UBND tỉnh Phú Yên vừa có quyết định xóa nợ thủy lợi phí của 13 hợp tác xã nông nghiệp (HTX) trên địa bàn đối với Công ty Thủy nông Đồng Cam, phát sinh từ ngày 31/12/1996 trở về trước với số tiền là hơn 1,1 tỉ đồng (tương đương với gần 673 tấn thóc). Thông tin này đã trở thành sự kiện của cả nước. Giáo sư Nguyễn Lân Dũng, mở đầu chuyên mục “Bạn của nhà nông” phát trong chương trình Chào buổi sáng của VTV1 vài ngày trước đây đã hoan nghênh việc làm này của Phú Yên và mong muốn nhiều địa phương khác trong cả nước cũng nghiên cứu để xóa nợ thủy lợi phí cho nông dân.
Một kết quả điều tra của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa công bố hôm 8/6 cho biết, ngoại trừ các khoản phí, lệ phí (khoảng 100 loại) theo quy định hành chính, bà con nông dân ở nước ta còn phải nộp thêm 28 khoản phí khác trong năm. Trong số đó, các khoản phí chi trả dịch vụ cho HTX chiếm khoảng 20% tổng mức đóng góp của một hộ nông dân trong một năm và thủy lợi phí chiếm tỉ trọng lớn nhất trong số này. Từ kết quả cuộc điều tra trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa ra nhận xét: Các khoản đóng góp hiện nay đang là gánh nặng đối với bà con nông dân.
Không là gánh nặng sao được khi mà nông dân hiện đang là lực lượng có thu nhập thuộc hàng thấp nhất so với những lực lượng khác mà lại phải lo tới chừng ấy khoản phí! Nông sản rớt giá, rất ít mặt hàng xuất khẩu được, chăn nuôi bấp bênh... khiến người nông dân đã khó khăn lại càng vất vả nhiều hơn. Thêm vào đó, việc nước ta phải tuân thủ một số quy định chung khi gia nhập WTO, có những khoản lâu nay nhà nước hỗ trợ nông dân nhưng trái với quy định, sẽ phải bãi bỏ. Trong bối cảnh nền kinh tế nói chung, nông nghiệp nói riêng của Việt
Bởi vậy, việc nghiên cứu làm sao để người nông dân bớt đi gánh nặng là điều mà chính quyền và các ngành hữu quan cần sớm tính đến. Hơn ai hết, Phú Yên - hiện vẫn là tỉnh mà tỉ trọng nông nghiệp chiếm phần lớn trong GDP, chính quyền hiểu rõ nhất việc bà con gặp phải những khó khăn thế nào. Bởi vậy, tỉnh đã quyết định “đi trước một bước” nhằm giảm gánh nặng cho nông dân.
Cùng với quyết định bãi bỏ khoản nợ thủy lợi phí từ 31/12/1996 về trước cho 13 HTX như nêu trên, vào cuối năm 2006, UBND tỉnh Phú Yên cũng đã quyết định miễn giảm hơn 345 triệu đồng thủy lợi phí trong năm cho 20 HTX sản xuất nông nghiệp ở các địa phương trong tỉnh. Đầu tháng 4/2007, tỉnh trích ngân sách 20 tỉ đồng để hỗ trợ các địa phương kiên cố hóa kênh mương, phát triển giao thông nông thôn và cơ sở hạ tầng nuôi trồng thủy sản, làng nghề. Vào cuối tháng 5 vừa qua, Phú Yên đã có kiến nghị và đề xuất với Trung ương xem xét giảm bớt sự đóng góp của hộ nông dân về đầu tư xây dựng các công trình giao thông nông thôn và kiên cố hóa kênh mương. Cụ thể, đối với đồng bằng, Nhà nước tăng mức hỗ trợ lên 80%, dân đóng góp 20%; đối với miền núi, Nhà nước tăng mức hỗ trợ lên 95%, dân đóng góp còn 5%. UBND tỉnh cũng đề xuất Trung ương xem xét lộ trình giảm thu thủy lợi phí từ năm 2007 – 2010 còn 50% so với mức thu hiện nay, từ năm 2011 – 2015 giảm 75%, tiến tới miễn thu thủy lợi phí 100% kể từ năm 2016 về sau…
Chỉ có những quyết định “giảm tải” cho nông dân như thế mới có thể giúp lực lượng này tham gia vào sự nghiệp CNH-HĐH đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế một cách hiệu quả. Cách làm đó xứng đáng được một người gắn bó với nông dân như giáo sư Nguyễn Lân Dũng hoan nghênh quá đi chứ!
NGUYỄN QUỐC KHƯƠNG
