Giảm sinh, nâng cao chất lượng dân số và kiềm chế mất cân bằng giới tính khi sinh là những mục tiêu mà ngành Dân số Phú Yên đã đạt được trong năm 2012. Nhóm dân số vị thành niên, thanh niên sẽ được quan tâm hỗ trợ, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh là nhiệm vụ cấp bách trong năm 2013 mà Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên hướng đến thực hiện.

Học sinh Trường THPT Lê Lợi (Đồng Xuân) thích thú trong một buổi truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên - Ảnh: T.DIỆU

Năm 2012 (Nhâm Thìn), nhiều tỉnh trong cả nước đã tăng mức sinh do quan niệm tranh thủ năm rồng sinh con trai của người Việt Nam. Tuy nhiên theo Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên, mức giảm sinh ở Phú Yên tính đến tháng 10/2012 là 0,4%o, vượt 0,2%o chỉ tiêu Trung ương giao. Tỉ lệ sinh con thứ 3 trở lên đạt mức 9,9%, giảm 0,1% so với năm 2011.

Trung ương giao chỉ tiêu cho Phú Yên triển khai chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình tại 17 xã, nhưng Chi cục DS-KHHGĐ đã tham mưu Sở Y tế trình UBND tỉnh chỉ đạo triển khai tại 112 xã, phường, thị trấn. Có 94 xã được triển khai đề án Can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, 30 xã được triển khai đề án Tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân đạt 100% kế hoạch đặt ra. Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên còn hỗ trợ truyền thông tại các khu công nghiệp, công ty, xí nghiệp. Kết quả là có hơn 53.000 người sử dụng các biện pháp tránh thai trong các đợt chiến dịch chăm sóc sức khỏe sinh sản/KHHGĐ, hơn 37.000 phụ nữ được khám phụ khoa, đạt trên 100% kế hoạch.

Ngoài ra, Chi cục DS-KHHGĐ thường xuyên kêu gọi các tổ chức như Marie Stopes International Việt Nam (MSIVN), Trung tâm Nghiên cứu Giới, Gia đình và Môi trường trong Phát triển (CGFED) tiếp tục hỗ trợ, đầu tư các dự án thuộc lĩnh vực DS-KHHGĐ. Theo đó, Chi cục DS-KHHGĐ đã tổ chức hội thảo chia sẻ kinh nghiệm hoạt động các CLB Cha mẹ và vị thành niên, thanh niên, CLB Sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên, tạo môi trường thuận lợi cho việc thực hiện các hoạt động của đề án Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân. Chi cục DS-KHHGĐ phối hợp với Hội Người cao tuổi tỉnh tổ chức lớp tập huấn thể dục dưỡng sinh cho 18 câu lạc bộ Người cao tuổi và các lớp tập huấn cho 36 tình nguyện viên về kỹ năng tư vấn và cách chăm sóc người cao tuổi.

Với nhiều nỗ lực, ngành Dân số Phú Yên đã từng bước cải thiện chất lượng dân số khi ngày càng có nhiều nhóm dân số khác được Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh quan tâm, chăm sóc, bên cạnh những phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (15-49 tuổi) được xem là nhóm dân số chính.

MỤC TIÊU NĂM 2013

Theo ông Nguyễn Ngọc Nha, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên, trong công tác dân số, truyền thông trực tiếp là điều kiện quan trọng quyết định đến hiệu quả thực hiện các chính sách dân số. Người cán bộ chuyên trách dân số góp phần quyết định kết quả truyền thông trực tiếp tại cơ sở. Trong tình hình mới, công tác dân số có nhiều nhiệm vụ đòi hỏi trách nhiệm và nỗ lực của người cán bộ chuyên trách. Nhưng hiện nay, ở Phú Yên, phụ cấp cho những người làm dân số không chuyên trách vẫn còn quá thấp nên chưa động viên họ dốc sức vào công việc, phần nào ảnh hưởng đến chất lượng công tác dân số. Nếu họ nhanh chóng được xem xét bổ nhiệm là viên chức cấp xã thì hiệu quả công việc sẽ nâng lên rõ rệt.

Thực tế ở Phú Yên cho thấy, dù việc chẩn đoán giới tính thai nhi bị nghiêm cấm, thì trên 90% số phụ nữ mang thai vẫn biết được giới tính của con trước khi sinh. Nhiều người làm dịch vụ sẵn sàng thông báo về giới tính của thai nhi.

Trong tương lai, nếu chúng ta không giải quyết được tình trạng mất cân bằng giới tính thai nhi thì cũng sẽ phải “nhập khẩu” cô dâu kéo theo tình trạng gia tăng tội phạm liên quan đến tình dục, buôn bán phụ nữ và trẻ em gái. Những hệ lụy đó không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của các gia đình mà còn gây những hậu quả về bất ổn kinh tế, chính trị. Các chính sách hiện vẫn còn chưa đồng bộ, đồng thời thiếu các giải pháp xử lý mạnh mẽ về các trường hợp lựa chọn giới tính thai nhi. Vì vậy, rất cần sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền và sự phối hợp chặt chẽ của các hội, đoàn thể, đặc biệt là ngành Y tế để góp phần đưa tỉ số giới tính khi sinh trở về mức cân bằng nhanh hơn.

Vị thành niên, thanh niên tỉnh Phú Yên (10-24 tuổi) có hơn 250.000 người, chiếm 29,3% số dân (số liệu năm 2009). Đây là một lực lượng đông đảo trong xã hội. Có thể nói, kiến thức, thái độ và hành vi của họ về sức khỏe sinh sản/sức khỏe tình dục (SKSS/SKTD) sẽ quyết định quy mô gia đình cũng như chất lượng giống nòi trong tương lai.

Câu lạc bộ Cha mẹ và vị thành niên, thanh niên về SKSS/SKTD là hoạt động chính của Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên triển khai đề án Tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân cho nhóm dân số này. Hiện nay, toàn tỉnh Phú Yên có 32 CLB/30 xã triển khai sinh hoạt. Các kiến thức về giới và giới tính; bình đẳng giới, công bằng giới và bất bình đẳng giới; quyền SKSS/quyền SKTD; phòng chống bạo lực gia đình và bạo lực học đường; phòng chống các bệnh lây truyền qua đường tình dục và HIV/AIDS… là những nội dung được triển khai tại các CLB.

Ông Nha cho biết thêm, các hoạt động của các CLB đã tác động tích cực đến mục tiêu của đề án Tư vấn và Kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, góp phần thực hiện “duy trì giảm mức sinh vững chắc và từng bước nâng cao chất lượng dân số” của công tác DS-KHHGĐ tỉnh Phú Yên. Vị thành niên, thanh niên đang là nhóm đối tượng đích hướng đến mục tiêu phát triển bền vững dân số ở Phú Yên năm 2013.

DIỆU ANH