Phú Yên hiện có trên 84.000 người cao tuổi (trên 60 tuổi), chiếm khoảng 10% tổng dân số tỉnh. Đây là ngưỡng bước vào giai đoạn già hóa dân số. Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã triển khai đề án Tư vấn và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi dựa vào cộng đồng. Tuy nhiên sau 1 năm triển khai, đề án này vẫn chưa mang lại hiệu quả như mong đợi.
Một buổi sinh hoạt dưỡng sinh của Câu lạc bộ Người cao tuổi giúp người cao tuổi thị trấn La Hai (Đồng Xuân) - Ảnh: T.DIỆU
Theo cách gọi của ngành Dân số thì già hóa dân số hay còn gọi là dân số đang già là khi có số người cao tuổi chiếm 10% tổng dân số. Già hóa dân số đặt ra các thách thức về nhận thức của người dân, an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe và hoạch định chính sách thích ứng với giai đoạn già hóa dân số.
Năm 2012, trong các giải pháp nhằm thích ứng với xu hướng già hóa dân số, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã triển khai đề án Tư vấn và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi dựa vào cộng đồng. Mục đích của đề án này là nhằm giúp người cao tuổi nâng cao chất lượng sống (vui, khỏe, có ích). Hoạt động chính của Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh là triển khai hình thức sinh hoạt câu lạc bộ người cao tuổi trên 9 huyện, thị xã, thành phố. Các trung tâm DS-KHHGĐ phối hợp với hội người cao tuổi các địa phương chọn 2 câu lạc bộ người cao tuổi đang hoạt động ở xã, phường để triển khai thí điểm đề án. Đến nay, các câu lạc bộ người cao tuổi này đã được Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh tập huấn các chuyên đề về chăm sóc sức khỏe như: thể dục dưỡng sinh, nói chuyện chuyên đề. Các trang thiết bị cần thiết cho việc chăm sóc sức khỏe cũng đã được đưa về địa phương. Tuy nhiên đến nay, các trang thiết bị này vẫn phải “xếp kho” vì không có điều kiện để sử dụng.
Ông Lê Huy Đạt, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Người cao tuổi giúp người cao tuổi phường 8, TP Tuy Hòa nói: “Câu lạc bộ đã được trang bị một máy massage cầm tay, một đèn sưởi hồng ngoại, 2 cặp vợt cầu lông và 2 cặp vợt bóng bàn nhưng không có bàn. Chúng tôi được giải thích là vì thiếu kinh phí chưa thể giải quyết hết được lượng trang thiết bị. Mặt khác, dù đã có các trang thiết bị phục vụ cho việc luyện tập sức khỏe nhưng lại không có địa điểm để đặt các trang thiết bị nên chúng tôi không thể triển khai sinh hoạt”.
Tình hình khó khăn trong công tác triển khai sinh hoạt cộng đồng cho người cao tuổi không chỉ diễn ra ở phường 8. Cho đến thời điểm này, hiệu quả từ đề án Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi dựa vào cộng đồng vẫn còn chưa có lời đáp.
Ông Đặng Phi Khanh, Phó trưởng ban đại diện Hội Người cao tuổi tỉnh cho biết: Đến nay, chúng tôi vẫn đang phối hợp với Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi dựa vào cộng đồng. Đến thời điểm này, tôi vẫn chưa nhận được báo cáo nào về hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ điểm. Tuy nhiên, nhận định ban đầu cho thấy tình hình sinh hoạt tại các câu lạc bộ điểm vẫn diễn ra bình thường chứ chưa nâng cao được chất lượng như mong muốn. Hơn nữa, cả tỉnh có đến 112 xã, phường mà đề án mới chỉ triển khai ở 18 xã, phường. Tôi mong rằng, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh sớm triển khai nhân rộng đề án góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng sống của người cao tuổi trên toàn tỉnh.
Tại các câu lạc bộ thí điểm, việc sinh hoạt của người cao tuổi vẫn chưa có những chuyển biến tích cực. Trong khi đó, tốc độ già hóa và nhu cầu nâng cao chất lượng sống của người cao tuổi ngày càng cao.
Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã đầu tư kinh phí cho các trung tâm DS-KHHGĐ tuyến huyện thực hiện đề án. Tuy nhiên, nguồn kinh phí mà Tổng cục Dân số đầu tư thực hiện đề án này là 180 triệu đồng. Ước tính kinh phí về đến các câu lạc bộ khoảng 5 triệu đồng được coi như là “muối bỏ bể trong công tác triển khai sinh hoạt”.
Bà Đỗ Thị Như Mai, Phó chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh nói: “Cho đến thời điểm này, ngoài kinh phí đầu tư của Tổng cục Dân số để thực hiện đề án, nguồn kinh phí mà UBND tỉnh hỗ trợ Chi cục DS-KHHGĐ thực hiện công tác dân số chủ yếu sử dụng trong các chiến dịch chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình và truyền thông giai đoạn tập trung giảm mức sinh thay thế. Còn hiện nay, Phú Yên đã cơ bản hoàn thành giảm mức sinh thay thế và đang thực hiện dự án Nâng cao chất lượng giống nòi với 5 đề án cần triển khai thực hiện. Để các đề án khi đi vào thực hiện có hiệu quả thì không chỉ có ngành Dân số mà sự phối hợp của các ban, ngành, đoàn thể cùng với sự quan tâm lãnh đạo của Đảng và Nhà nước”.
DIỆU ANH
