Hơn 8 năm qua, CLB “Các bậc cha mẹ và sức khỏe vị thành niên, thanh niên” thôn Chánh Nam (xã Xuân Thọ 1, TX Sông Cầu) đã mang lại kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên; quyền sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục (SKSS, SKTD) và phòng chống bạo lực gia đình, xâm hại tình dục trẻ em cho các bậc phụ huynh, đoàn viên thanh niên trong xã và các phường, xã lân cận.
Một buổi sinh hoạt ở CLB “Các bậc cha mẹ và sức khỏe vị thành niên, thanh niên” - Ảnh: H.MY
Sống ven biển, từ bao đời nay người dân quen cách nghĩ sinh con trai mới có thể nối nghiệp cha ông. Nhiều trẻ em và thanh niên phải bỏ học sớm để theo cha, anh kiếm sống trên biển. Vì thế, kiến thức về SKSS, SKTD của vị thành niên, thanh niên còn nhiều hạn chế. Từ dự án “Nâng cao kiến thức, kỹ năng và năng lực của vị thành niên, thanh niên, cha mẹ và cộng đồng về giới, quyền SKSS, SKTD và phòng chống HIV/AIDS ở khu vực nông thôn Việt Nam” (gọi tắt là Dự án Giới và phòng chống HIV/AIDS) do Trung tâm Nghiên cứu Giới, Gia đình và Môi trường trong phát triển thực hiện, năm 2004, thôn Chánh Nam thành lập CLB “Các bậc cha mẹ và sức khỏe vị thành niên, thanh niên”. Từ vài thành viên, đến nay CLB đã phát triển gần 50 tình nguyện viên (TNV). Anh Nguyễn Hồng Kỳ, Bí thư Xã đoàn Xuân Thọ 1, Chủ nhiệm CLB này cho biết: “Những năm qua, các TNV phát triển cộng đồng thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt, trang bị kiến thức và kỹ năng ứng phó với các vấn đề về SKSS, SKTD để vị thành niên, thanh niên không bị mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, kể cả HIV/AIDS; không kết hôn sớm hay mang thai ngoài ý muốn dẫn đến nạo phá thai. Đồng thời các bậc cha mẹ hiểu hơn để thay đổi nhận thức, chuyển đổi hành vi về quyền SKSS, SKTD. Từ đó, nhiều người chồng không còn “cổ hủ” bắt vợ phải sinh bằng được con trai để có lao động trong gia đình, trong khi đã sinh 3-4 con gái”.
Ngoài cung cấp kiến thức, nội dung các buổi sinh hoạt của CLB còn chú ý đến hướng dẫn kỹ năng sống, cách ứng xử và giải quyết tình huống thường gặp trong cuộc sống cho vị thành niên, thanh niên và các bậc cha mẹ. Từ đó nhiều người đã ứng dụng vào trong cuộc sống hàng ngày. Chị Nguyễn Thị Thu ở thôn Chánh Nam cho biết: “Ban đầu các TNV đến vận động tham gia CLB, tôi nghĩ tham gia sinh hoạt cho vui, nhưng sau vài lần thấy kiến thức được truyền đạt hay, bổ ích, hình thức lại hấp dẫn nên tôi rủ thêm cả chồng cùng tham gia. Nhờ vậy mà bây giờ tôi đã học được nhiều điều hay, lẽ phải. Công bằng mà nói, nhiều khi các ông chồng “động tay, động chân” cũng có một phần là do các bà vợ hay cằn nhằn, cư xử quá đáng… Hay như con hư hỏng cũng có một phần lỗi của cha mẹ thiếu quan tâm hoặc làm nhiều điều không hay, vì vậy nên cần phải thay đổi để dạy dỗ con tốt hơn, xây dựng hạnh phúc gia đình”. Em Nguyễn Duy Phong (15 tuổi), thành viên CLB, nói: “Qua sinh hoạt ở CLB, em thấy rất vui, nội dung sinh hoạt phong phú, có ích, giúp em hiểu được những thay đổi ở tuổi dậy thì là thế nào để không phải lo lắng. Tụi em còn học được cách ứng xử, giải quyết một số tình huống trong quan hệ bạn bè, quan hệ với cha mẹ... Tham gia CLB tạo cho tụi em tự tin lên rất nhiều”.
Không chỉ tổ chức sinh hoạt cho vị thành niên, thanh niên CLB “Các bậc cha mẹ và sức khỏe vị thành niên, thanh niên” thôn Chánh Nam còn phối hợp với Trường THCS Đoàn Thị Điểm tổ chức các hoạt động tuyên truyền về giới tính, quyền SKSS, SKTD, phòng chống bạo lực học đường, HIV/AIDS và xâm hại tình dục trẻ em trong học sinh thông qua nhiều hình thức. Từ năm 2007-2009, CLB đã 19 lần tổ chức các hoạt động này tại trường, như: chiếu phim, thảo luận nhóm, thi trắc nghiệm kiến thức, thi vẽ tranh, thi ghép chữ, thực hành xử lý tình huống, diễn tiểu phẩm kết hợp với nhiều trò chơi vui nhộn phù hợp với lứa tuổi học đường. Đặc biệt, từ năm 2010, hoạt động trường học được chuyển giao cho nhóm giáo viên nòng cốt đã được tập huấn kiến thức, kỹ năng và đã tổ chức 9 lần giao lưu với học sinh, từ đó có sức thu hút và giúp học sinh tiếp thu được nhiều kiến thức, học được một số kỹ năng để ứng phó trong đời sống. Ngoài ra, Ban chủ nhiệm CLB còn mở rộng hoạt động cộng đồng đến các địa bàn phường, xã khác như: Xuân Đài, Xuân Phú, Xuân Phương… với nhiều hình thức tổ chức thi tìm hiểu kiến thức, sân khấu hóa và được nhân dân đồng tình ủng hộ tham gia, đánh giá cao.
Ông Đỗ Ngọc Bích, Chủ tịch UBND xã Xuân Thọ 1 cho biết: “Từ trước đến nay, các hoạt động tuyên truyền hay hội thi của chính quyền, Mặt trận, đoàn thể chỉ do cán bộ xã hay đoàn thể thực hiện nên thiếu hấp dẫn. Còn hoạt động cộng đồng của CLB “Các bậc cha mẹ và sức khỏe vị thành niên, thanh niên” thôn Chánh Nam lại thu hút đông đảo nhân dân đến xem, cổ vũ. Ngoài phần tuyên truyền miệng, hình thức tuyên truyền thông qua các tiểu phẩm sân khấu luôn được khán giả trông đợi nhất. Không chỉ nội dung hay mà diễn viên lại chính là người dân trong thôn, dù họ diễn chưa chuyên nghiệp nhưng lại hết sức chân thật nên mọi người thích thú”.
NGUYỄN CHƯƠNG
