Hàu thường sống bám vào các rạn đá ở ven biển hay các cửa sông, đầm nước lợ. Hiện nay có nhiều loại hàu, nhưng ngon nhất là hàu sữa Ô Loan.

Món hàu sữa mỡ hành đút lò - Ảnh: QUỲNH MAI

Theo y học cổ truyền, thịt hàu có vị ngọt hơi mặn, tính mát, không độc, tác dụng tráng dương, bổ tinh, tư âm dưỡng huyết, ăn vào trị được chứng mất ngủ do nhiệt. Phụ nữ sau sinh thiếu sữa, thiếu máu ăn hàu rất tốt. Đối với nam giới, hàu có tác dụng tích cực trong “chuyện yêu”.

Hàu có thể chế biến nhiều món; trong đó, du khách phương xa thường khoái hàu tái chanh hoặc nướng mỡ hành.

Món hàu tái chanh làm rất đơn giản. Hàu rửa sạch, ngâm vào xô đá lạnh, khi ăn gỡ bỏ một bên vỏ, vắt nước chanh, dùng muỗng cạy thịt hàu chấm tí muối tiêu. Hàu được ngâm lạnh, tái sơ nên mang vị ngọt tươi, đậm đà thấm từ từ qua thực quản, đến từng ngóc ngách của thành ruột và bao tử.

Tương tự, hàu nướng cũng tách bỏ một bên vỏ xù xì, phần ruột hàu nằm gọn trong nửa vỏ còn lại mọng ú. Phần ruột hàu đó được sắp đều trên vỉ nướng. Hành lá (cả củ) đã phi dầu, đậu phộng rang giã nhỏ cho lên trên rồi nướng. Nước từ thân hàu, từ mỡ hành trong vỏ sôi lên, tuôn xuống than hồng xèo xèo, thơm phức. Trên bàn đã sẵn mấy chén muối tiêu chanh, đĩa rau thơm và dưa leo xắt lát, mấy cái bánh tráng nướng. Động tác ăn hàu nướng cũng điệu nghệ không kém. Người ăn không cần dùng đũa muỗng, một tay cầm nửa con hàu vừa nướng chín, tay kia rắc ít muối tiêu hoặc mắm ớt tỏi keo vào con hàu rồi đưa lên, nghiêng vào miệng húp đánh roạt một cái mới đã làm sao!

Tuy nhiên với món hàu, người ăn cũng phải cẩn thận. Việc ăn hàu trực tiếp dễ gặp những vấn đề về mất vệ sinh an toàn thực phẩm, còn ăn thịt hàu sống thì dễ nhiễm phải các vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây bệnh và thành phần kim loại nặng không cần thiết.

QUỲNH MAI