“Nhân dân Việt Nam rất hiểu thế nào là chiến tranh cho nên rất mong muốn có hòa bình. Chúng ta chỉ yêu cầu tôn trọng chủ quyền Việt Nam, không đòi hỏi cái gì khác, nên tôi nghĩ lẽ phải, chính nghĩa và pháp lý thuộc về Việt Nam”, Nguyên Phó chủ tịch nước, Chủ tịch Quỹ Hòa bình và phát triển Việt Nam, bà Nguyễn Thị Bình nhấn mạnh như vậy trong cuộc trả lời phỏng vấn của báo chí.
* Trước tiên, xin bà cho biết cảm xúc của mình khi xem những hình ảnh gây hấn của tàu Trung Quốc đối với tàu Việt Nam vừa được công bố?
Bà Nguyễn Thị Bình: Khi thấy Trung Quốc huy động nhiều tàu, máy bay uy hiếp, ngăn cản tàu Việt Nam bằng nhiều cách, tôi cũng như tất cả người dân Việt Nam rất bất bình. Hành động hạ đặt giàn khoan của Trung Quốc là sai trái nhưng lại có thái độ rất hung hăng, trong khi phía Việt Nam hết sức kiềm chế, tỏ thái độ rất đàng hoàng. Chúng ta phải theo dõi và lên án hành động hung hăng đó.
* Quan điểm của bà như thế nào về những phản ứng vừa qua của Việt Nam trước việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD- 981 trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam?
Bà Nguyễn Thị Bình: Vị trí Trung Quốc đặt giàn khoan Hải Dương 981 hiện nay đã đi sâu vào trong thềm lục địa của Việt Nam, chứ không phải gần ranh giới biển quốc tế, cho nên tình hình rất nghiêm trọng. Việc làm này của Trung Quốc có chủ ý. Vì vậy Việt Nam không thể không có phản ứng mạnh mẽ, vì chủ quyền đất nước là điều sống còn của dân tộc. Việt Nam phản đối và nhất định phản đối đến cùng, yêu cầu cho được Trung Quốc rút giàn khoan hạ đặt trái phép ra khỏi vùng biển Việt Nam.
* Trước tình hình hiện nay, bà đánh giá thế nào về những bước đi tranh thủ sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam?
Bà Nguyễn Thị Bình: Chúng ta chỉ muốn hòa bình, ổn định để phát triển đất nước sau bao nhiêu năm chiến tranh. Ai cũng biết điều đó và thái độ của Việt Nam là muốn giải quyết mọi việc trong hòa bình. Nhưng rõ ràng Trung Quốc chưa đáp lại thiện chí của Việt Nam.
Ngày 11/5, Quỹ Hòa bình và Phát triển Việt Nam tuyên bố phản đối việc Trung Quốc đặt giàn khoan HD-981 trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Tuyên bố kêu gọi dư luận yêu chuộng hòa bình và công lý trên thế giới lên tiếng yêu cầu Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế và chủ quyền hợp pháp của Việt Nam, chấm dứt các hành động đơn phương đe dọa hòa bình, ổn định an ninh trong khu vực.
Hoàng Sa là của Việt Nam và chúng ta có đủ bằng chứng lịch sử để chứng minh. Trung Quốc không chấp nhận sự thật đó, thậm chí còn đưa ra yêu sách với cái gọi là "đường lưỡi bò" nhằm độc chiếm biển Đông, bị cả thế giới phản đối, vì chẳng có căn cứ gì cả, rõ ràng rất vô lý.
Chúng ta có lẽ phải, chúng ta có pháp lý, mà pháp lý ở đây là khách quan. Đó là điều rất quan trọng để chúng ta kêu gọi bạn bè thế giới ủng hộ. Chúng ta chỉ yêu cầu tôn trọng chủ quyền Việt Nam, không đòi hỏi cái gì khác, nên tôi nghĩ lẽ phải, chính nghĩa và pháp lý thuộc về chúng ta.
Theo ghi nhận, dư luận quốc tế đã lên án hành động vi phạm của Trung Quốc, ủng hộ Việt Nam. Nhiều Chính phủ bày tỏ quan ngại đối với hành động của Trung Quốc. Nhiều tổ chức cũng đã lên tiếng và sẽ lên tiếng. Hành động của Trung Quốc không có gì biện bạch được nên dư luận quốc tế đồng tình và ủng hộ Việt Nam. Tình hình còn diễn biến và chúng ta sẽ có thái độ tương ứng để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ.
* Là người từng tham gia nhiều cuộc đàm phán mang tính lịch sử của đất nước, trước tình hình hiện nay, bà có chia sẻ gì?
Bà Nguyễn Thị Bình: Trong cuộc kháng chiến, phong trào đoàn kết ủng hộ Việt Nam là phong trào rộng lớn nhất trong lịch sử, vì chúng ta có chính nghĩa, chúng ta có thái độ đàng hoàng, kiên quyết đấu tranh bảo vệ đất nước. Cùng với đó, chúng ta từng bước ghi được thắng lợi về nhiều mặt, nên nhân dân tiến bộ thế giới ủng hộ ngày càng nhiều và mạnh mẽ hơn, tạo cho chúng ta thêm sức mạnh. Tôi nghĩ với sự việc đang diễn ra trên biển hiện nay, chúng ta cũng có chính nghĩa, pháp lý nên phải huy động sự ủng hộ của bạn bè thế giới góp thêm sức mạnh.
*Theo bà, chúng ta cần có hướng đi như thế nào để nhân dân Trung Quốc hiểu rõ hơn vấn đề và ủng hộ việc đảm bảo luật pháp quốc tế, hòa bình và an ninh tại biển Đông?
Bà Nguyễn Thị Bình: Nhân dân Việt Nam rất hiểu thế nào là chiến tranh cho nên rất mong muốn có hòa bình, làm mọi cách để hòa bình, nhưng hòa bình trên cơ sở nào? Tôi nghĩ nhân dân Trung Quốc cũng không có lợi ích gì khi có xung đột, mà họ cũng mong muốn hòa bình và chắc chắn họ cũng muốn hữu nghị, cùng nhân dân Việt Nam phát triển. Hai nước láng giềng có quan hệ tốt với nhau là điều rất tốt đẹp.
Nhân dân Trung Quốc nếu hiểu được sự thật thì không bao giờ họ tán thành hành động của chính quyền Trung Quốc. Những thông tin đến với nhân dân Trung Quốc có thể lệch lạc nhưng sự thật sẽ là sự thật. Tôi tin chắc rằng về lâu dài nhân dân Trung Quốc sẽ hiểu được lợi ích chính đáng của nhân dân Trung Quốc ở đâu. Chúng ta cũng phải cố gắng, cùng với sự ủng hộ của bạn bè quốc tế để dư luận Trung Quốc hiểu được sự thật.
* Vâng, xin cảm ơn bà!
Theo VOV