Với mục tiêu bảo vệ môi trường, sức khỏe người sản xuất, tạo nên những sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng, Phòng NN-PTNT huyện Phú Hòa đang triển khai mô hình phòng trừ ruồi vàng trên cây ăn quả tại tổ hợp tác (THT) Sơn Ngọc, xã Hòa Quang Bắc. Tiếp đó, địa phương sẽ tiến đến xây dựng vùng trái cây đạt chuẩn VietGAP, tạo thương hiệu để mở rộng đầu ra, tăng giá trị sản phẩm.
Hạn chế thuốc bảo vệ thực vật
Theo Phòng NN-PTNT huyện Phú Hòa, địa phương hiện có vùng chuyên canh cây ăn quả tại xã Hòa Quang Bắc với diện tích 40ha, khoảng 29 hộ dân tham gia sản xuất và thuộc sự quản lý của THT Sơn Ngọc. Các loại trái cây được trồng ở đây gồm mít, mãng cầu dai, cam, bưởi, xoài, đu đủ và sầu riêng; trong đó, mãng cầu dai và mít chiếm đa số. Nhờ thổ nhưỡng, khí hậu phù hợp nên vùng cây ăn quả ở đây phát triển khá mạnh, hiệu quả kinh tế cao. Bình quân mỗi năm, bà con có lợi nhuận khoảng 195 triệu đồng/ha. Tuy nhiên, những năm gần đây, vào các thời kỳ cây đậu quả và chín thường xuyên xuất hiện ruồi vàng gây hại. Diện tích cây bị ruồi vàng đục quả gây hại ngày một nhiều.
Ông Hai Quý, một hộ dân trồng cây ở đây cho biết: Nhà tôi có 2ha trồng các loại cây ăn quả như mít, mãng cầu và đu đủ. Mỗi khi quả trên cây chuẩn bị chín thì thường xuyên bị ruồi vàng đục. Quả bị ruồi vàng đục sẽ sinh dòi, úng hư rất nhanh làm giảm giá trị thương mại, gây thiệt hại về kinh tế. Để xử lý vấn đề này, lâu nay, bà con thường phun thuốc diệt ruồi để phòng ngừa trước và trong giai đoạn quả già, chín, thu hoạch. Cách làm này mang lại hiệu quả nhưng vì phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật thường xuyên và phun trực tiếp lên sản phẩm nên ảnh hưởng đến người tiêu dùng và người sản xuất.
Trước thực trạng này, Phòng NN-PTNT huyện Phú Hòa đã triển khai mô hình phòng trừ ruồi vàng trên cây ăn quả cho các hộ dân đang sản xuất tại THT Sơn Ngọc.
Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Phú Hòa Nguyễn Siêng cho hay: Khi ruồi đực và ruồi cái giao phối với nhau, con cái sẽ đục sâu vào trong các loại quả để đẻ trứng làm cho trái bị hư, mau úng thối. Mô hình này sẽ hỗ trợ cho bà con kỹ thuật và 50% kinh phí đặt bẫy dẫn dụ ruồi. Theo đó, vào mùa cây cho quả và bắt đầu chín sẽ tiến hành đặt bẫy có hoạt chất Flykil 95EC, Vizubon - D mang mùi hương của ruồi cái để dẫn dụ ruồi đực vào. Khi ruồi đực bị tiêu diệt thì ruồi cái sẽ không thể đẻ trứng nên cũng không đục quả, giúp bảo vệ cây trồng.
Để việc đặt bẫy dẫn dụ đạt kết quả cao nhất, chúng tôi hướng dẫn bà con đặt bẫy trong suốt vụ trái cây (khoảng 6 tháng), khoảng 10-15 ngày sẽ châm thuốc vào bẫy 1 lần và thực hiện đồng bộ trên toàn diện tích sản xuất. Bình quân, mỗi héc ta sẽ đặt 20 bẫy với kinh phí khoảng 420.000 đồng. Ngoài ra, để tiêu diệt trứng, sâu non, các hộ sản xuất phải thường xuyên vệ sinh vườn cây, thu gom và tiêu hủy toàn bộ trái cây bị rụng, thối bằng cách đào hố chôn lấp có xử lý vôi bột.
Ông Ba Hưng, một hộ dân tham gia mô hình cho biết: Hiện nay, bẫy ruồi đã được bà con lắp đại trà theo kỹ thuật được hướng dẫn. Hiện các bẫy đã có nhiều ruồi vào nên bà con rất an tâm, không cần phải dùng đến thuốc diệt độc hại.
Xây dựng vùng cây ăn quả an toàn
Theo Phòng NN-PTNT huyện Phú Hòa, từ những hiệu quả bước đầu của mô hình nói trên, đơn vị đang tập trung theo dõi, vận động người dân áp dụng đúng các yêu cầu về kỹ thuật, hạn chế tối đa sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Thời gian tới, khi người dân đã quen với việc phòng trừ sâu bệnh theo phương pháp sinh học thì địa phương tiếp tục tiến hành kiểm định các mẫu đất, mẫu nước ở khu vực này để đánh giá các chỉ tiêu yêu cầu.
Ông Nguyễn Siêng cho biết: Kế hoạch của huyện là sẽ xây dựng và hình thành vùng sản xuất cây ăn quả an toàn. Bước đầu, chúng tôi sẽ triển khai các mô hình phòng trừ sâu bệnh hại theo phương pháp sinh học, sau đó phấn đấu đạt chứng nhận VietGAP cho các loại hoa quả ở đây. Từ đó sẽ kết nối với các đơn vị bao tiêu, mở rộng đầu ra và nâng giá trị sản phẩm.
Theo ông Huỳnh Văn Tánh, một hộ sản xuất ở THT Sơn Ngọc, vùng đất ở khu vực Ngọc Sơn Đông rất phù hợp để trồng các loại trái cây như mít, mãng cầu dai, chất lượng đều rất đạt và được đánh giá cao. Tuy nhiên lâu nay, việc tiêu thụ sản phẩm phụ thuộc vào thương lái, giá cả đều do họ quyết định nên lợi nhuận mang lại không cao. vậy nên khi huyện triển khai mô hình này bà con rất hưởng ứng, chung tay cùng nhau xây dựng nên vùng sản xuất cây ăn quả hữu cơ, đạt chuẩn VietGAP để mở rộng đầu ra, giúp nâng giá trị sản phẩm, tăng hiệu quả kinh tế.
THỦY TIÊN
