đối với hoạt động đầu tư góp vốn vào các lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, CTNN chỉ được đầu tư vào mỗi lĩnh vực một doanh nghiệp; mức vốn đầu tư không vượt quá 20% vốn điều lệ của tổ chức nhận góp vốn nhưng phải đảm bảo mức vốn góp của công ty mẹ và các công ty con trong tổng công ty, tập đoàn không vượt quá mức 30% vốn điều lệ của tổ chức nhận vốn góp. Trường hợp đặc biệt có nhu cầu đầu tư vượt quá quy định này, CTNN phải trình Thủ tướng xem xét, quyết định.
CTNN không được tham gia góp vốn mua cổ phần của các quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư chứng khoán, công ty chứng khoán hoặc mua cổ phần của các doanh nghiệp khác mà người quản lý, điều hành, sở hữu chính của doanh nghiệp này có quan hệ huyết thống với thành viên lãnh đạo công ty đó.
Các CTNN có mức vốn đầu tư ra ngoài ngành vượt quá mức quy định hoặc đã đầu tư góp vốn vào quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư chứng khoán hoặc công ty đầu tư chứng khoán thì trong thời gian 2 năm kể từ ngày 25/3/2009, phải thực hiện điều chỉnh lại mức đầu tư trên nguyên tắc bảo toàn vốn.
Quy chế cũng quy định rõ quyền hạn, nghĩa vụ, trách nhiệm của hội đồng quản trị, tổng giám đốc, giám đốc trong việc quản lý tài chính công ty, việc chuyển chượng các khoản đầu tư tài chính cũng như trích quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi, phân phối lợi nhuận... Theo đó, lợi nhuận sau cùng của công ty được chia lãi cho các thành viên góp vốn liên kết; bù đắp các khoản lỗ của năm trước đã hết thời hạn được trừ vào lợi nhuận trước thuế; trích 10% vào quỹ dự phòng tài chính; trích lập các quỹ đặc biệt. Số lợi nhuận còn lại sẽ được phân phối theo tỷ lệ giữa vốn nhà nước đầu tư tại công ty và vốn công ty tự huy động bình quân trong năm. Đối với CTNN chưa được đầu tư đủ vốn điều lệ thì phần lợi nhuận được chia theo vốn nhà nước đầu tư được dùng để tái đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại CTNN.
Quy chế này nhằm mục tiêu góp phần bảo đảm việc sử dụng đúng, có hiệu quả hơn nữa phần vốn nhà nước tại các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, từ đó, đảm bảo việc thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu mà Đảng, Nhà nước giao phó cho lực lượng đóng vai trò chủ đạo của nền kinh tế này.
(chinhphu.vn)
