Thời phong kiến xa xưa, các vị minh quân thường bí mật rời khỏi cung điện đi ra ngoài. Từ các chuyến đi thực tế này, vua phát hiện có nhiều người dân bị bọn tham quan ô lại ức hiếp, bóc lột, bị xử oan ức… Cho nên, có những cảnh đời ngang trái được giải quyết theo lẽ công bằng, cuộc sống của người dân dễ thở hơn… Do đó, từ “vi hành” xuất hiện để chỉ hoạt động này.
Lúc sinh thời, dù luôn bận bịu nhiều việc lớn lao của đất nước, nhất là trong thời kỳ lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Mỹ vĩ đại của dân tộc, nhưng Bác Hồ vẫn dành thời gian “vi hành”, chủ yếu là để tìm hiểu, nắm bắt đời sống thường ngày của nhân dân lao động. Trên cơ sở này, Bác chỉ đạo cấp ủy, chính quyền địa phương làm sao chăm lo cải thiện ngày càng tốt hơn đời sống của bà con.
Cách đây 45 năm, vào đêm 30 Tết Nguyên đán năm 1962, Bác bí mật đến thăm một gia đình rất nghèo ở phố Hàng Chĩnh (TP Hà Nội). Chủ gia đình là chị Tín, một mình góa bụa nuôi 4 con nhỏ, cuộc sống vô cùng khó khăn. Trong đêm trừ tịch, chị còn phải đi gánh nước thuê để lấy tiền đong gạo. Vì vậy, chị không ngăn được dòng nước mắt khi bất ngờ được Bác đến thăm, lúc cái đòn gánh nặng trĩu còn ở trên vai. Bác cũng xúc động, mắt rưng rưng khi biết rằng, trong lúc nhiều nhà đang chuẩn bị đón năm mới thì ngay giữa thủ đô, vẫn còn có người dân phải lặn lội trong đêm mưa rét để kiếm từng lon gạo nuôi con. Các đồng chí phục vụ Bác kể rằng, sau khi trở về Phủ Chủ tịch, Bác đã điện thoại cho đồng chí lãnh đạo cao nhất của Hà Nội phê bình sự việc. Bác chỉ thị phải chăm lo, nâng cao hơn nữa đời sống cho những người dân như gia đình chị Tín…
“Vi hành” là việc làm cần thiết để nắm bắt đời sống thực tế, hiểu thêm tâm tư, nguyện vọng, tình cảm… của nhân dân, đồng thời đánh giá được mức độ, sự tác động của các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước khi đi vào thực tiễn, giúp các cấp lãnh đạo điều chỉnh hợp lý để thúc đẩy kinh tế – xã hội ngày càng phát triển, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng tốt hơn. Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện nay, bài học giản dị mà rất ý nghĩa này của Bác hình như không được nhiều cán bộ chú ý? Do bị cuốn vào công tác và các việc sự vụ không tên, nên họ không có thời gian chăng? Hay là nhiều cán bộ chưa mặn mà lắm với bài học sát dân, gần dân mà Bác đã thể hiện rất nhẹ nhàng, gần gủi? Học tập và làm theo đạo đức của Bác, không nói đâu cho cao xa, xin hãy bắt đầu ngay từ những việc rất nhỏ này.
LÂM TRIẾT
