Để lấy đất thi công tuyến tránh qua TP Tuy Hòa, nhà thầu hứa đền bù thiệt hại của các hộ dân và khắc phục môi trường khi công trình hoàn thành. Thế nhưng, gần hai năm sau ngày tuyến tránh qua TP Tuy Hòa đưa vào sử dụng, nhà thầu vẫn chưa thực hiện lời hứa, trong khi môi trường nơi khai thác đất đang tiếp tục bị ảnh hưởng, gây nhiều khó khăn cho cuộc sống của người dân.
Đất và đá trên núi Bàn Sơn Trắng tiếp tục sạt lở bồi lấp ruộng lúa, mương nước khu vực xung quanh, gây nhiều khó khăn cho đời sống của nhân dân - Ảnh: H.TRUNG |
Tháng 6/2003, Công ty Công trình giao thông 484 (thuộc Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 4) được Sở Công nghiệp Phú Yên cấp giấy phép khai thác đất tại khu vực Bàn Sơn Trắng thuộc thôn Cẩm Thọ, xã Hòa Kiến, TP Tuy Hòa. Mục đích là khai thác vật liệu thi công đoạn đường phía bắc tuyến tránh qua TP Tuy Hòa.
NHÀ THẦU HỨA...
Sau khi nhà thầu tiến hành lấy đất ở khu vực này thì nhiều diện tích lúa một vụ và mương dẫn nước của các hộ dân đã bị bồi lấp. Theo biên bản kiểm tra hiện trường do UBND xã Hòa Kiến phối hợp cùng các cơ quan chức năng của TP Tuy Hòa và nhà thầu lập, tổng số có 350m mương tưới, trên 1.296m2 ruộng lúa 1 vụ bị bồi lấp hoàn toàn, đồng thời còn có khoảng 4 ha ruộng lúa khác bị ảnh hưởng không thể sản xuất được. Tuy nhiên, Công ty 484 vẫn dùng dằng không muốn bồi thường nên một số hộ dân bức xúc đã chặn xe của nhà thầu không cho lấy đất. Công ty 484 đã phải bồi thường thiệt hại của dân trong vụ sản xuất năm 2005 với số tiền trên 17,6 triệu đồng, ngoài ra còn hứa đến tháng 6/2005 sẽ hoàn trả nguyên trạng mương nước cùng những diện tích lúa bị bồi lấp cho dân; có biện pháp khắc phục môi trường tại khu vực Bàn Sơn Trắng.
... RỒI QUÊN TRÁNH TRÁCH NHIỆM
Thế nhưng sau khi công trình tuyến tránh qua TP Tuy Hòa hoàn thành và đưa vào sử dụng, Công ty 484 đã tìm cách trốn tránh trách nhiệm. Trước tình hình đó, UBND xã Hòa Kiến đã nhiều lần gửi đơn đề nghị can thiệp đến các sở Tài nguyên - Môi trường và Giao thông - Vận tải. Các cơ quan này đã gửi công văn cho chủ đầu tư công trình là Ban Quản lý dự án 18 (PMU 18) thuộc Bộ GTVT và Tổng Công ty Xây dựng CTGT 4, nhưng mãi đến đầu năm 2006, Phó Giám đốc Công ty 484 Nguyễn Sĩ Cử mới vào làm việc với xã Hòa Kiến. Bước đầu Công ty 484 thống nhất sẽ đền bù thiệt hại cho các hộ dân là 80 triệu đồng và khắc phục ảnh hưởng môi trường khu vực khai thác đất. Tuy nhiên sau đó đơn vị này lại đề nghị chỉ bồi thường 60 triệu đồng. Tất nhiên, đề nghị này không được UBND xã Hòa Kiến chấp thuận. Kể từ đó đến nay, Công ty 484 không đả động gì đến những thiệt hại do họ gây ra mặc cho UBND xã Hòa Kiến liên tục gửi đơn kiến nghị, khi những hộ dân bị thiệt hại bức xúc.
Ông Nguyễn Đình Thư, một trong sáu hộ dân bị thiệt hại bày tỏ: “Gia đình chúng tôi rất khó khăn, chỉ có một ít đất sản xuất, giờ bị bồi lấp cả không biết làm gì để sinh sống”. Còn ông Huỳnh Văn Vương thì cho biết: Do đất bị bỏ hoang đã 3 năm nên cả nhà ông có nguy cơ bị thiếu đói.
NGUY CƠ BỒI LẤP RẤT LỚN
Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Kiến Huỳnh Sĩ Long bức xúc: Vụ việc đã kéo dài mấy năm nhưng nhà thầu cố tình không chịu giải quyết. Do khu vực núi Bàn Sơn Trắng không được khắc phục kịp thời nên sau mỗi mùa mưa, lượng đất đá bị sạt lở ngày một nhiều hơn. Không chỉ bồi lấp các ruộng lúa, mương nước, tình trạng này còn có nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn tính mạng của các hộ dân sống xung quanh do đá lăn, đất trụt. Ông Long cũng cho biết thêm vụ việc đã vượt quá thẩm quyền của địa phương, hiện xã chỉ còn trông chờ vào sự giúp đỡ của Sở Tài nguyên - Môi trường vì theo qui định, muốn khai thác đất nhà thầu phải ký quỹ phục hồi môi trường. Thế nhưng, theo ông Nguyễn Văn Mai, Phó phòng Khoáng sản Sở Tài nguyên - Môi trường, qui định này đã không được thực hiện mặc dù Sở đã hai lần thông báo cho Công ty 484 về việc ký quỹ khôi phục môi trường với số tiền 25,2 triệu đồng. Ông Mai cho biết không thể buộc nhà thầu ký quỹ vì đây là công trình trọng điểm quốc gia, tiến độ thi công quá gấp nên không thể chờ nhà thầu ký quỹ rồi mới cho khai thác đất (!?).
Dư luận của đông đảo quần chúng nhân dân đang đặt câu hỏi: Lẽ nào các cơ quan chức năng của tỉnh “bó tay” trước vụ việc này?
HOÀI TRUNG - HOÀI