Một trong những vấn đề khách du lịch quan tâm và cũng hay băn khoăn trong chuyến đi là làm sao mua được quà lưu niệm trước khi chia tay điểm đến. Có thể trong suốt hành trình du lịch, khách rất hài lòng khi được tham quan trải nghiệm các dịch vụ, nhưng chỉ cần ngày cuối hành trình (công ty du lịch thường bố trí thời gian để khách mua quà lưu niệm), khách mua những món hàng mà họ cảm giác bị hớ giá, bị chặt chém thì những hình ảnh tốt đẹp trước đó coi như tan theo mây khói, thậm chí còn để lại ấn tượng xấu.
Thời gian gần đây, khi lượng khách du lịch đến Phú Yên ngày càng tăng thì số cửa hàng kinh doanh dịch vụ hàng đặc sản, quà lưu niệm trên địa bàn tỉnh cũng phát triển nhanh chóng. Nếu như cách đây 3 năm, số cửa hàng bán đặc sản Phú Yên và quà lưu niệm chỉ một, hai điểm thì hiện nay, cửa hàng kinh doanh dịch vụ này mọc lên ồ ạt như nấm sau mưa.
Đây là dấu hiệu đáng mừng của thị trường du lịch. Nhưng có một thực tế và cũng là căn bệnh thâm căn cố đế đã, đang diễn ra ở những đô thị du lịch đó là sự xuất hiện của những cửa hàng kinh doanh chỉ dành riêng cho khách du lịch. Thoạt nghe thì có vẻ hợp lý, thậm chí là rất tốt nếu nhìn từ góc độ tích cực. Đó là những cửa hàng kinh doanh hàng đặc sản chất lượng cao, được chọn lựa kỹ càng, đáp ứng nhu cầu mua sắm của du khách phương xa; là nơi mà du khách được hướng dẫn tận tình, được phục vụ một cách ân cần nhất. Và ở đó, khách du lịch sẵn sàng rút hầu bao chi cho những món hàng chất lượng đáng “đồng tiền bát gạo”. Có điều, thực tế lại có không ít những “cửa hàng dành riêng cho khách du lịch” theo chiều hướng tiêu cực. Ở đó cũng trưng bày những món hàng như những cửa hàng khác, nhưng được khoác lên cái “mác” du lịch thế là du khách phải trả tiền với giá trên trời. Ở đó có sự cạnh tranh thu hút khách tour bằng cách chiết khấu hoa hồng cho hướng dẫn viên rất cao để họ đưa khách đến và dĩ nhiên chi phí ấy sẽ cộng vào giá thành để du khách “gánh”…
Tôi từng gặp một cô chủ nhỏ bán hàng đặc sản, lưu niệm ở một không gian khá khiêm tốn ở ngay tiền sảnh một khách sạn. Một hai ngày đầu khách du lịch, trong đó có tôi chẳng ai ghé vào, nếu có chỉ xem qua các mặt hàng. Vì một lẽ đơn giản trong suy nghĩ của mọi người: Một cửa hàng đặt ngay cửa khách sạn chắc chắn giá cả sẽ đắt đỏ hơn nhiều so với các cửa hàng ngoài phố. Vì vậy, trong thời gian tham quan, khách đã tự khảo sát giá một số mặt hàng cùng chủng loại ở cửa hàng ngoài phố, hoặc hỏi dò qua hướng dẫn viên. Đến ngày cuối chương trình tour, tôi quyết định ghé vào cửa hàng ở khách sạn. Thật bất ngờ, khi so sánh lại giá cả, rất nhiều món hàng tôi và các bạn mua ở ngoài có giá cao hơn nhiều so với ở đây. Làm thế nào để trả chi phí thuê mặt bằng cao hơn nhưng giá bán rẻ hơn nơi khác? Cô chủ cho biết tất cả đều phải tiết kiệm tối đa để giảm giá thành cho khách. Vì giá mặt bằng cao nên cô chỉ thuê một khoảng không gian nhỏ vừa đủ đặt máy tính, gian trưng bày và lối đi để tiết kiệm chi phí. Thứ hai, các mặt hàng ở đây được lấy từ chính nơi sản xuất và cam kết bán đúng giá xuất xưởng. Phần lợi nhuận chính của cửa hàng là khoản hoa hồng trích lại từ nhà sản xuất. Lợi nhuận từ cách kinh doanh này không nhiều như kiểu kinh doanh “mua đứt, bán đoạn”, nhưng cái chính là xây dựng lòng tin, thương hiệu, bán được số nhiều khi uy tín đã được khẳng định.
Kinh doanh hàng lưu niệm, đặc sản hướng đến khách du lịch hiện nay ở Phú Yên đang bắt đầu phát triển, và không phải không có chuyện khách phàn nàn về giá cả ở các cửa hàng chuyên biệt này. Tuy nhiên, khi vấn đề chưa trở nên trầm trọng, mỗi người kinh doanh cần xem lại cách làm của mình, không nên vì lợi nhuận trước mắt mà cần hướng đến mục đích lớn lao hơn là xây dựng thương hiệu, uy tín, hình ảnh du lịch của địa phương, chung tay xây dựng một “Phú Yên - điểm đến hấp dẫn thân thiện”.
QUỲNH MAI