Năm nay, chương trình Môi trường của Liên hiệp quốc phát động kỷ niệm ngày Môi trường thế giới với chủ đề “Băng tan- Một vấn đề nóng bỏng” nhằm cảnh báo về tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu đang gây tác động tiêu cực đến cuộc sống của nhân loại.
Tham gia trồng cây gây rừng góp phần ngăn chặn sự gia tăng khí hậu toàn cầu. - Ảnh:N.T
Băng tan là hệ quả của nhiều nguyên nhân khác nhau, trực tiếp là do sự biến đổi khí hậu, gia tăng nhiệt độ bề mặt trái đất. Nguyên nhân chính dẫn đến hậu quả trên là do gia tăng khí thải nhà kính, chủ yếu là khí CO, NO từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hoá thạch như than, dầu mỏ, khí tự nhiên. Những dự báo cho thấy, nếu hàm lượng các khí nhà kính cứ tiếp tục tăng với tốc độ như hiện nay thì trong vòng 100 năm tới nhiệt độ khí quyển sẽ tăng từ 2oC đến 5oC. Sự tăng nhiệt độ bề mặt trái đất làm tan lớp băng vĩnh cửu ở hai cực và các đỉnh núi cao trên 5.000m làm mực nước biển dâng cao do sự tăng thể tích nước làm lũ lụt, hạn hán, gió bão, hiện tượng Elnino, La Lina sẽ phức tạp khôn lường.
Khi nước biển dâng cao sẽ tác động đến các khu vực đông dân cư, các đồng bằng lớn sản xuất lương thực trù phú, các đảo thấp trên trái đất có thể bị ngập chìm dưới biển.
* Sự biến đổi khí hậu, đang có tác động như thế nào đối với Phú Yên?
- Hiệu ứng nhà kính không chỉ làm tan chảy băng ở các địa cực mà có tác động đến những lớp nước, mạch nước ngầm dưới bề mặt trái đất. Gần đây, tại hồ Phú Xuân đã xảy ra tình trạng này gây sạt lở bờ hồ hoặc ở An Nghiệp, An Lĩnh (Tuy An) đã xuất hiện sự cố trụt đất...
Bên cạnh sự thoái hoá đất do quá trình xói mòn, rửa trôi ở các khu vực miền núi, vùng đất cát ven biển ở Phú Yên cũng đang suy thoái do phá rừng ngập mặn để nuôi trồng thuỷ sản, việc khai thác sử dụng rừng phòng hộ chắn cát ven biển chưa đánh giá một cách khoa học. Theo số liệu điều tra, Phú Yên có hơn 15.000ha đất cát ven biển, 7.900ha đất mặn phèn, tiềm ẩn nguy cơ hoang mạc hoá do giảm năng suất sinh học, thoái hoá đa dạng sinh học cũng là vấn đề cần được quan tâm.
Nạn chặt phá rừng kéo dài trong thời gian qua là một trong những nguyên nhân chính gây thoái hoá đất. Việc suy giảm rất nhanh diện tích rừng, chất lượng rừng đã làm mất đi thảm thực vật tự nhiên để giữ nước, trong khi đất đai tỉnh Phú Yên có độ dốc lớn khả năng giữ nước tự nhiên kém. Mặc dù theo các số liệu báo cáo diện tích rừng ở Phú Yên trong thời gian qua có tăng nhưng trong thực tế các diện tích rừng trồng mới thuần loại, một tầng chưa thể phát huy được các lợi ích của nó đối với môi trường. Hiện nay độ che phủ rừng ở Phú Yên gần 36,6% (năm 2006), với điều kiện địa hình của Phú Yên, tỷ lệ diện tích rừng phải đạt khoảng 45% mới bảo đảm độ che phủ an toàn.
* Chúng ta có thể làm gì để góp phần ngăn chặn sự gia tăng khí hậu toàn cầu?
- Theo tôi, Nghị định thư
+ Tích cực thực hiện Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu, Nghị định thư
+ Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục môi trường cho mọi đối tượng trong xã hội thực hiện nghiêm túc Luật Bảo vệ môi trường, Luật Tài nguyên nước, Luật khoáng sản, Luật đất đai. Phải lấy phòng ngừa bảo vệ môi trường (BVMT) là chính. Tư tưởng này phải được thể hiện từ trong chủ trương chính sách chiến lược quy hoạch, kế hoạch... và trong từng dự án đầu tư. Đấu tranh khắc phục tư tưởng chạy theo lợi ích kinh tế trước mắt mà coi nhẹ sự duy trì, bảo vệ, tái tạo môi trường.
+ Đa dạng hoá các nguồn lực đầu tư cho môi trường, đẩy mạnh xã hội hoá các hoạt động BVMT để huy động tối đa các nguồn lực xã hội cho nhiệm vụ BVMT theo chính sách người gây ra ô nhiễm phải chi trả cho việc triệt tiêu ô nhiễm, người hưởng dịch vụ về môi trường phải trả tiền cho dịch vụ BVMT.
+ Phát huy vai trò của các tổ chức chính trị xã hội, cộng đồng dân cư... trong việc tham gia giám sát BVMT. Các cơ sở sản xuất có những nguồn thải phải xử lý đạt tiêu chuẩn môi trường quy định.
* Xin cảm ơn ông !
NGUYÊN TRƯỜNG (thực hiện)
