Sở Xây dựng vừa phối hợp với Tạp chí Kiến trúc tổ chức hội thảo Phát triển đô thị biển tại Phú Yên theo hướng hiện đại - xanh - thích ứng và bền vững. Tại đây, các chuyên gia trong nước và quốc tế về các lĩnh vực quy hoạch, kiến trúc đã chia sẻ những góc nhìn về quy hoạch đô thị biển, nhằm giúp Phú Yên tìm ra giải pháp phát triển đô thị xứng tầm với tiềm năng.

Báo Phú Yên ghi lại một số ý kiến tại hội thảo này.

ĐỒNG CHÍ TRẦN HỮU THẾ, PHÓ BÍ THƯ TỈNH ỦY, CHỦ TỊCH UBND TỈNH: Cần những nghiên cứu chuyên sâu về giải pháp quy hoạch

Phú Yên có tiềm năng để xây dựng và phát triển đô thị ngang tầm với các tỉnh lân cận trong khu vực và cả nước. Tuy nhiên, những năm qua, nền kinh tế của tỉnh chưa phát triển đúng như kỳ vọng. Hệ thống đô thị và nông thôn ven biển vẫn còn rất nhiều vấn đề cần được nghiên cứu, tìm ra giải pháp để có thể khai thác hết mọi tiềm năng, lợi thế.

Phú Yên đang rất cần những nghiên cứu chuyên sâu về giải pháp quy hoạch vùng liên huyện, vùng huyện để có thể lập các đồ án quy hoạch xây dựng có chất lượng; làm cơ sở đầu tư xây dựng các chuỗi đô thị nhằm phát triển có hệ thống, có giá trị hỗ trợ các chức năng đô thị với nhau. Qua đó có điều kiện xác định nguồn lực, đối tác công - tư để xây dựng hệ thống hạ tầng cơ sở liên khu vực hoặc xây dựng những khu chức năng đô thị có giá trị kích thích phát triển liên vùng; nghiên cứu cân đối các chỉ tiêu về sử dụng đất để khai thác hợp lý, hiệu quả đất đai nhằm thống nhất các quy hoạch có liên quan. Đối với những khu vực là nông thôn ven biển, các làng chài truyền thống có sinh kế gắn với mặt nước, tỉnh cần có những mô hình tổ chức không gian ở và sản xuất của các cụm điểm dân cư ven biển, đảm bảo vệ sinh môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; đồng thời có thể khai thác du lịch dịch vụ ven biển trong điều kiện đảm bảo hài hòa lợi ích, quan hệ cộng sinh giữa dân cư và nhà đầu tư.

Hội thảo Phát triển đô thị biển tại Phú Yên theo hướng hiện đại - xanh - thích ứng và bền vững là dịp để tỉnh có thể xem xét, vận dụng các ý kiến đóng góp của các chuyên gia trong quản lý đầu tư quy hoạch, xây dựng đô thị. Những nội dung có giá trị hoạch định chiến lược lớn, phù hợp với đặc điểm, tình hình của Phú Yên sẽ được nghiên cứu, đưa vào chiến lược phát triển của tỉnh tại đồ án quy hoạch tỉnh đang được lập.

ÔNG TRẦN XUÂN TÚC, GIÁM ĐỐC SỞ XÂY DỰNG: Đánh giá đúng hiện trạng, tiềm năng và thách thức để phát triển đô thị ven biển

Hiện nay, Phú Yên vẫn chưa có sự phát triển đột phá tại các đô thị biển. Yếu tố quan trọng để phát triển đô thị biển Phú Yên là phải đánh giá đúng hiện trạng, nhận diện đầy đủ những tiềm năng, lợi thế cũng như những thách thức, khó khăn của các đô thị ven biển.

Phú Yên có 3 tiềm năng, thế mạnh về vị trí địa lý; điều kiện tự nhiên, đất đai; hạ tầng cơ sở, giao thông kết nối khu vực. Bên cạnh đó, Phú Yên cũng đang có 6 thách thức: bối cảnh về quan hệ liên kết vùng, miền, khu vực; lịch sử phát triển đô thị và các giới hạn không gian; dân cư và địa hình; dân cư và tài nguyên thiên nhiên; đất rừng, đất lúa và đất xây dựng đô thị; thị trường đất đai.

Với vai trò là cơ quan tham mưu, trong quá trình lập, thẩm định các đồ án quy hoạch xây dựng và quy hoạch đô thị, Sở Xây dựng luôn quan tâm và đưa vào các tiêu chí đô thị xanh, bền vững có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, tạo môi trường sống trong lành. Đối với việc lập, thẩm định các chương trình, kế hoạch phát triển đô thị trên địa bàn tỉnh, Sở Xây dựng lồng ghép các mô hình phát triển đô thị phù hợp với định hướng phát triển đô thị tăng trưởng xanh.

GS-TS-KIẾN TRÚC SƯ DOÃN MINH KHÔI: Phát triển không gian ven biển theo hướng bảo tồn hình thái tự nhiên

Phú Yên có rất nhiều thế mạnh trong quá trình phát triển. Không gian dọc bờ biển Phú Yên còn khá hoang sơ với nhiều danh lam thắng cảnh và hình thái độc đáo mà thiên nhiên ban tặng. Hình thái hoang sơ của không gian biển này cần được khảo cứu và đánh giá như những di sản thiên nhiên bên cạnh các di sản văn hóa. Quy hoạch phát triển được hình thành sau quy hoạch bảo tồn. Quy hoạch bảo tồn bao gồm các quy hoạch bảo tồn về tài nguyên thiên nhiên và tài nguyên văn hóa. Theo đó, Phú Yên cần đánh dấu và xác định, kiểm kê những yếu tố quan trọng cần bảo tồn trong quá trình phát triển. Quy hoạch phát triển chú trọng trục hành lang kinh tế Bắc - Nam và trục hướng mở từ núi hướng biển Đông.

Về kiến trúc quy hoạch, tỉnh cần tránh tạo bức tường thành che chặn biển Đông cũng như các hình thái cấu trúc thiên nhiên hoang sơ và độc đáo. Trong quá trình phát triển, không phải kinh tế mạnh mới chú trọng phát triển văn hóa, mà văn hóa sẽ tạo nên sự giàu có, tạo động lực để phát triển kinh tế.

TS-KIẾN TRÚC SƯ NGÔ VIẾT NAM SƠN: Hình thành các trục động lực phát triển kinh tế biển

Hầu hết các đô thị miền Trung đều có đất sử dụng khá hẹp. Phú Yên có khoảng cách khá xa với các trung tâm lớn của cả nước như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội và một điều phải thừa nhận là Phú Yên đang yếu về logistics cho khách du lịch, hàng hóa cũng như phục vụ phát triển công nghiệp, nông nghiệp.

Để đô thị Phú Yên thật sự vươn mình, tỉnh cần hình thành các trục động lực phát triển kinh tế biển, tổ chức không gian đô thị theo hướng mở ra biển kết hợp với việc gia tăng quỹ đất xây dựng mạng lưới hạ tầng chiến lược trọng điểm theo hướng Bắc - Nam và Đông - Tây, phát triển bền vững gắn kết với việc bảo vệ môi trường. Ngoài ra, tỉnh cần xây dựng nền tảng cho phát triển kinh tế số và đô thị thông minh. Trong đó, trọng tâm chiến lược phát triển đô thị Phú Yên cất cánh sẽ là chuỗi đô thị từ Tuy Hòa kéo xuống Vũng Rô nối liền với các đô thị Ninh Hòa, Nha Trang, Cam Ranh…

KIẾN TRÚC SƯ STEVEN PETIT, GIÁM ĐỐC SÁNG TẠO CÔNG TY OMGEVING, BỈ: Tiếp cận đô thị từ cảnh quan sinh thái

Phú Yên muốn hướng đến một tương lai thích ứng biến đổi khí hậu thì cần thay thế quy hoạch truyền thống, tiếp cận đô thị từ cảnh quan sinh thái. Trong đó, chú trọng 5 loại hình cảnh quan điển hình với 5 chiến lược cảnh quan bền vững để phát triển gồm: lâm nghiệp thông minh, nông nghiệp thích ứng, phục hồi sông ngòi, bảo bệ bờ biển và đô thị xanh. TP Tuy Hòa và các thị xã khác của tỉnh cần phải phát triển bền vững, trong tương lai trở thành các đô thị xanh.

Điều này không chỉ vì lý do thẩm mỹ, mà còn để thích ứng với khí hậu chống lại hiệu ứng nhiệt đô thị, để ứng phó tốt hơn với thời tiết khắc nghiệt và xây dựng một môi trường đáng sống. Các thành phố và thị xã cần xây dựng một mạng lưới xanh, có khả năng chống chịu trên quy mô lớn. Về lâu dài, điều này sẽ tạo điều kiện cho tỉnh thu hút các nguồn đầu tư và trở thành nơi đáng sống hơn, góp phần giảm chi phí vì thiệt hại thiên tai do biến đổi khí hậu.

NHƯ THANH (ghi)