Việc thu gom, vận chuyển lá phi lao từ các khu rừng ven biển góp phần không nhỏ trong việc phòng, chống cháy rừng. Song điều này cũng nảy sinh nhiều tiêu cực, gây tác động xấu đến sự phát triển của rừng phi lao.

Người dân thu gom lá phi lao chở về nhà - Ảnh: P.NAM

LÁ PHI LAO CHO THU NHẬP

Ngoài việc tuần tra, cắm các biển báo tuyên truyền bảo vệ, phát triển rừng phi lao ven biển của các ngành chức năng thì sự xuất hiện ngày càng nhiều người dân vào rừng thu gom lá phi lao làm chất đốt góp phần trong phòng, chống cháy rừng, tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho nhiều hộ gia đình. Anh N.V.D, một người chuyên thu gom lá phi lao tại các khu rừng thuộc phường 9 (TP Tuy Hòa) cho hay: “Công việc thường diễn ra vào mùa hè vì lá phi lao và hạt rụng nhiều. Từ sáng sớm đến trưa hàng ngày, tôi có thể thu gom được một cộ bò, bán được khoảng 200.000 đồng. Gia đình tôi làm nghề này đã hơn 10 năm nay, thu nhập cũng khá”.

Theo Chi cục Kiểm lâm, những khu rừng có thực bì dày, nhiều lá rụng rất dễ bắt lửa khi thời tiết nắng nóng hoặc do tác động tiêu cực của con người, dẫn đến nguy cơ cháy rừng cao. Trong năm 2012, tại các khu rừng phi lao ven biển thuộc TP Tuy Hòa và huyện Tuy An đã xảy ra 2 vụ cháy nhưng nhờ phát hiện kịp thời, rừng trong tình trạng thưa, ít lá rụng, nên các vụ cháy đều được dập tắt nhanh chóng. Trong tháng 5 vừa qua cũng đã xảy ra 1 vụ cháy trên diện tích 15.400m² rừng phi lao, chủ yếu là thực bì tại tiểu khu 259 thuộc thôn Chính Nghĩa, xã An Phú, TP Tuy Hòa. Vụ cháy được dập tắt kịp thời, thiệt hại không đáng kể.

RỪNG BỊ TÀN PHÁ

Nếu có dịp đi dọc các tuyến đường Độc Lập, Lê Duẩn thuộc phường 7 và phường 9 (TP Tuy Hòa) vào khoảng 8 đến 12g hàng ngày, người ta có thể bắt gặp những chiếc cộ bò lặng lẽ chở đầy lá phi lao khô từ trong rừng đi ra. Tuy nhiên, dưới những đống lá chất cao ngất ngưởng kia là những cây phi lao hàng chục năm tuổi bị đốn ngã, cắt thành từng khúc nằm gọn ghẽ trong lòng cộ. Theo những người đi bộ tập thể dục buổi sáng trên đường Lê Duẩn, đoạn qua phường 9 (TP Tuy Hòa), hoạt động thu gom lá, phá rừng phi lao thường diễn ra vào khoảng 4g sáng hàng ngày và đã diễn ra từ nhiều năm qua. Anh Đ.T.L, một trong những người thường xuyên chứng kiến việc này cho biết: Sáng nào trên đường Lê Duẩn, đoạn qua địa bàn phường 9 cũng nghe tiếng răng rắc của cây phi lao ngã vọng ra từ trong rừng. Nhìn bên ngoài có vẻ như rừng còn nguyên vẹn, nhưng bên trong đang ngày càng trống rỗng bởi nạn lén lút chặt phá phi lao trái phép diễn ra hàng ngày, mà chưa thấy cơ quan nào kiểm tra ngăn chặn.

Ông Nguyễn Đức Hiếu, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm TP Tuy Hòa cho biết, toàn thành phố có khoảng 1.700ha rừng phi lao được giao cho nhiều chủ rừng quản lý, trong đó Hợp tác xã Nông nghiệp 2, phường 9 quản lý gần 300ha và xã An Phú 57ha. Hạt Kiểm lâm TP Tuy Hòa có trách nhiệm giám sát việc thực hiện pháp luật trong quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Ông Hiếu thừa nhận, tình trạng chặt phá rừng phi lao tuy có giảm so với những năm trước đây nhưng hiện vẫn còn xảy ra. Các đối tượng thường chặt phi lao rồi dùng mô tô hoặc vác bộ vận chuyển ra khỏi rừng. Khi bị lực lượng kiểm lâm phát hiện, họ thả gỗ bỏ chạy. Từ năm 2012 đến nay, qua tuần tra kiểm soát, đơn vị này đã tạm giữ hơn 10 mô tô vận chuyển gỗ phi lao, đã ra quyết định xử phạt mỗi chủ phương tiện 5,25 triệu đồng nhưng đến nay không một ai nộp phạt. Sắp tới, đơn vị sẽ kiểm tra các cộ bò ra vào rừng, nếu phát hiện chủ phương tiện nào lợi dụng vận chuyển lá phi lao, chặt phá, cất giấu gỗ, sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Theo ông Hiếu, mặc dù đã thường xuyên phối hợp với chính quyền các xã, phường có rừng và các đơn vị chủ rừng tăng cường tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm nhưng do lực lượng ít nên rất khó ngăn chặn triệt để tình trạng trên.

PHƯƠNG NAM