4 năm kể từ ngày tổ chức lễ khởi công (18/4/2004), hôm qua (20/4), dự án thủy điện Sông Ba Hạ lại ghi thêm một dấu mốc quan trọng: nút cống dẫn dòng, tích nước hồ chứa giai đoạn 1. Buổi lễ tổ chức ngay trong lòng hồ, phía thượng lưu đập tràn. Cũng tại nơi này, vào ngày 16/1/2006, chúng tôi đã được chứng kiến dòng sông Ba, đoạn giữa 2 huyện Sơn Hòa và Sông Hinh được ngăn lại, lái dòng nước về phía hữu ngạn chảy qua hệ thống cống dẫn dòng. Hôm nay, dòng sông Ba lại bị chinh phục một lần nữa, dòng nước sẽ dừng chảy tại đây để dâng lên tạo thành một hồ chứa nước phục vụ cho việc chuẩn bị phát điện của Nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ.

Công nhân Công ty lắp máy 65-4 đang vận hành thiết bị nút cống. Ảnh: N.TRƯỜNG

 

Giữa tháng 4, miền núi vào mùa nắng nóng, song nhân dân các huyện Sơn Hòa và Sông Hinh không ngại tiết trời oi bức, gió bụi công trường mang theo cả cồng chiêng đến chia vui, cổ vũ càng làm cho không khí buổi lễ nút cống dẫn dòng thêm sôi động. Thay mặt chủ đầu tư dự án Nhà máy thủy điện Sông Ba hạ, Tổng Giám đốc Công ty CP Thủy điện Sông Ba Hạ Võ Văn Tri điểm lại kết quả của hơn 1.500 ngày thi đua lao động của các lực lượng tham gia thi công xây lắp trên công trường nhà máy thủy điện có công suất 220 MW này: “Đến thời điểm này, chúng ta đã hoàn thành khối lượng công việc khổng lồ như đào đắp hơn 14,7 triệu m3 đất đá trong tổng số 14,8 triệu m3, xây lát hơn 27.700 m3 đá/37.800 m3, đổ gần 501.000 m3 bê tông và bê tông cốt thép trong tổng số 519.400 m3 và lắp đặt hơn 3.000 tấn thiết bị trong tổng số 7.000 tấn thiết bị của toàn bộ dự án. Với kết quả đó, hôm nay công trường cũng đã hoàn thành các công việc cần thiết để tổ chức thực hiện một mốc son quan trọng: Nút cống dẫn dòng tích nước giai đoạn 1 công trình thủy điện Sông Ba Hạ”.

Chia vui với cán bộ, công nhân trên công trường, Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Trần Thị Hà đã biểu dương tinh thần lao động hăng say, đầy trách nhiệm của các nhà thầu, sự phối hợp của chủ đầu tư với chính quyền, nhân dân trong vùng dự án thi công kịp tiến độ, để hồ chứa nước bắt đầu tích nước nhân dịp kỷ niệm 33 năm Ngày giải phóng Phú Yên và giải phóng hoàn toàn Miền Nam, thống nhất đất nước. Phó Chủ tịch Trần Thị Hà nhấn mạnh: Từ nay đến khi vận hành tổ máy số 1 còn 5 tháng, nghĩa là chỉ bằng 1/10 so với thời gian thi công đã qua và khối lượng xây lắp còn lại không còn nhiều. Tuy nhiên, đây là khoảng thời gian có tính quyết định đến việc đưa nhà máy vào vận hành khai thác. Do vậy trong thời gian còn lại, chủ đầu tư phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương giải quyết dứt điểm việc tái định cư, định canh, ổn định cuộc sống nhân dân bị ảnh hưởng của dự án để khi nhà máy hoàn thành cũng là lúc dự án thành công toàn diện.

Nước bắt đầu dâng lên trong lòng hồ Thủy điện sông ba Hạ  khi 6 cống dẫn dòng bên dưới đợc nút lại -  Ảnh: N.TRƯỜNG

 

Buổi lễ sôi nổi hẳn lên khi Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thủy điện Sông Ba Hạ, Đặng Văn Tuần tuyên bố phát lệnh đóng nút cống dẫn dòng. Mọi người dự lễ ùa ra sát mép nước sông Ba hướng về phía hệ thống cống dẫn dòng để chứng kiến giờ phút dòng sông lớn nhất miền Trung một lần nữa được chặn lại, dâng lên tràn ngập phía thượng lưu. Lúc này, 4 trong số 6 cống đã được nhà thầu lắp máy Công ty LILAMA 65-4 nút xong từ những ngày trước đó, chỉ còn 2 cống đợi đến buổi lễ hôm nay. Lúc này dòng sông Ba qua cống thấp với lưu lượng khoảng 50 m3/giây, rất thuận lợi cho việc chặn dòng nước khi đóng chặt các cống còn lại. Công ty lắp máy LILAMA 65-4 đã điều 2 chiếc máy xi lanh thủy lực loại 200 tấn để ép cánh cửa van nặng 27 tấn từ từ chắn xuống cửa cống có diện tích 5x6m. Với kinh nghiệm của những lần nút cống lần trước, việc nút 2 cống cuối cùng được những người thợ LILAMA 65-4 tiến hành nhanh chóng, chưa đầy 30 phút đã hoàn tất. Lúc này đúng 10 giờ. Đây cũng là giờ phút hồ thủy điện Sông Ba Hạ bắt đầu tích nước giai đoạn 1. Gọi là tích nước giai đoạn 1, bởi vì sau khi nút xong toàn bộ hệ thống cống dẫn dòng, mực nước sẽ dâng đến cao trình 89 m so với mực nước biển và sẽ còn tiếp tục chảy về xuôi bình thường qua hệ thống đập tràn gồm 12 khoang nằm ngay phía trên cống dẫn dòng. Theo tính toán của tư vấn, với lưu lượng nước hiện tại là 50 m3/giây, chỉ sau một tuần lễ, hồ chứa sẽ tích đủ nước giai đoạn 1. Như vậy dòng sông Ba phía hạ lưu đập chính chỉ gián đoạn nước 7 ngày. Lúc này, phía hạ lưu đập thủy nông Đồng Cam đã dừng cung cấp nước tưới cho vụ lúa đông xuân 2007- 2008.