Cán bộ nào cũng vậy, khi được Đảng, Nhà nước giao cho một chức vụ nào đó, đồng thời cũng dành cho họ những quyền hạn cần thiết để bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ.
Chẳng hạn, cán bộ phụ trách một địa phương, đơn vị có quyền ban hành các quyết định, kiểm tra việc thực hiện các quyết định đó, lựa chọn người cộng sự, đề bạt, khen thưởng, tuyển dụng hoặc xử lý kỷ luật cán bộ, nhân viên dưới quyền theo quy định của pháp luật. Thiếu các quyền đó thì người phụ trách khó đảm đương được nhiệm vụ được giao.
Một người lãnh đạo, phụ trách được coi là công minh chính trực là người biết lắng nghe đầy đủ ý kiến của các cộng sự, cân nhắc các phương án khác nhau để có lựa chọn, quyết đoán sáng suốt; đồng thời chịu trách nhiệm về những quyết định của mình. Đó là biểu hiện cụ thể, đúng đắn của nguyên tắc tập trung dân chủ.
Như vậy, chức và quyền đi đôi với nhau, hỗ trợ cho nhau. Quyền giúp làm tròn chức vụ, chức vụ bảo đảm pháp lý cho quyền. Quyền, với nội dung chân chính của nó, là một thứ vũ khí của người cán bộ cách mạng. Quyền đảm bảo hiệu lực công tác giữ vững nguyên tắc, kỷ cương trong nội bộ Đảng và Nhà nước. Nó giúp cho người cán bộ lãnh đạo, quản lý có cơ sở pháp lý để thực thi nhiệm vụ, chủ động đứng mũi chịu sào để giải quyết những vấn đề thuộc phạm vi trách nhiệm, công tác của họ. Vì vậy, đối với cán bộ lãnh đạo phụ trách nắm vững quyền và trách nhiệm là điều cần thiết. Buông lỏng quyền được giao là trốn tránh trách nhiệm.
Tuy nhiên, điều đáng nói là hiện nay vẫn còn không ít hiện tượng cán bộ các cấp lợi dụng chức quyền để làm những điều sai trái, dẫn đến tệ độc đoán, chuyên quyền. Độc đoán là tự mình quyết đoán mọi việc, không thèm nghe ý kiến của mọi người xung quanh. Chuyên quyền là thâu tóm mọi quyền hành, tự cho mình có quyền muốn làm gì thì làm, bất chấp tổ chức. Độc đoán và chuyên quyền thường đi đôi với nhau như hình với bóng, cái này vừa là nhân, vừa là quả của cái kia.
Để phòng ngừa, khắc phục tệ độc đoán, chuyên quyền ở các cấp, các ngành, cần làm đồng bộ nhiều việc. Đó là tăng cường công tác giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên; phát huy dân chủ nội bộ, đề cao tự phê bình, phê bình; đẩy mạnh công tác kiểm tra của Đảng; xử lý kịp thời, nghiêm minh những kẻ độc đoán, chuyên quyền…
Cùng với những công việc đó, phải không ngừng cải tiến công tác tổ chức, xây dựng, chỉnh đốn nội bộ Đảng, xây dựng, hoàn thiện quy chế làm việc ở từng cấp, từng ngành; xác định trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân một cách rõ ràng, rành mạch. Một tổ chức, bộ máy mạnh, hợp lý, với những quy định rõ ràng về chức trách, nguyên tắc, lề lối làm việc sẽ có tác dụng không nhỏ trong việc phòng ngừa, kiềm chế tệ độc đoán, chuyên quyền.
Vấn đề đặc biệt lưu ý là phải coi trọng, phát huy quyền làm chủ và lắng nghe ý kiến của quần chúng. Với sự nhạy cảm rất tài tình, quần chúng dễ dàng nhận diện “chân tướng” của những biểu hiện độc đoán chuyên quyền để lên án, gạt bỏ những kẻ lợi dụng chức quyền để thỏa mãn những mưu toan cá nhân. Có như vậy mới xây dựng tổ chức, bộ máy của Đảng và Nhà nước ngày càng trong sạch vững mạnh.
MẠNH MINH TÂM
