Ngày 14/3, các quan chức chính phủ, học giả đến từ Nhật Bản và các nước trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), trong đó có Việt Nam, đã tham dự Hội thảo về những thách thức an ninh chung lần thứ 4 tại thủ đô Tokyo.

Quang cảnh hội thảo. - Ảnh: Vietnam+

Chủ đề chính của hội thảo tập trung vào các thách thức an ninh chung của khu vực châu Á-Thái Bình Dương, vai trò và sự hợp tác giữa các nước ASEAN và Nhật Bản trong bối cảnh môi trường an ninh khu vực có nhiều thay đổi.

Phát biểu tại hội thảo, Phó tổng Thư ký ASEAN, Nyan Lynn nhấn mạnh vai trò của ASEAN là hạt nhân cho đối thoại an ninh khu vực thông qua các cơ chế đối thoại an ninh như Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN và các đối tác (ADMM+), Hội nghị Thứ trưởng Quốc phòng ASEAN-Nhật Bản...

Theo ông Lin, Nhật Bản là đối tác hàng đầu của ASEAN và quan hệ song phương đang phát triển trên tất cả các lĩnh vực. Hai bên cần tiếp tục tăng cường hợp tác trong lĩnh vực chính trị, an ninh, kinh tế, phòng chống thiên tai... để đối phó với các thách thức chung ở khu vực và trên thế giới, bao gồm các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống. Ông cho rằng dịp kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ASEAN-Nhật Bản là cơ hội để hai bên tiếp tục tăng cường quan hệ và làm sâu sắc hơn sự can dự tích cực của Nhật Bản vào khu vực.

Giáo sư Susumu Yamakage, Khoa Chính trị-kinh tế quốc tế trường Đại học Aoyama Gakuin, cũng nhấn mạnh vai trò trung tâm của ASEAN trong giải quyết các vấn đề an ninh khu vực, cho rằng ASEAN cần có tầm nhìn bao quát hơn để tìm biện pháp giải quyết một cách hòa bình dựa trên luật pháp quốc tế các thách thức an ninh như tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải, an ninh hàng hải, tiến trình phi hạt nhân hóa...Theo ông, Nhật Bản cần tăng cường hợp tác, hỗ trợ ASEAN trong việc tiến tới xây dựng một cộng đồng ASEAN với các cơ cấu hợp tác, đối thoại ở khu vực.

Vai trò trọng tâm của ASEAN cũng được nhấn mạnh trong phát biểu của ông Rizal Sukma, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược quốc tế Indonesia. Tuy nhiên, ông Susumu cho rằng ASEAN cần xây dựng được một nền tảng chung để tất cả các nước thành viên có thể hợp tác với nhau giải quyết các vấn đề nội bộ, khu vực và quốc tế, hướng tới xây dựng “Cộng đồng ASEAN”, trong đó có “Cộng đồng An ninh”, bằng các chiến lược của mình.  Ông cho rằng ASEAN và Nhật Bản cùng chia sẻ các vấn đề an ninh chung và mong muốn hai bên tăng cường hợp tác ở các diễn đàn khu vực để giải quyết các vấn đề đó.

Giáo sư Donald Emmerson của trường Đại học Stanford của Mỹ cho rằng Nhật Bản nên trở thành một nước đóng vai trò tích cực hơn không chỉ trong lĩnh vực kinh tế, mà cả trong lĩnh vực chính trị và an ninh. Theo ông, ASEAN là một tổ chức khá thành công ở khu vực và có thể duy trì được vai trò trung tâm trong lĩnh vực an ninh khu vực.

Theo Vietnam+