Nắng nóng kéo dài liên tục khiến các xứ đồng ở cuối nguồn tưới bị khô hạn nặng. Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam đang triển khai nhiều biện pháp tích cực chống hạn, cứu lúa.
Trạm bơm dã chiến tại xi phong Bến Lội, Hòa Trị bơm nước chống hạn lúa hè thu 2013 - Ảnh: HƯƠNG
NHIỀU DIỆN TÍCH LÚA BỊ KHÔ HẠN
Theo Trạm thủy nông kênh bắc, hiện trên hệ thống kênh Bắc vẫn còn khoảng 154ha lúa đã sạ được khoảng 1 tháng nhưng chưa lấy được lứa nước sánh nào, tập trung ở các xứ đồng thuộc xã Hòa Trị, Hòa An (Phú Hòa), xã An Phú, Bình Ngọc (TP Tuy Hòa). Ông Tám Hồng ở xã Hòa Trị (Phú Hòa) cho biết: “7 sào ruộng của gia đình tôi đã gieo sạ cách đây 4 tuần nhưng đến nay vẫn chưa lấy được nước. Cây lúa cháy đỏ, tong teo dần. Theo ông Phan Đời, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Kiến 3, nhiều ngày qua HTX phải chạy một số máy bơm để bơm nước hỗ trợ cho các kênh cuối nguồn, cung cấp nước sánh để bà con cấy dặm kịp vụ. Tuy nhiên vẫn còn nhiều khó khăn vì nguồn nước bổ sung rất hạn chế.
Trên hệ thống kênh nam, tình hình khô hạn cũng diễn ra gay gắt. Ông Lê Văn Thân, Trưởng trạm Thủy nông kênh Nam cho hay: Hiện vẫn còn khoảng 2.000ha lúa được 20 ngày tuổi thuộc các xã Hòa Vinh, Hòa Hiệp Trung (Đông Hòa), Hòa Đồng, Hòa Mỹ Đông, Hòa Mỹ Tây, Hòa Phú (Tây Hòa) và phường Phú Lâm (TP Tuy Hòa) chưa lấy được lứa nước đầu tiên sau khi sạ. Bà Trần Thị Thọ ở phường Phú Lâm (TP Tuy Hòa) bày tỏ: “4 sào lúa của tôi ở đồng Cái Nhệ đã xuống giống gần cả tháng, hiện đang vào thời điểm cấy dặm, nhưng vì chưa có nước nên cây lúa bị chết khô”. Ông Huỳnh Minh Lý, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Phú Lâm, cho biết: Thời tiết nắng nóng kéo dài, diện tích đồng của HTX nằm cuối nguồn tưới, do thiếu nước nên không đẩy nước về đồng được. Hầu hết diện tích ruộng do HTX quản lý vẫn đang chờ nước.
Theo kinh nghiệm của nông dân, thông thường các diện tích lúa sau khi sạ khoảng 1 tuần sẽ được cấp nước sánh lần đầu, khoảng 10 ngày sau sẽ bón phân để cây lúa phát triển, đẻ nhánh sau đó cấy dặm. Nhưng hiện nay nhiều cánh đồng ở cuối các cấp kênh của hệ thống Đồng Cam đã gieo sạ được hơn 20 ngày nhưng vẫn đang đợi nước, ảnh hưởng rất lớn đến sinh trưởng, phát triển của cây lúa. Nhiều nông dân cho biết, vụ này bà con sử dụng bộ giống ngắn ngày, có thời gian sinh trưởng từ 95-100 ngày, vì vậy nếu tình hình nước tưới không đáp ứng kịp lịch canh tác và sinh trưởng thì năng suất sẽ bị ảnh hưởng lớn.
Người dân phường Phú Lâm (TP Tuy Hòa) lấy nước vào ruộng đang bị khô nẻ đất - Ảnh: N.QUANG
KHẨN TRƯƠNG CHỐNG HẠN
Trước tình hình khô hạn, Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam đã thực hiện phương án cắt khoanh vùng tưới. Đơn vị này đã thực hiện việc ngưng cấp nước cho các diện tích ở xa, khó ép nước, những xứ đồng có nguồn tưới bổ sung… để tập trung nước, tạo áp lực ép đẩy nước về tưới cho các cánh đồng còn lại. Tại các xứ đồng không thể ép nước tưới, công ty cho chạy máy bơm, bơm chống hạn.
Ông Nguyễn Văn Chiến, cán bộ Phòng Quản lý nước và công trình Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam cho biết: Công ty đã vận hành các trạm bơm chống hạn của hệ thống thủy nông Đồng Cam và lắp đặt thêm một số trạm bơm dã chiến. Trên kênh Bắc, trạm bơm dã chiến tại xi phong Bến Lội, xã Hòa Trị (Phú Hòa) đã hoạt động từ ngày 27/6, với 5 máy bơm dầu D15, hoạt động suốt 24/24 giờ mỗi ngày để bơm nước từ sông Bến Lội bổ sung cho trạm bơm Phú Vang đẩy nước về tưới các cánh đồng thuộc xã An Phú (TP Tuy Hòa), An Chấn (Tuy An). Trên kênh Nam, trạm bơm dã chiến tại xã Hòa Đồng (Tây Hòa) cũng được vận hành bơm nước từ kênh tiêu Cầu Cháy đổ vào kênh N6 tưới cho các xứ đồng Cây Da, Bầu Dút, San Ủi… thuộc xã Hòa Đồng. Tại xã Hòa Mỹ Đông (Tây Hòa), ngoài vận hành trạm bơm Hòa Mỹ Đông, Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam cũng đang lắp đặt thêm một trạm bơm tạm thời để tăng cường bơm chống hạn cho khu vực này. Ngoài ra, công ty còn huy động tất cả các máy bơm của các HTX phục vụ chống hạn. Đơn vị này cũng đang phối hợp với HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Phú Lâm khảo sát, khoan 3 giếng nước để bơm chống hạn cứu lúa cho địa phương. Theo ông Huỳnh Minh Lý, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Phú Lâm, hiện 2 giếng được khoan đang cho bơm nước cứu lúa cho bà con.
Ông Trần Tiến Anh, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam, cho biết: Trong thời gian tới nếu thời tiết tiếp tục nắng nóng thì sẽ có thêm nhiều diện tích lúa bị thiếu nước. Để chống hạn hiệu quả, công ty khuyến cáo các HTX, bà con nông dân tuân thủ đúng lịch ép, cấp nước của đơn vị, ưu tiên cứu hạn cho những khu đồng cấp thiết. Đồng thời các HTX và nông dân chủ động tận dụng mọi nguồn nước tại chỗ để chống hạn, hạn chế tối đa thiệt hại cho sản xuất vụ hè thu năm nay.
TUYẾT HƯƠNG