Dây an toàn (tiếng Anh: seatbelt) là thiết bị an toàn thụ động cho người ngồi ô tô, máy bay hay các phương tiện giao thông khác. Khi có va chạm mạnh, dây này giữ cho người không bị văng đi, giảm thiểu những tai nạn thương tâm. Đối với người nước ngoài, họ rất ý thức về điều này nên khi lên ô tô là tự động cài dây an toàn. Trong khi ở ta, dù ai cũng rõ về chức năng của dây an toàn nhưng rất ít người tự giác thắt vào người. Hầu như chủ yếu chỉ tài xế mới thắt dây an toàn. Điều này có thể gây nguy hiểm cho mình, mọi người xung quanh.
Rất nhiều người ở Việt Nam, khi bước lên taxi, du lịch, xe dịch vụ đều lơ là với dây an toàn. Cũng chính vì lơ là, chủ quan đó đã dẫn tới vài cảnh tượng đau lòng mà truyền thông đã đưa tin về tai nạn giao thông trong thời gian qua. Theo Cục Cảnh sát giao thông (C67, Bộ Công an), dây đai an toàn trên ô tô là một chi tiết rất nhỏ, giá trị không lớn. Tuy nhiên, xét về tầm quan trọng trong việc bảo vệ tính mạng người ngồi trên xe, dây đai an toàn lại đứng hàng đầu. Cấu tạo một dây đai an toàn thường bao gồm dây đai và khóa. Dựa trên cảm biến va chạm, thông tin được truyền tới bộ điều khiển dây đai để tự động siết chặt dây đai, nhờ đó có thể giữ chắc cơ thể không bị văng khỏi ghế. Khi xảy ra va chạm, quán tính của xe, lái xe và hành khách trên xe hoàn toàn độc lập với nhau. Giả sử trường hợp xảy ra va chạm trực diện làm chiếc xe đột ngột dừng lại nhưng do lái xe và hành khách là những vật thể độc lập với xe nên sẽ tiếp tục chuyển động về phía trước. Nếu không thắt dây đai an toàn, người sẽ lao về phía trước va đập vào kính chắn gió, vô lăng, bảng táp lô, thậm chí có thể bay xuyên qua kính chắn gió và tiếp tục va chạm với các vật thể khác trong quá trình di chuyển... với vận tốc tương ứng với vận tốc của xe trước lúc xảy ra va chạm.
Theo Nghị định 171/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, ở Điều 5, khoản 2, điểm l có quy định: chở người ngồi hàng ghế phía trước trong ô tô (tại vị trí có trang bị dây an toàn) mà không thắt dây an toàn khi xe đang chạy sẽ bị phạt từ 100.000-200.000 đồng. Và theo Nghị định 46/2016, được bổ sung từ nghị định cũ vừa nêu thì kể từ tháng 1/2018, hành vi ngồi ghế sau trên ô tô (tại vị trí có trang bị dây an toàn) mà không thắt dây an toàn sẽ bị xử phạt hành chính từ 100.000-200.000 đồng.
Đó là những lý do dây an toàn không phải ngẫu nhiên được gắn vào ghế trên ô tô. Vì vậy, khi đi ô tô, nếu trong xe có thiết kế dây an toàn, mọi người nên nhớ thắt vào để tránh bị xử phạt cũng như bảo vệ mình trước những tai nạn giao thông tiềm ẩn. Tài xế có trách nhiệm nhắc nhở hành khách thắt dây an toàn vì một chuyến hành trình vui vẻ, an toàn.
NGUYỄN THANH VŨ
