Đó là nhận định của PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khi nói về các tiềm năng, lợi thế cũng như giải pháp để đưa Phú Yên phát triển bền vững. Nhân chuyến công tác đến Phú Yên mới đây, ông có cuộc chia sẻ với Báo Phú Yên xung quanh vấn đề này.

* Thưa PGS, ông nhận định như thế nào về sự phát triển của Phú Yên hiện nay?

- Phú Yên là tỉnh rất đặc sắc về tiềm năng, nhiều lợi thế hiếm có. Những năm gần đây, tỉnh đạt tốc độ tăng trưởng cao, trong đó khu vực công nghiệp, xây dựng và quy hoạch đô thị có sự bứt phá. Phú Yên có hệ thống đô thị khá thoáng đãng với việc tập trung đầu tư hạ tầng nhiều khu vực công viên, cây xanh dọc bờ biển. Đây là điều mà hiếm địa phương nào có được. Đặc biệt, Khu kinh tế Nam Phú Yên đang có nhiều lợi thế về tài nguyên biển, hội tụ hàng loạt dự án đầu tư công nghiệp, công nghệ cao, du lịch, sinh thái, nghỉ dưỡng… Không chỉ nằm ở khu vực ven biển với những lợi thế để phát triển du lịch và các ngành kinh tế biển, Khu kinh tế Nam Phú Yên còn tiếp giáp với Khu kinh tế Bắc Khánh Hòa để hỗ trợ nhau hình thành cụm cảng Vân Phong - Vũng Rô, một trong những cửa ngõ chính ra biển Đông của vùng Tây Nguyên.

Thực tế cho thấy, Phú Yên có khát vọng phát triển mạnh nhưng vẫn đang chậm hơn so với các tỉnh lân cận. Tỉnh còn nghèo, quy mô kinh tế nhỏ nên sẽ thiếu nguồn lực đầu tư, thiếu hấp dẫn nhà đầu tư lớn.

PGS.TS Trần Đình Thiên

* Vậy đâu là nút thắt cần tháo gỡ để Phú Yên phát triển vững mạnh, thưa ông?

- Chúng ta có thể thấy rằng, đại bàng vẫn chưa thật sự về làm tổ ở Phú Yên. Tỉnh phải mượn nguồn lực, trí tuệ từ nơi khác về cùng với tỉnh, giúp tỉnh phát triển; cần có những cánh chim đầu đàn để vực dậy nền kinh tế. Nguyên tắc đánh mượn sức sẽ giúp Phú Yên đi nhanh hơn. Chúng ta phải phát huy yếu tố nội lực và thu hút được ngoại lực. Để làm được điều đó, đầu tiên Phú Yên cần lật ngược tư duy phát triển, cách nhìn thời thế, cơ hội. Những cái bất thuận lợi phải trở thành lợi thế của thời đại tương lai. Chúng ta không thể cứ mãi ôm mấy ôm đá, cửa vịnh mà phải biến nó thành cơ hội. Mặt khác, Phú Yên cần thay đổi cách tiếp cận phát triển, khát vọng thực tiễn, thông minh và nỗ lực gấp bội; phải có những giải pháp mới, khác biệt đột phá.

Nhóm giải pháp về huy động, sử dụng nguồn lực, thu hút vốn đầu tư đóng vai trò quan trọng. Phú Yên cần sự hỗ trợ từ trung ương. Đây là một trong những bước then chốt để tạo nền tảng cho tỉnh cất cánh. Tỉnh cũng phải có cơ chế khuyến khích, mở cửa nhà đầu tư tiềm năng. Trong xu hướng hiện nay và tương lai, tỉnh tập trung các giải pháp đột phá về thu hút nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước, đa dạng hóa các hình thức huy động vốn trong và ngoài nước, tăng cường huy động vốn đầu tư theo hình thức đối tác công tư; trong đó chú trọng việc cải thiện môi trường đầu tư, thiết lập các cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính đơn giản, nhanh, thuận lợi cho nhà đầu tư và tăng cường hoạt động xúc tiến đầu tư, quảng bá hình ảnh.

Trung ương đang đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2021-2025 đi qua địa bàn 6 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh với chiều dài hơn 90km. Đây là cơ hội để Phú Yên thuận lợi hơn trong việc mở cửa giao thương, tạo vành đai kết nối phát triển với các tỉnh trong khu vực.

Với sự hỗ trợ, đồng hành của tỉnh, doanh nghiệp thuận lợi trong việc đầu tư, tham gia hoạt động sản xuất trên địa bàn tỉnh. Ảnh: NHƯ THANH

* Phú Yên có bờ biển dài và khá đẹp. Vậy theo PGS, Phú Yên cần làm gì để tận dụng nguồn tài nguyên này trong thu hút đầu tư du lịch?

- Phú Yên có gần 200km bờ biển với nhiều đầm, vịnh, vũng đẹp; nhiều danh lam thắng cảnh thiên nhiên được xếp hạng cấp quốc gia độc đáo như vịnh Xuân Đài, đầm Ô Loan, gành Đá Đĩa, Bãi Xép, Vũng Rô… đang là điểm đến hấp dẫn của hàng triệu khách du lịch mỗi năm. Chúng ta có bờ biển dài nhưng phải biết tập trung vào một số điểm trọng lực, tọa độ ưu tiên để phát triển du lịch. Trong chiến lược quy hoạch phát triển đô thị ven biển thì Sông Cầu nên định hướng trở thành đô thị du lịch, sinh thái, công nghiệp về biển với nhiều tiềm năng thiên nhiên hiếm có. Riêng Tuy Hòa và Đông Hòa là đô thị động lực, tạo nên đô thị loại I trong tương lai, hình thành vùng kinh tế nam Phú Yên. Trong quá trình phát triển, thu hút đầu tư vùng ven biển, chúng ta không ngăn cản nhưng cũng không để nhà đầu tư băm nát bờ biển đẹp. Tôi tin rằng, du lịch biển sẽ là ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh.

* Xin cảm ơn ông!

NHƯ THANH (thực hiện)