Những ngày đất nước bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ – ngụy, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ Chính trị Trung ương Đảng ngày đêm suy nghĩ để vạch ra chủ trương và phương pháp, bước đi cho cách mạng miền Nam sao cho giành thắng lợi mà ít tổn thất nhất, lại phù hợp với tình hình trong nước và quốc tế. Đây là vấn đề cực kỳ khó khăn và phức tạp. Đồng chí Lê Duẩn được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ Chính trị giao chỉ đạo soạn thảo Nghị quyết Trung ương lần thứ 15 về Cách mạng miền Nam. Bản Nghị quyết được hình thành trên cơ sở định hướng năm 1954 của Hồ Chủ tịch và của “Đề cương cách mạng miền Nam”.

Hội nghị Trung ương lần thứ 15 phải họp thành hai đợt trong 2 tháng trời (Đợt 1: từ tháng 12 đến 22/1/1959. Đợt 2: từ 10 đến 15/7/1959), đề án phải sửa chữa, bổ sung, soạn thảo gần 30 lần, chưa kể thời gian chuẩn bị đề án đã mất hai năm ở miền Bắc và hơn ba năm ở miền Nam. Khi văn bản Nghị quyết 15 ra đời, nó là sản phẩm trí tuệ của tập thể Ban Chấp hành Trung ương Đảng, phù hợp với tình hình quốc tế, đáp ứng được nguyện vọng bức thiết của cán bộ, đảng viên và quảng đại quần chúng nhân dân miền Nam. Nghị quyết 15 thật sự là một nghị quyết về “Chuyển chiến lược” – từ đấu tranh chính trị đơn thuần sang đấu tranh chính trị kết hợp với đấu tranh vũ trang, dùng bạo lực cách mạng để chống lại bạo lực phản cách mạng tàn bạo của kẻ địch, vận dụng và phát huy phương pháp cách mạng của cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945 trong hoàn cảnh mới; cách mạng miền Nam chuyển từ thế thụ động sang thế chủ động tiến công. Nghị quyết 15 đã cắm mốc lịch sử vô cùng quan trọng của cách mạng Việt Nam, phù hợp với tình hình thực tế nên đã tạo bước tiến nhảy vọt cho phong trào cách mạng miền Nam. Nghị quyết 15 là ngọn đuốc soi đường, là kim chỉ nam cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân cả hai miền Bắc - Nam thực hiện trọn vẹn quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, giải phóng niềm Nam, thống nhất Tổ quốc.

Những tiên liệu tài tình và mục tiêu đột phá Buôn Ma Thuột của Tổng Bí thư Lê Duẩn. Khi Cục Tác chiến và Bộ Tổng tham mưu dự kiến kế hoạch tiến công giải phóng trong 4 năm. Tổng Bí thư Lê Duẩn đã nói: “Ta quyết tâm trong hai năm 1975 – 1976, động viên những nỗ lực lớn nhất của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ở cả hai miền Nam Bắc, đưa cách mạng của ta lên bước phát triển mới, cao nhất, bằng phương pháp tổng công kích, tổng khởi nghĩa, tiêu diệt và làm tan rã ngụy quân, đánh đổ ngụy quyền các cấp, giành toàn bộ chính quyền về tay nhân dân…”. Thế rồi đồng chí Tổng Bí thư đã chỉ rõ: “Do tính chất của cuộc chiến tranh, đô thị là nơi quyết định. Nó thua ở đâu, chứ nếu không dứt điểm được Sài Gòn thì chiến tranh sẽ còn tiếp tục. Cho nên nhất định phải chuyển mạnh, nếu không thì mất thời cơ. Phải chủ động gây phong trào, chứ không phải ngồi chờ phong trào nổi lên. Khi ta đánh mạnh thì phong trào đô thị sẽ khác ngay. Phải có người dám làm, vào hẳn trong thành phố. Không xông vào thì xa rời quần chúng, xa phong trào. Phải xông vào mà nắm lấy chỗ yếu nhất của địch, để kịp thời và có biện pháp cụ thể lợi dụng, khoét sâu thêm.

Tổng Bí thư Lê Duẩn và Chủ tịch Fidel Castro - Ảnh: Tư liệu

Đánh vào Sài Gòn như thế nào? Tất nhiên là phải chuẩn bị cho kỹ về quân sự. Các anh phải làm cho thật tốt. Tôi chỉ nói đến một khía cạnh thôi. Đây là một thành phố có gần 4 triệu dân, có 10 vạn cảnh sát, ghê gớm lắm. Nhưng không phải chỉ đem lực lượng quân sự giữa hai bên mà so sánh, mà phải thấy lực lượng của quần chúng. Lực lượng này thì tiềm tàng, bây giờ ta phải ra sức phát triển, nhưng sức mạnh của nó thì không ai có thể lường hết được. Nó còn mạnh gấp năm, gấp mười lần sức mạnh quân sự. Đến lúc nào đó, tình thế xoay chuyển, thì chỉ trong một thời gian ngắn, lực lượng này có thể làm tê liệt tất cả: Nhà máy sẽ không còn là pháo đài hay lô cốt của địch, mà nó sẽ thành ổ đề kháng, nơi tập trung lực lượng của giai cấp công nhân; đường phố sẽ không còn là phòng tuyến của địch, mà nó trở thành chiến lũy gang thép, thiên la địa vòng của ta để bao vây quân địch, tiêu diệt quân thù. Mà chẳng phải ở Sài Gòn mới làm được như thế đâu. Huế, Đà Nẵng, Nha Trang, Cần Thơ… nơi nào cũng làm được như thế cả…”.

Tổng Bí thư Lê Duẩn và Đại tướng Võ Nguyên Giáp bắt tay khen ngợi phi đội Quyết Thắng lập công xuất sắc trong chiến dịch giải phóng Sài Gòn – Gia Định – Ảnh: TPO

Trong bài viết: “Kỷ niệm khó quên về Anh Ba Duẩn trong cuộc Tổng tiến công mùa Xuân 1975” của đồng chí Lê Hữu Đức, Cục trưởng Cục Tác chiến viết: “… 11 giờ đêm (29/4). Anh Văn (Võ Nguyên Giáp) nhắc tôi đọc bức điện của anh Lê Trọng Tấn cho Anh Ba nghe. Sau khi Anh Ba nghe xong bức điện, anh Văn nói với Anh Ba: “Theo báo cáo của anh Tấn, đề nghị Anh Ba cho đánh”. Anh Ba nói ngay: “Đánh! Đánh! Cứ đánh ngay anh ạ! Bây giờ không chờ nhau nữa. Lúc này, cánh quân nào thuận lợi thì cứ phát triển, càng thuận lợi cho toàn chiến dịch”. Anh Văn hỏi thêm Anh Ba: “Điện trả lời ký tên anh chứ?”. Anh Ba nói: “Không, anh là chỉ huy quân đội, cứ ký tên anh thôi”. Sau một thoáng, Anh Ba nói thêm: “Nếu cần thì đề cả tên tôi cũng được, hoặc nói rõ đã trao đổi với Anh Ba và Anh Ba hoàn toàn nhất trí”…

Bức điện ấy đã đi vào lịch sử: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa! Táo bạo, táo bạo hơn nữa!”. Đồng chí Bộ trưởng Quốc phòng đã thực hiện theo sự chỉ đạo trực tiếp của người đứng đầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng, thể hiện ý chí của Đảng và Nhà nước ta ở thời khắc lịch sử có một không hai đó.

Lịch sử cách mạng Việt Nam đã khẳng định: Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ Chính trị Trung ương Đảng đã rất tinh tường khi giao cho đồng chí Lê Duẩn trọng trách: Trực tiếp chỉ đạo phong trào cách mạng miền Nam, kháng chiến chống thực dân Pháp sau cách mạng Tháng Tám 1945; Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và Tổng Bí thư của Đảng sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Bằng tư duy sáng tạo và phẩm chất lớn lao, đồng chí Lê Duẩn đã hoàn thành vẻ vang sứ mệnh cao cả đó, xứng đáng với sự ủy thác to lớn đó. Tự giác tôi luyện trong cuộc đấu tranh cách mạng vĩ đại của dân tộc, đồng chí Lê Duẩn đã trở thành người lãnh đạo xuất sắc của Đảng và Nhà nước ta.

TÔ PHƯƠNG