Năm 2013, tổng giá trị tài sản của các HTX ở Phú Yên hơn 299 tỉ đồng, tăng 13% so với năm 2012. Có được kết quả này, ngoài nỗ lực của Ban quản trị HTX, còn là sự đóng góp không nhỏ của Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Liên minh HTX tỉnh trong việc đấu tranh bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho các HTX, giúp các HTX có điều kiện hoạt động tốt hơn.
Nhờ có đề xuất của UBKT Liên minh HTX tỉnh mà lưới điện hạ áp của HTX Hòa Bình 2 (Tây Hòa) đã đầu tư sẽ được xem xét hoàn trả vốn - Ảnh: M.DUYÊN
Trong thời gian qua, có hơn 2/3 HTX trên địa bàn tỉnh phản ánh HTX gặp khó trong tiếp cận vốn vay ngân hàng nên không có điều kiện mở rộng sản xuất phát triển kinh doanh. Mặc dù Nghị định 41 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn đã có hiệu lực từ 4/2010. Nhưng đến 6/2013, cả tỉnh mới chỉ có 21/132 HTX được vay vốn tại các ngân hàng với tổng dư nợ hơn 3,7 tỉ đồng, chiếm 0,03% tổng dư nợ trên toàn tỉnh. Trước thực trạng này, UBKT Liên minh HTX tỉnh đã tham mưu cho Ban giám đốc Liên minh HTX tỉnh, trình kiến nghị lên đoàn ĐBQH tỉnh. Nhờ đó, đến 8/2013, đoàn ĐBQH tỉnh đã tổ chức hội nghị đối thoại trực tiếp giữa các ngân hàng thương mại với các HTX để giải quyết vốn vay cho các HTX. Kết quả, tại buổi đối thoại, đại diện 11 ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh đều thống nhất cho các HTX được vay tín chấp dưới 500 triệu đồng; cá nhân được vay không quá 200 triệu đồng. Đối với các HTX thuộc khu vực nông thôn, phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn sẽ được tiếp cận vốn vay với lãi suất ưu đãi. Các HTX vận tải vẫn được cho vay thế chấp bằng tài sản là các phương tiện lưu động theo một số quy định gồm được vay tối đa 70% giá trị phương tiện nếu đó là xe mới và 50% đối với xe cũ… trên cơ sở các HTX có phương án kinh doanh hiệu quả vượt qua thẩm định của ngân hàng thì sẽ được “rót vốn”. Ông Phạm Xuân Phương, Giám đốc HTX Sản xuất nông nghiệp Đức Bình Tây 3 (Sông Hinh) cho biết: Trước đây để mở thêm dịch vụ quản lý và kinh doanh chợ, Ban quản trị HTX đã lên kế hoạch vay vốn ngân hàng nhưng còn chần chừ vì thấy nhiều HTX đã không thể vay được vốn của ngân hàng. Sau cuộc đối thoại đó, tôi thấy các ngân hàng sẵn sàng thực hiện trách nhiệm của một tổ chức tín dụng. Giờ đây, HTX Đức Bình Tây 3 đã mạnh dạn lập phương án kinh doanh để làm thủ tục vay vốn tại Ngân hàng NN-PTNT chi nhánh huyện Sông Hinh.
Bên cạnh đó, cuối năm 2013, UBKT Liên minh HTX tỉnh đã cùng đoàn công tác Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh khảo sát tình hình bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn giữa các HTX trên địa bàn tỉnh với Công ty Điện lực Phú Yên; từ đó có báo cáo đề xuất và được HĐND tỉnh ghi nhận. Qua đó, Đoàn giám sát của Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh đã kiến nghị Bộ Công thương và Bộ Tài chính xem xét hoàn trả nguồn vốn đầu tư lưới điện hạ áp nông thôn đối với vốn góp của HTX và nhân dân; đồng thời đề nghị UBND tỉnh có văn bản trình Bộ Công thương và Bộ Tài chính xem xét hoàn trả nguồn vốn đầu tư lưới điện hạ áp nông thôn cho các HTX có phần vốn của nhân dân đóng góp đầu tư xây dựng hệ thống lưới điện giai đoạn trước ngày 1/3/2009. Ông Nguyễn Thãi, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Bình 2 (Tây Hòa) cho biết: Từ năm 1990, đơn vị đã đầu tư 999 triệu đồng từ nguồn vốn góp của xã viên để đầu tư phát triển hệ thống lưới điện. Đến tháng 12/2005, HTX tiến hành bàn giao lại toàn bộ hệ thống lưới điện hạ áp nông thôn này theo giá trị khấu hao 88% cho Công ty Điện lực Phú Yên. HTX chỉ còn hơn 120 triệu đồng, tương đương với 12% giá trị tài sản. HTX thuộc diện “tăng giảm vốn” nên không được xem xét hoàn trả vốn. Điều này là thiệt thòi rất lớn với HTX. 8 năm qua, HTX cũng không biết phải làm sao... Nhờ có sự can thiệp của UBKT Liên minh HTX tỉnh nên vấn đề của HTX đã được quan tâm xem xét giải quyết.
Theo ông Phan Vinh, Chủ nhiệm UBKT Liên minh HTX tỉnh, trong năm qua, bên cạnh công tác tham mưu cho Liên minh HTX tỉnh, UBKT Liên minh HTX tỉnh còn tham gia giám sát cùng đoàn ĐBQH tỉnh, Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh để tìm hiểu những vấn đề liên quan đến các chính sách ưu đãi của Nhà nước dành cho thành phần kinh tế tập thể mà nòng cốt là các HTX; từ đó đưa ra đề xuất giải quyết để thúc đẩy các cơ quan đơn vị liên quan thực hiện, bảo đảm quyền lợi cho các HTX. Tại các HTX, Ban kiểm soát (BKS) HTX cũng đã phát huy tính chủ động, góp phần làm trong sạch đội ngũ cán bộ HTX. Trong năm 2013, dưới sự hướng dẫn của UBKT Liên minh HTX tỉnh, 142 BKS HTX đã chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX 2012 với 52 BKS HTX đạt loại giỏi, 62 BKS HTX trung bình, số còn lại yếu kém.
BẠCH VÂN
