Ngày 1/7/2013, Luật Hợp tác xã (HTX) sửa đổi chính thức có hiệu lực. Nhân dịp này, Báo Phú Yên phỏng vấn ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh xung quanh vấn đề triển khai thi hành luật.
Kinh doanh xăng dầu và một số dịch vụ kinh doanh khác sẽ được sáp nhập trở thành ngành nghề kinh doanh của các công ty trực thuộc HTX - Ảnh: M.DUYÊN
* Ông cho biết Liên minh HTX tỉnh đã chuẩn bị những gì để đưa Luật HTX 2012 vào cuộc sống?
- Ngày 1/7/2013, Luật HTX sửa đổi có hiệu lực được coi là mốc quan trọng đánh dấu sự thay đổi trong tổ chức hoạt động của thành phần kinh tế tập thể mà nòng cốt là HTX. Sự thay đổi về bản chất của Luật HTX 2012 so với Luật HTX 2003 đã tạo ra nhiều cách hiểu mơ hồ, thậm chí sai lệch trong các cơ quan quản lý, trong ngay cả chính các HTX và một bộ phận không nhỏ quần chúng nhân dân. Điều này đặt ra cho Liên minh HTX tỉnh có nhiệm vụ quan trọng là phải kịp thời đưa Luật HTX 2012 vào cuộc sống. Đến thời điểm này, trước khi có văn bản hướng dẫn cụ thể việc thi hành Luật HTX 2012, Liên minh HTX tỉnh đã chuẩn bị sẵn sàng mọi khâu từ công tác tuyên truyền, kế hoạch đào tạo đến phương hướng cải tổ các HTX đang hoạt động theo Luật HTX cũ sao cho phù hợp với Luật HTX 2012.
* Ông cho biết cụ thể hơn những công việc Liên minh HTX tỉnh sẽ làm trong thời gian trước mắt?
- Công việc đầu tiên, quan trọng sẽ làm ngay là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, mang đến những hiểu biết cơ bản nhất về Luật HTX sửa đổi 2012 cho xã viên và đông đảo quần chúng nhân dân. Liên minh tiếp tục phối hợp với các cơ quan truyền thông từ tỉnh tới từng địa phương, cơ sở; trong đó có Báo Phú Yên, Đài Phát thanh - Truyền hình Phú Yên để đăng tải nội dung, phản ánh hoạt động của các HTX theo Luật HTX 2012.... Bên cạnh đó, trên trang điện tử và Bản tin Liên minh HTX tỉnh luôn cập nhập 24/24 giờ tất cả nội dung liên quan tới Luật HTX 2012; cũng như sẵn sàng trả lời mọi thắc mắc của người quan tâm xung quanh Luật HTX 2012 qua thư điện tử, đường dây nóng. Với đối tượng là chủ nhiệm các HTX, chúng tôi sẽ tổ chức các lớp tập huấn, trang bị cho họ toàn bộ nội dung của Luật HTX mới. Từ đó các chủ nhiệm với vị trí người đứng đầu HTX sẽ có được cái nhìn tổng quát về luật để tìm hướng phát triển cho HTX mình.
Có như vậy các HTX mới có thể chuyển đổi phù hợp cũng như củng cố theo luật để hoạt động có hiệu quả hơn. Liên minh HTX tỉnh đặt ra mục tiêu, đến cuối năm 2013 những nội dung cơ bản của Luật HTX 2012 sẽ được thể hiện trong cuộc sống.
* Vận hành như một doanh nghiệp, được phép mở rộng dịch vụ, thu hút đầu tư và kinh doanh ra bên ngoài đã giúp các HTX hoạt động theo Luật HTX 2003 có nguồn vốn để tái đầu tư. Trong khi Luật HTX 2012 đưa các HTX trở lại là một đơn vị kinh tế chủ yếu hoạt động công ích vì cộng đồng và vì xã viên. Làm thế nào Liên minh HTX tỉnh “bẻ lái” được các mũi thuyền đã ra khơi ấy?
- Khó khăn lớn nhất của công tác đưa Luật HTX 2012 vào cuộc sống chính là ở khâu cải tổ các HTX và càng khó khăn hơn khi điều này còn đang gây nhiều tranh cãi. Đối với các HTX nông nghiệp, sự thay đổi này ít gây biến động vì từ trước tới nay các dịch vụ nông nghiệp, công tác khuyến nông của các HTX này vẫn chủ yếu phục vụ xã viên.
Cái khó cần giải quyết rơi vào các HTX hoạt động đặc thù như HTX giao thông vận tải, HTX khai thác vật liệu xây dựng, HTX hoạt động trên lĩnh vực tin học, đóng tàu… Khi hoạt động theo Luật HTX 2012 đồng nghĩa với việc sẽ “báo tử” hàng loạt các HTX này. Hình dung thôi cũng thấy kết quả thực tế các HTX hoạt động đặc thù sẽ như thế nào khi chỉ cho phép đối tượng khách hàng 60% là xã viên. Khảo sát nhu cầu thị trường sẽ thấy, liệu có bao nhiêu xã viên có nhu cầu đóng tàu, mua máy tính, vật liệu xây dựng hay vận chuyển hàng hóa… Trong khi nợ đọng xã viên kéo dài chưa giải quyết được. Trước đây cho tự do kinh doanh, không hạn chế khách hàng, các HTX này đã phải rất nỗ lực mới có thể tồn tại trên thị trường…
Việc ra đời mỗi HTX là sự nỗ lực cố gắng của chính quyền địa phương, Liên minh HTX tỉnh và của chính những người dân khi quyết tâm trở thành xã viên. Để không HTX nào phải ngừng hoạt động, Liên minh HTX tỉnh đã có kế hoạch cải tổ bằng cách sáp nhập và cho ra đời các Liên hiệp HTX. Trong đó, sáp nhập các HTX, đưa các HTX này trở thành doanh nghiệp trực thuộc HTX kia là cách làm trước mắt. Về lâu dài, để hỗ trợ lẫn nhau, tạo ra lượng khách hàng đông đảo trên phạm vi rộng lớn, đảm bảo tiêu thụ các sản phẩm của HTX sản xuất ra thì chỉ có cách thành lập Liên hiệp HTX. Để tạo ra hiệu ứng tích cực ban đầu, Liên minh HTX tỉnh đã chuẩn bị đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất, hành lang pháp lý để đến 17/7/2013, một Liên hiệp HTX đầu tiên của tỉnh chính thức đi vào hoạt động. Đó là Liên hiệp HTX Nông nghiệp và Sản xuất kinh doanh dịch vụ tổng hợp Tây Hòa.
Xin cảm ơn ông!
MINH DUYÊN
