Hiện nay, mùa buôn mai, quất lá đã gần kết thúc nhưng hầu hết các nhà vườn trồng hoa cây cảnh ở phường 9 và xã Bình Kiến (TP Tuy Hòa) chỉ mới xuất vườn được rất ít. Nguyên nhân chính là vì năm nay thương lái vắng bóng.
Vắng thương buôn
Ông Nguyễn Văn Chính, một nhà vườn trồng mai ở xã Bình Kiến cho biết: Hiện mùa buôn mai lá đã vào vụ hơn nửa tháng nhưng vườn nhà tôi chưa có thương lái nào ghé chọn. Toàn bộ vườn mai hơn 500 gốc vẫn còn nguyên.
Chỉ còn khoảng 10 ngày nữa là kết thúc đợt bán mai lá để vào kỳ lặt lá đón bông, khả năng vụ này sẽ chẳng bán được xe nào để thu hồi tiền phân thuốc cho vườn cả năm qua. Cạnh vườn mai nhà ông Chính, ngày nào vợ chồng ông Lê Văn Nam cũng ra vườn để đón thương lái, chào bán mai nhưng cũng không có kết quả.
Theo ông Nam, năm ngoái, vườn mai nhà ông bị bão quật tơi tả nhưng vẫn bán được 2 xe (50 gốc), còn năm nay, đến giờ vẫn chưa bán được xe nào. Nguyên nhân chính là vì không có người mua. Nếu như mọi năm, vào thời điểm này ở các vườn mai đã nườm nượp thương lái dạo tìm mua mai, trên đường thì xe chờ bốc mai đứng chật. Còn mùa này, thương lái không có, mọi hoạt động mua bán gần như không diễn ra.
Bà Nguyễn Thị Mai ở xã Bình Kiến, một trong những nhà vườn may mắn bán được mai lá năm nay cho biết: Với hơn 1.000 gốc mai lớn nhỏ nhưng năm nay tôi chỉ bán được 20 gốc. Vì năm nay mai ế hàng nên thương buôn cũng ép giá dữ lắm. Thường gốc mai hơn 7 năm tuổi giá bán dao động khoảng 1 triệu đồng/chậu nhưng năm nay thương lái chỉ mua với giá 850.000 đồng/chậu.
Mặc dù biết bị ép nhưng tôi vẫn bán để thu hồi phần nào chi phí đầu tư phân thuốc cho vườn trong năm qua và có vốn để chăm sóc cho vườn trong vụ tới. Còn theo ông Bốn Bình cũng ở địa phương này, bình quân vườn mai nhà ông lúc nào cũng có gần 1.500 gốc mai lớn nhỏ.
Nhờ có kỹ thuật chăm sóc, uốn tỉa nên vườn mai nhà ông Bình gốc nào cũng đẹp, cành nhánh xoay tròn đều đặn. Bình quân mỗi năm vào vụ mai lá, ông thường xuất được khoảng 300 gốc nhưng vụ này, đến giờ ông chỉ mới bán được 100 gốc.
Không chỉ các nhà vườn trồng mai, năm nay, những hộ trồng quất cũng lâm vào tình trạng ế ẩm. Bà Nguyễn Thị Ngọc ở phường 9 cho hay: Năm ngoái quất đắt hàng bao nhiêu thì đổi lại năm nay ế ẩm bấy nhiêu. Đến giờ mà vườn quất 400 chậu vẫn còn nguyên, chưa “gả” được cho ai.
So với năm ngoái, năm nay quất đẹp không kém, trái to, dày nhưng không bán được. Còn vườn quất của con trai bà Ngọc đến giờ cũng chỉ mới nhận tiền cọc 200 chậu quất nhỏ, 500 chậu quất lớn vẫn chưa có ai hỏi tới. Đây cũng là tình cảnh chung của rất nhiều nhà vườn trồng quất hiện nay.
Ông Lê Ngọc Sanh ở TP Hồ Chí Minh, một thương lái hiếm hoi đang dạo mua mai ở Bình Kiến cho hay: Lý do năm nay người buôn ít là vì tiền thuê mặt bằng bán hoa ở TP Hồ Chí Minh tăng cao, chi phí vận chuyển cũng tăng; trong khi đó, mai Phú Yên lại thưa nụ nên khả năng khi ra hoa cây sẽ không đẹp, vì vậy thương lái chúng tôi rất dè dặt. Thêm vào đó, những năm gần đây, người chơi hoa Tết ở các tỉnh miền Nam chuyển sang chơi mai thế nhiều hơn, trong khi mai ở Phú Yên chủ yếu là mai bông, vì vậy thương lái đổ ra Bình Định.
Nhà vườn gặp khó
Theo nhiều người trồng mai ở xã Bình Kiến, mùa bán mai lá là vụ kinh doanh chính của bà con trồng mai ở đây. Phần lớn mai đều cung cấp cho thương lái miền Nam và thu nhập chính của nhà vườn cũng từ đây. Mọi năm, vào mùa này, nhà vườn đã bỏ túi hơn trăm triệu đồng.
Chỉ có năm nay là kỳ lạ nhất, thương lái đến mua mai rất ít, giảm hơn 2/3 so với mọi năm nên các nhà vườn đang rất lo lắng, vì nếu không bán được mai lá thì lượng mai tiêu thụ năm nay sẽ tồn vườn rất nhiều.
Ông Năm Hợi ở xã Bình Kiến cho biết: Tính ra chi phí phân thuốc cho vườn mai gần 1.000 gốc lớn nhỏ của gia đình trong cả năm qua gần 50 triệu đồng; nếu không xuất được xe nào thì sẽ gặp nhiều khó khăn khi đầu tư cho vụ sau.
Còn theo bà Nguyễn Thị Mai, nếu như không bán được mai lá thì phải cho cả vườn vào vụ mai bông để chờ thương lái ở cánh ngoài Bắc vào. Tuy nhiên, khi cho vườn vào mai bông sẽ rủi ro và đội thêm chi phí đầu tư tiền thuê công lặt lá. Bình quân 1.000 chậu mai phải tốn khoảng 40 công lặt lá, với giá 150.000 đồng/ngày thì nhà vườn phải chi thêm 6 triệu đồng trong khi chưa chắc vào bông đúng Tết và cũng chưa biết có bán được hay không.
Đối với những hộ trồng quất, ngoài khó khăn do hụt vốn đầu tư, nhà vườn còn gặp thêm khó khăn về đất trồng. Ông Trần Tất Thành ở phường 9 cho biết: Bình quân mỗi năm tôi xuất vườn được khoảng 500 chậu quất nên thường chủ động chuẩn bị cây con tương ứng để thế vào. Mùa này không xuất được thì lượng cây tồn vườn sẽ tăng lên trong khi cây giống đã chuẩn bị sẵn và diện tích vườn chỉ bấy nhiêu, không biết phải để đâu cho hết. Hy vọng giáp Tết thương lái ở các tỉnh Tây Nguyên về nhiều giúp quất tiêu thụ nhanh.
Theo Chủ tịch Hội Nông dân xã Bình Kiến Nguyễn Thị Lan, toàn xã có khoảng 50ha trồng hoa, cây cảnh. Đây là nguồn thu nhập chính của khoảng 500 hộ gia đình ở địa phương. Hiện nay, các nhà vườn trồng mai, quất rất lo lắng vì mùa buôn mai, quất lá đã sắp kết thúc nhưng lượng cây bán ra rất ít, ước chỉ khoảng 1/3. Bây giờ nhà vườn chỉ còn trông chờ vào vụ hoa giáp Tết tới, nếu thời tiết không thuận lợi thì khả năng bà con sẽ thất thu nặng, vụ tới sẽ gặp nhiều khó khăn vì thiếu vốn đầu tư.
THỦY TIÊN
