(Trích tham luận của đồng chí Trương Đình Tuyển, Bộ trưởng Bộ Thương mại)
Phát biểu không cần diễn văn, Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương Đình Tuyển đã thể hiện tài diễn thuyết trôi chảy của mình trong 15 phút, khiến cả hội trường phải hai lần vỗ tay. Ông tập trung vào hai vấn đề: Lãnh đạo xây dựng nhà nước dân chủ và lãnh đạo xây dựng nhà nước pháp quyền.
“… Chúng ta đang rơi vào tình trạng nhiều cấp ủy đảng can thiệp quá sâu vào hoạt động của chính quyền. Có tình trạng nếu có thành tích thì thuộc về cấp ủy đảng còn trách nhiệm thì không ai chịu.
Đảng chúng ta đã lãnh đạo sự nghiệp giải phóng dân tộc, giành độc lập cho đất nước, bây giờ trọng tâm của Đảng là lãnh đạo xây dựng một xã hội dân chủ. Bác Hồ đã từng nói cán bộ, đảng viên phải làm cho dân biết phát huy quyền dân chủ của mình, biết dùng quyền dân chủ của mình, dám nói, dám làm.
Ở đây có thể nói dân chủ không chỉ là động lực mà còn là mục tiêu, phát huy dân chủ sẽ phát huy được sáng kiến của mọi cá nhân sẽ làm xã hội chúng ta trở nên năng động hơn, chúng ta đều biết sáng kiến là của cá nhân. Cá nhân ấy có thể là ông nông dân, cũng có thể là một đồng chí lãnh đạo địa phương. Đảng chúng ta nắm lấy, tổng kết và hoàn thiện nó để hình thành đường lối.
Khi chúng ta nói cách mạng là sự nghiệp quần chúng thì dẫn đến một lô-gic là phát triển dân chủ trong nhân dân; Cần làm rõ dân chủ và tập chung. “Dân chủ, tập trung hay tập trung, dân chủ”, điều này không quan trọng bằng việc cần xác định rõ nội dung vị trí từng cụm từ. Đối với tôi, dân chủ là điểm xuất phát vừa là đích đến, còn tập trung chỉ là để giải quyết các ý kiến khác nhau trong một xã hội dân chủ để bảo đảm dân chủ cho đa số. Lê-nin có nói: sự dập khuân cứng nhắc và ý định gò theo một khuôn mẫu từ trên ban xuống không dính dáng gì đến nguyên tắc tập trung dân chủ và chủ nghĩa xã hội cả.
Sự thống nhất trong những vấn đề cơ bản, căn bản chủ yếu chẳng những không làm tổn hại mà trái lại còn được đảm bảo bởi muôn hình vạn trạng trong chi tiết của những đặc điểm địa phương, bởi cách đề cập vấn đề, bởi các biện pháp thực hành giám sát. Lê-nin rất quan tâm đến dân chủ, chú trọng sự sáng tạo của địa phương, tôn trọng tính phong phú đa dạng của hoạt động thực tiễn và phê phán lối gò ép khô cứng từ bên trên ban xuống. Vì vậy theo quan điểm của tôi, Đảng phải dành rất nhiều thời gian để hoàn thiện thiết chế dân chủ.
Chúng ta đã làm được một số việc theo hướng này nhưng chưa phải là ý thức thường trực của cơ quan Đảng, phải biến xây dựng xã hội dân chủ thành lý tưởng của Đảng. Lý tưởng dân chủ là một nội dung có thể chuyển thành hiện thực trong xã hội chúng ta. Đảng phải tích lũy kinh nghiệm cho mình trong lãnh đạo một xã hội dân chủ và làm được như thế thì bản lĩnh của Đảng sẽ được nâng cao, Đảng sẽ bớt quan liêu, gần dân hơn, nâng cao đời sống kinh tế văn hóa và được dân tin yêu
…Ý thứ 2 chúng ta phải hết sức chú ý đến việc xây dựng một xã hội phát triển. Bộ Chính trị có nghị quyết về cải cách tư pháp, đấy là một hướng tích cực theo yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền nhưng chưa đủ. Khái niệm nhà nước pháp quyền rộng hơn khái niệm tư pháp. Tôi cho rằng cấp Trung ương và đặc biệt là Bộ Chính trị phải hết sức coi trọng, hết sức quan tâm đến việc hoàn thiện một nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Đảng lãnh đạo để đảm bảo định hướng của sự phát triển, xác định các nội lực quan hệ lớn nhằm đảm bảo điều đó. Đảng không can thiệp vào các công việc cụ thể, phương án cụ thể nhưng phải xác định được định hướng lớn của sự phát triển thông qua việc xác định các mối quan hệ cơ bản để bảo đảm. Đảng lãnh đạo công tác an ninh quốc phòng và thống lĩnh các lực lượng vũ trang để đảm bảo chúng ta mãi mãi giữ được độc lập và tự do.
Q.Khương (ghi)
