Cơn sốt gạo – dù là sốt ảo – trong những ngày qua đã gióng một tiếng chuông báo động về an ninh lương thực. Đã qua thời “dĩ nông vi bản” (lấy nông nghiệp làm căn bản) nhưng hạt gạo mãi mãi là nhu cầu sống còn của người Việt
Thủ tướng Chính phủ vừa có Chỉ thị quản lý chặt chẽ quỹ đất nông nghiệp trong quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa. Quyết định đúng đắn này được toàn dân hoan nghênh nhằm giữ vững sản lượng lương thực, bảo đảm nhu cầu tiêu dùng nội địa và xuất khẩu.
Theo thống kê của Bộ Tài nguyên – môi trường trong những năm 2001 – 2005, diện tích đất nông nghiệp cả nước bị thu hồi chuyển sang mục đích khác lên đến 366.000 ha, gấp 15 lần tổng diện tích đồng bằng Tuy Hòa.
Diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp nhưng dân số ngày càng tăng. Nhu cầu nguyên liệu từ nông sản phục vụ công nghiệp chế biến và chăn nuôi, phục vụ xuất khẩu... ngày càng lớn.
Gần 80% dân số sống bằng nông nghiệp nên đã đến lúc báo động về an ninh lương thực. Giữ quỹ đất nông nghiệp – không để mất thêm nữa – có ý nghĩa sống còn trong chiến lược an ninh lương thực quốc gia – một cường quốc xuất khẩu gạo của thế giới.
Giá gạo tăng cao sẽ là nguyên nhân trong mọi nguyên nhân dẫn đến bất ổn chính trị.
Càng công nghiệp hóa thì càng thúc đẩy quá trình đô thị hóa và phải có quỹ đất đáp ứng. Đó là điều hiển nhiên.
Điều đáng nói là những thửa ruộng tốt màu mỡ phì nhiêu biến mất, bị san lấp đổ nền là điều vô cùng đáng tiếc. Quỹ đất phi nông nghiệp của tỉnh còn rất lớn, những khu công nghiệp Hòa Hiệp, Bắc Sông Cầu, An Phú... đặt trên vùng đất cát là đúng hướng.
Trong quy hoạch đô thị, ngoại trừ đoạn cầu Trần Hưng Đạo đến đường tránh quốc lộ IA buộc phải hy sinh để tạo vóc dáng phía tây cho TP Tuy Hòa, những trường hợp khác nên quy hoạch xây dựng chỗ khách để giữ ruộng sản xuất.
Cần cân nhắc để tạo mặt bằng xây dựng một cách khoa học, phù hợp với yêu cầu phát triển bền vững, bảo đảm lợi ích chung của các nhóm dân cư, đặc biệt là nông dân sống dựa vào ruộng đất.
Giữ lại đất đai sản xuất lúa, giảm thiểu tối đa việc lấp ruộng xây nhà, trụ sở, nhà máy... là những công việc cấp bách để bảo đảm công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Ruộng bị lấp là mất đi chỗ dựa lương thực các cư dân trong vùng. Hạt gạo – cái ăn cơ bản của người dân – luôn luôn là vấn đề sống còn của mọi dân tộc.
Một nền kinh tế chính trị ổn định, bền vững trước hết là không có những cơn sốt gạo – dù là sốt ảo do bọn đầu cơ tung tin thất thiệt. Mà muốn vậy, điều đầu tiên là chấm dứt, ít nhất là hạn chế tối đa việc lấp ruộng.
VĂN XƯƠNG (phường 7 – Tuy Hòa)
