Cách đây 50 năm, ngày 16/3/1963, tại thung lũng Suối Trầu (xã Sơn Hội, Sơn Hòa), lễ thành lập Tiểu đoàn Bộ binh 85 được tổ chức trang nghiêm dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Lầu, Tỉnh đội trưởng Phú Yên. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Trần Suyền đã đến dự.
Thời điểm mới thành lập, tiểu đoàn gồm bốn đại đội, quân số 499 đồng chí. Đến tháng 6/1969, tiểu đoàn sáp nhập với Tiểu đoàn 11 (Trung đoàn 10 Quân khu 5) và đổi tên thành Tiểu đoàn 96. Tháng 7/1989, sau khi tái lập tỉnh Phú Yên, Quân khu 5 quyết định lấy tên là Tiểu đoàn 13; đến tháng 1/1995 lấy lại tên ban đầu là Tiểu đoàn 85 (trực thuộc Bộ CHQS tỉnh) và ngày 16/3 được chọn là ngày truyền thống hàng năm của tiểu đoàn. Tháng 7/2009, Tiểu đoàn 85 được sáp nhập, trực thuộc Trung đoàn Bộ binh 888.
Chiến sĩ Tiểu đoàn 85 tuyên thệ trước Quân kỳ - Ảnh: X.HIẾU
QUÁ KHỨ HÀO HÙNG
Qua 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành Tiểu đoàn 85 đã không ngừng lớn mạnh, lập nhiều chiến công và thành tích xuất sắc. Đặc biệt, qua 11 năm chiến đấu, tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Tiểu đoàn 85 luôn bám chắc chiến trường, hiệp đồng chặt chẽ với các đơn vị bạn, đặc biệt là Đại đội Đặc công 202 và dân quân du kích các huyện, xã trong tỉnh đánh 1.584 trận, diệt 14.376 tên địch, trong đó có 560 lính Mỹ, 631 lính Nam Triều Tiên; bắn cháy 27 máy bay trực thăng, 4 máy bay phản lực và A37; thu và phá hủy gần 5.000 vũ khí các loại, trong đó có hơn 20 khẩu pháo 105ly và DKZ 75ly; thu hàng trăm xe quân sự, trong đó có bảy xe tăng M41. Đồng thời Tiểu đoàn 85 còn hỗ trợ nhân dân phá 112 khu dồn, 179 ấp chiến lược…
Với những chiến công đặc biệt xuất sắc trong kháng chiến chống Mỹ, ngày 15/1/1976, Đại đội 3 (Tiểu đoàn 85) đã được Đảng, Nhà nước tuyên dương đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân và ngày 20/12/1994 Tiểu đoàn 85 cũng đã vinh dự đón nhận danh hiệu cao quý này. Trước đó, Tiểu đoàn 85 đã được tặng thưởng 29 Huân chương Chiến công các loại; hai Cờ thi đua Quyết thắng giặc Mỹ xâm lược, ba Cờ thi đua Quyết thắng, bốn Cờ “Dũng cảm kiên cường đánh giỏi, diệt gọn”; hàng trăm cán bộ, chiến sĩ của đơn vị được tặng các danh hiệu Chiến sĩ thi đua, Chiến sĩ Quyết thắng…
Sau ngày Phú Yên hoàn toàn giải phóng (1/4/1975), Tiểu đoàn 85 được giao nhiệm vụ rà phá bom mìn, trả lại những mảnh đất an toàn cho nhân dân sản xuất; vận động ngụy quân - ngụy quyền ra đầu thú, học tập cải tạo; đồng thời tham gia truy quét tàn quân Fulrô, triệt phá các tổ chức vượt biên, trốn ra nước ngoài trái phép… Tháng 12/1978, vì tinh thần quốc tế cao cả, cán bộ chiến sĩ Tiểu đoàn 85 tạm biệt quê hương lên đường giúp bạn Campuchia tham gia giải phóng tỉnh Mun Đun Kir, góp phần dập tắt họa diệt chủng của tập đoàn Pôn Pốt, Iêng Xari.
HIỆN TẠI VẺ VANG
Phát huy truyền thống đơn vị anh hùng trong kháng chiến chống Mỹ và những thành tích đặc biệt xuất sắc trong những năm đầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trong những năm qua, bên cạnh nhiệm vụ huấn luyện chiến sĩ mới và sẵn sàng chiến đấu, Tiểu đoàn 85 luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện nâng cao, huấn luyện chuyển loại quân nhân dự bị, tăng gia sản xuất và làm công tác vận động quần chúng. Đại úy Lưu Hoàng Thông, Chính trị viên Tiểu đoàn 85 cho biết: Trong những năm qua, cấp ủy chỉ huy tiểu đoàn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; thực hiện tốt công tác bảo đảm kỹ thuật phục vụ nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao. Trong đó, thường xuyên quán triệt sâu sắc hai nhiệm vụ chiến lược của Đảng là “xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa” và xây dựng quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, đủ sức đánh bại mọi kiểu chiến tranh phá hoại của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động bằng chiến lược “diễn biến hòa bình” trong mọi tình huống. Hàng năm, Đảng bộ đạt trong sạch vững mạnh, đơn vị đạt vững mạnh toàn diện. Các phong trào thi đua: “Thanh niên quân đội rèn đức luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; “Năm xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”; “Bốn đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”… gắn với cuộc vận động “Tuổi trẻ Bộ CHQS Phú Yên học tập và làm theo lời Bác” thường xuyên được đẩy mạnh và mang lại hiệu quả cao. Nổi bật trong hoạt động này là mô hình “hũ gạo vì người nghèo”, mỗi tháng tiết kiệm trên 300.000 đồng, giúp đỡ nhiều hoàn cảnh khó khăn. Công tác sẵn sàng chiến đấu luôn được duy trì thường xuyên, bảo đảm sẵn sàng cơ động, giải quyết hiệu quả mọi tình huống xảy ra. Mỗi khi có triều cường hay lụt bão gây hại, nhận lệnh là đơn vị lập tức hành quân lên đường giúp dân khắc phục hậu quả. “Chúng tôi vẫn còn nhớ như in hình ảnh những người lính trẻ của Tiểu đoàn 85 đã không quản ngại thời tiết khắc nghiệt, dầm mình trong mưa bão, nước lũ để cứu người, bảo vệ tài sản cho dân. Thấy người già, trẻ em cơ cực, các chiến sĩ sẵn sàng nhường cơm, sẻ áo”, ông Hoàng Tài, ở xóm Trường (xã Xuân Quang 2, Đồng Xuân) bày tỏ.
Đại úy K’pá Tú, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 85 chia sẻ: Mỗi bước đi lên, mỗi chiến công của tiểu đoàn trong thời gian qua đều bắt nguồn từ sự lãnh đạo của Đảng, sự đùm bọc nuôi dưỡng của nhân dân mà trực tiếp là sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân Khu ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 5, Tỉnh ủy, UBND và Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh... Tự hào với truyền thống của đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang được viết lên bằng máu đào của hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ từ mọi miền đất nước, trong đó có 638 người con ưu tú của Phú Yên anh hùng đã hy sinh tô thắm màu cờ và bề dày truyền thống của đơn vị, cán bộ chiến sĩ Tiểu đoàn 85 thế hệ hôm nay ra sức học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, đoàn kết một lòng, vượt qua khó khăn gian khổ, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xứng đáng với lòng mong mỏi, tin yêu của Đảng bộ, nhân dân tỉnh nhà và các thế hệ cha anh đi trước.
LẠC VIỆT
