Mấy ngày nay, trên sông Ba đoạn qua các xã Bình Ngọc (TP Tuy Hòa), Hòa Thành (huyện Đông Hòa), Hòa An (huyện Phú Hòa) có hàng trăm xe tải thi nhau chở cát khai thác từ lòng sông đi tập kết tại khu vực cảng Vũng Rô (huyện Đông Hòa). Tại đây, cát được chuyển lên những tàu lớn đang chờ sẵn để đưa vào miền Nam tiêu thụ. UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở TN-MT cùng các sở, ngành, địa phương liên quan kiểm tra và tham mưu hướng xử lý.
Tại đoạn sông Ba thuộc các địa phương nói trên có hàng chục máy hút cát công suất lớn đua nhau phun cát lên bờ. Ở trên bờ, nhiều xe múc múc cát lên các xe tải. Ông Vũ Văn Nghĩa, nhân viên quản đốc mỏ cát của DNTN Xí nghiệp xây dựng Hưng Thịnh (DN Hưng Thịnh) tại thôn Ngọc Phước 2, xã Bình Ngọc, cho biết: Doanh nghiệp thuê 2 máy hút cát từ dự án Khu đô thị Nam Tuy Hòa để hút cát dưới lòng sông lên bờ. Chúng tôi chỉ thuê họ hút cát, còn việc đăng ký hoạt động tại khu vực này là chủ phương tiện tự đăng ký. DN Hưng Thịnh được UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác mỏ cát rộng 4ha, trữ lượng gần 40.000m3, mỗi năm khoảng 10.000m3, đến tháng 8/2019…
Cách đó không xa, một mỏ cát khác tại xã Hòa Thành (huyện Đông Hòa) và xã Hòa An (huyện Phú Hòa) thuộc Công ty CP Vật liệu xây dựng Phú Yên cũng thuê 2 máy hút từ dự án Khu đô thị Nam Tuy Hòa để khai thác cát dưới lòng sông Ba đưa lên bờ. Công ty này cũng được UBND tỉnh cấp phép khai thác cát trên diện tích rộng 31,7ha, trữ lượng hơn 784.400m3, mỗi năm được phép khai thác không quá 54.000m3, thời gian đến tháng 7/2018.
Để làm rõ nguồn cát này xuất đi đâu, phóng viên đã theo những xe tải chở cát trong nhiều ngày liền. Các xe tải chở cát này vận chuyển bằng hai tuyến đường, tuyến thứ nhất theo quốc lộ 1, tuyến thứ hai theo đường Hùng Vương nối dài và tất cả đều tập trung tại khu vực cảng Vũng Rô. Cát được vun thành những đống cao, sau đó được chuyển lên tàu đang neo đậu tại khu vực cảng này. Phía bên ngoài, cách cầu cảng khoảng 1km có một tàu mang tên Vàm Cỏ 79, trên tàu này chở đầy cát.
Ông Nguyễn Hồng Lộc, Trưởng Phòng Kế hoạch - Điều độ Công ty TNHH MTV Cảng Vũng Rô, cho biết: Hiện có 5 doanh nghiệp thuê mặt bằng cảng để bốc dỡ cát lên tàu. Đã có 2 trong số 5 doanh nghiệp nói trên bán cát cho một đơn vị ở TP Hồ Chí Minh, với khối lượng hơn 16.039 tấn. Các doanh nghiệp còn lại mới tập kết cát vào cảng, chờ chuyển đi. Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Vũng Rô đã làm thủ tục cho các tàu chở cát đi vào miền Nam.
Theo Sở TN-MT tỉnh, khu vực lòng sông Ba thuộc các địa phương nói trên hiện có 9 đơn vị được cấp phép khai thác cát, với khối lượng hơn 1,5 triệu m3, trong đó mỗi năm khai thác gần 181.490m3.
Liên quan đến vấn đề này, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nguyễn Chí Hiến vừa có văn bản chỉ đạo Sở TN-MT kiểm tra thực tế tình hình đổ xà bần, đá bãi thải làm đường trên dọc sông Đà Rằng (sông Ba) và việc tập kết cát tại cảng Vũng Rô. Văn bản nêu rõ: UBND tỉnh nhận được thông tin phản ánh có một số doanh nghiệp khai thác cát đã và đang đổ xà bần, đá bãi thải để làm đường vận chuyển cát và một số doanh nghiệp đang tập kết một số lượng lớn cát vật liệu xây dựng thông thường tại cảng Vũng Rô để bán cho các tỉnh khác. UBND tỉnh giao Sở TN-MT phối hợp với các sở NN-PTNT, Xây dựng, GTVT, Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên, Phòng Cảnh sát môi trường (Công an tỉnh) và các đơn vị, địa phương liên quan khẩn trương kiểm tra thông tin phản ánh nêu trên, đối chiếu với các quy định của pháp luật về sự phù hợp của việc sử dụng vật liệu để thi công đường vận chuyển, tác động đến môi trường, dòng chảy… và việc khai thác cát vật liệu thông thường để bán qua các tỉnh, thành phố khác; kịp thời phát hiện xử lý theo thẩm quyền. Sở TN-MT tổng hợp, báo cáo kết quả thực hiện và tham mưu, đề xuất UBND tỉnh xem xét, quyết định.
ANH NGỌC
