Kinh tế VAC (vườn, ao, chuồng) đã được các cấp, ngành triển khai từ nhiều năm qua. Ở Phú Yên, lĩnh vực kinh tế này đã qua giai đoạn đầu tư cơ bản. Nhiều địa phương, tổ chức, nông dân đã tạo dựng được hàng ngàn hecta đất đai, mặt nước theo mô hình kinh tế VAC. Nhờ đó, giá trị hàng nông sản cũng như đời sống vật chất của nông dân đã được nâng lên đáng kể.
Nuôi ba ba mang lại hiệu quả kinh tế cao ở huyện Sông Cầu - Ảnh: LY KHA
LÀM GIÀU TỪ MÔ HÌNH KINH TẾ VAC
Phú Yên có điều kiện tự nhiên thuận lợi để người nông dân có thể phát triển kinh tế nông nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi gia súc, gia cầm, thủy hải sản… Phát huy lợi thế về điều kiện tự nhiên, đất đai, mặt nước nhiều nông dân trong tỉnh đã tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị kinh tế cao.
Từ chương trình cải tạo vườn tạp, nhiều nông dân đã tạo nên những vườn cây ăn quả, trang trại chăn nuôi, sản xuất được lượng hàng hóa nông sản lớn bằng sự liên kết giữa nông dân và các tổ chức để cùng mang lại lợi nhuận cao hơn. Điển hình tiêu biểu của sự liên kết này là Tổ hợp tác Sơn Ngọc (huyện Phú Hoà). Hơn 100 hộ nông dân chân chất phối hợp cùng nhau biến hơn 100 ha đất núi cằn cỗi thành những vườn cây ăn quả, hồ cá, đồng cỏ chăn nuôi đại gia súc. Hằng năm, lợi nhuận mang lại cho mỗi hộ nông dân hơn 100 triệu đồng.
Hội làm vườn (HLV) xã Hòa Hiệp Bắc (huyện Đông Hòa) cũng là điển hình trong việc tổ chức phối hợp nông dân tạo nên sản phẩm hàng hoá có giá trị cao. Mô hình vườn rau, chăn nuôi chim cút hộ gia đình mang lại thu nhập trên 50 triệu đồng/hộ/năm. Hay như xã Bình Ngọc (TP Tuy Hoà) vốn là địa chỉ quen thuộc đối với những người tiêu thụ rau xanh trong và ngoài tỉnh. Nhiều năm qua, nông dân Bình Ngọc đã cùng nhau thực hiện mô hình sản xuất rau an toàn mang lại lợi nhuận trên 50 triệu đồng/ha/năm. Nông dân phường 9, Bình Kiến cũng đã giúp nhau phát triển mô hình kinh tế hoa, cây kiểng có giá trị trên 200 triệu đồng/ha/năm.
Bên cạnh đó, nhiều nông dân cũng đã nỗ lực xây dựng kinh tế VAC, kinh tế trang trại trên khu vực miền núi từ mô hình nông lâm kết hợp, trồng nho, trồng cây công nghiệp hằng năm và cây lâu năm…
Tuy nhiên, nhược điểm của kinh tế VAC mà nông dân Phú Yên gặp phải là thiếu vốn đầu tư. Do đó, HLV Phú Yên nhiều năm qua đã tranh thủ mọi nguồn lực giúp người nông dân nâng cao kỹ thuật sản xuất nông nghiệp và kỹ năng tiếp cận thị trường cũng như trực tiếp đưa về hàng trăm loại cây mới, vật nuôi mới, xây dựng hơn 100 mô hình trên toàn tỉnh để người dân học tập, đồng thời liên tiếp mở các lớp hướng dẫn kỹ thuật cho bà con nông dân…
NÂNG CAO GIÁ TRỊ VÀ SẢN XUẤT THEO HƯỚNG BỀN VỮNG
Nhu cầu của thị trường đối với hàng hoá nông sản sẽ tăng mạnh trong thời gian tới là điều tất yếu. Tranh thủ mọi diện tích đất, mặt nước để sản xuất là việc cần tiếp tục phát huy đối với nông dân trong thời đại công nghiệp hoá. Để đạt được giá trị cao nhất và có được sản lượng hàng hoá đủ lớn cung cấp cho thị trường, tất yếu phải liên kết nông dân.
HLV đã và đang phối hợp để triển khai những mô hình kinh tế VAC mới, có giá trị cao như trồng nho hàng hoá, nuôi ba ba thương phẩm, trồng rau sạch và chăn nuôi gia cầm sạch, nuôi nhím. Ông Huỳnh Kha, xã Xuân Cảnh (huyện Sông Cầu), tuy là thương binh nhưng đã mạnh dạn học hỏi, tìm tòi mô hình mới nuôi ba ba thương phẩm. Chỉ với 35m2 đất cát, ông Huỳnh Kha đã nuôi 175 con ba ba thương phẩm và đạt lợi nhuận 69 triệu đồng/vụ. Nuôi ba ba hiện là mô hình phát huy được hiệu quả ở vùng đất cát ven biển. Toàn huyện Sông Cầu đang nuôi hơn 21.000 con ba ba thương phẩm, với giá 280.000 đồng/kg ba ba loại 1, tính ra nghề nuôi ba ba mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân Sông Cầu.
Cùng với những mô hình kể trên, kinh tế trang trại nông lâm kết hợp của nông dân Phú Yên cũng đang phát huy hiệu quả theo hướng bền vững. HLV sẽ tiếp tục phát triển tổ chức hội các cấp, giúp nông dân về kỹ thuật, năng lực đầu tư nguồn vốn, nguồn giống và khả năng tiếp cận thị trường nhằm mang lại giá trị kinh tế ngày càng lớn cho nông dân và xã hội.
Toàn tỉnh hiện có 9 HLV cấp huyện, thành phố; 76 HLV xã, phường với 5.100 hội viên. Từ năm 2000 đến nay, HLV Phú Yên đã xây dựng 45 mô hình trình diễn kỹ thuật tổng diện tích 35 ha. Ngoài ra, HLV cũng đã giúp hội viên trồng được: 141.234 cây xoài cao sản các loại, 10.000 cây nhãn, 20.000 cây mận, hồng đào, mận An Phước, 10.000 cây sapôchê, 50.000 cây ổi sá lị ruột trắng, ruột đỏ và không hạt, 10.000 cây mãng cầu dai, 1.000 cây mít các loại, 2.000 cây bưởi, 105.000 cây dứa, 16.000 cây điều ghép, 5.600 cây tre lấy măng, 600.000 cây bạch đàn, xà cừ, keo, 1.000 cây. Ngoài ra, Hội cũng đã xây dựng 89 ha vườn dinh dưỡng; 64 mô hình VAC tình nghĩa cho gia đình thương binh, liệt sĩ… |
TRẦN VĂN THU
Chủ tịch Hội những người làm vườn tỉnh Phú Yên