Xã Xuân Lãnh (Đồng Xuân) trải dài theo ĐT641 và đường sắt bắc - nam. Những người ở phía trong núi muốn đi ra đường bộ hoặc ra chợ xã phải băng qua đường sắt.
Ông Nguyễn Văn Hà - Ảnh: D.T.XUÂN
Nhiều tuyến đường ngang tự phát mở băng ngang qua đường sắt là nguyên nhân của nhiều vụ tai nạn giao thông. Tại thôn Lãnh Vân - trung tâm xã có ga xe lửa và gần đó có một tuyến đường ngang dân sinh băng qua đường sắt được mở từ lâu. Đây là con đường bà con dân tộc các thôn Xí Thoại, Hà Rai (xã Xuân Lãnh) và cả xã Phú Mỡ thường qua lại nên mật độ người khá đông đúc. Tại đây còn có một ngôi trường mẫu giáo. Giờ tan trường các cô giáo phải ẵm từng cháu một băng qua đường, rất vất vả. Các loại xe chở nông sản từ trên núi xuống, các loại máy cày lên rẫy cũng phải băng qua đường sắt nên rất nguy hiểm. Giữa năm 2010, ông Nguyễn Văn Hà, cán bộ ngành đường sắt đã về hưu đề xuất với lãnh đạo xã Xuân Lãnh vận động bà con đóng góp tiền để xây hai trụ bê tông, bên trên gác hai cây sắt sơn đen-đỏ để làm chắn. Bà con thấy hợp lý nên ai cũng ủng hộ. Xã cho xây một nhà trực rộng khoảng 2m2, trống cả bốn bên để người gác vào tránh nắng. Nhà trực và gác chắn xây xong, nhưng lấy ai trực đây? Việc trực chắn không đơn giản vì người làm việc này phải hiểu các quy ước trong việc chạy tàu, nói tóm lại là phải có nghiệp vụ. Vậy là ông Hà xung phong nhận trách nhiệm này vì ngày trước đã được ngành đường sắt đào tạo và được cấp chứng chỉ gác đường ngang. Không có lương, chỉ có khoản hỗ trợ ít ỏi của xã cấp để đổ xăng chạy đi, chạy về! Nhưng vợ ông Hà thì ủng hộ tối đa. Bà nói: Công việc sẽ làm ổng vui vì còn chút gì đó gắn bó với ngành. Ông Hà rủ thêm ông Nguyễn Văn Thành rồi hai ông thay nhau trực cả ngày lẫn đêm.
Cái khó nảy sinh khi gác chắn này phải… tự thân vận động. Ga xe lửa ở gần đó nhưng ngành đường sắt không ủng hộ việc mở đường ngang này nên một cuộc điện thoại từ ga báo ra cho biết giờ tàu đến, tàu đi cũng không có! Ông Hà và ông Thành phải linh hoạt, sáng tạo bằng cách theo dõi cột đèn báo đặt ở phía trong nhà ga. Các ông phải thường xuyên chăm chú nhìn cột hiệu ở cách chắn khoảng 300m. Hễ có tàu sắp vào ga từ hướng nam ra thì đèn sẽ ngả màu xanh. Vậy là họ ra kéo chắn xuống. Thế nhưng, tàu từ phía bắc vào ga rất nhanh, có khi vừa nghe tiếng còi tàu từ đầu bên kia báo vào ga họ chạy ra kéo chắn, vậy mà còn không kịp.
Thủ công và vất vả như vậy, nhưng từ đó bà con qua lại đường sắt được an toàn hơn. Ông Trần Khải Hoàng, Trưởng Công an xã Xuân Lãnh cho biết lãnh đạo địa phương đánh giá cao nhiệt tình và những đóng góp của ông Nguyễn Văn Hà trong việc đảm bảo trật tự an toàn giao thông ở địa phương. Mới đây, ông Hà được đi dự “Hội nghị biểu dương quần chúng tiêu biểu tham gia xây dựng giao thông và bảo đảm trật tự an toàn giao thông” toàn quốc tại Hà Nội, được Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan tiếp và tặng quà, được nhận bằng khen của bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.
Hiện nay ông Hà đã bàn giao gác chắn lại cho người khác đảm trách để làm bảo vệ ở một chỗ khác và ao ước: Mong ngành đường sắt lắp đặt một hệ thống chuông báo khi có tàu qua lại để những người trực chắn đỡ vất vả, bởi họ ngồi ở đấy, nắng mưa chỉ có một tấm lòng.
DƯƠNG THANH XUÂN
