Từ tháng 7/2012, Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên triển khai Đề án Tiếp thị xã hội các phương tiện tránh thai. Sau 3 tháng thực hiện, việc thực hiện vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Vướng mắc lớn nhất là người sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình chưa chấp nhận bỏ tiền mua phương tiện tránh thai thay vì được sử dụng miễn phí như trước đây.
Cán bộ dân số phường 6 (TP Tuy Hòa) tuyên truyền về các sản phẩm tiếp thị xã hội - Ảnh: T.DIỆU
Đề án Tiếp thị xã hội các phương tiện tránh thai phục vụ chương trình DS-KHHGĐ giai đoạn 2011-2012 đã được Bộ Y tế phê duyệt và ban hành vào tháng 6/2011. Tiếp thị xã hội các phương tiện tránh thai là kênh phân phối trung gian giữa miễn phí và thị trường thương mại. Người sử dụng phương tiện tránh thai miễn phí phải chuyển đổi hành vi sử dụng các phương tiện tránh thai có giá trị thương mại.
Ông Lê Văn Bi, Phó phòng Truyền thông Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên cho biết: “Trong chương trình DS-KHHGĐ giai đoạn 2011-2020, thị phần các phương tiện tránh thai miễn phí hàng năm giảm dần. Từ năm 2012, phương tiện tránh thai được cung cấp từ ngân sách trong nước chứ không có viện trợ nước ngoài như trước đây. Do vậy, đối tượng ưu tiên cấp phương tiện tránh thai miễn phí chỉ còn là người trong hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số, đối tượng thuộc diện chính sách, đối tượng thuộc các xã đặc biệt khó khăn, vùng sâu vùng xa”.
Năm 2012, Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên triển khai thực hiện Tiếp thị xã hội với 2 loại phương tiện tránh thai là bao cao su và viên uống tránh thai. Bao cao su nhãn hiệu Night Happy giá bán lẻ là 400 đồng/chiếc. Viên uống tránh thai nhãn hiệu Night Happy giá 3.000 đồng/vỉ. Kênh phân phối chủ yếu là cán bộ chuyên trách dân số và cộng tác viên dân số. Tuy nhiên, khi thực hiện nhiều người sử dụng dịch vụ phương tiện tránh thai lại nghi ngờ về độ trung thực của người cung cấp dịch vụ do nắm rõ đề án Tiếp thị xã hội các phương tiện tránh thai. Chị Đặng Thị Mộng Hoàng, cán bộ chuyên trách dân số phường 6, TP Tuy Hòa nói: “Sau khi triển khai đề án, tôi nhận được nhiều cuộc điện thoại từ những người sử dụng dịch vụ để xác nhận là họ sẽ bỏ tiền mua bao cao su và viên uống tránh thai thay vì được miễn phí. Họ chưa tin tưởng vào cộng tác viên dân số. Nhiều cộng tác viên dân số cũng báo cáo là nhiều người tỏ ra nghi ngờ về việc bán phương tiện tránh thai theo Đề án Tiếp thị xã hội”.
Không chỉ người sử dụng dịch vụ còn nghi ngờ độ trung thực của người cung cấp dịch vụ mà Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên còn mắc phải những vướng mắc ngay từ kênh phân phối. Nhiều cộng tác viên dân số còn chưa biết thế nào là Tiếp thị xã hội các phương tiện tránh thai; chưa tích cực trong công tác vận động, tuyên truyền cho người dân thay đổi thái độ, hành vi chấp nhận chi trả khi sử dụng phương tiện tránh thai.
Kết quả theo dõi sản phẩm Tiếp thị xã hội tháng 7 và 8, Chi cục DS-KHHGĐ cho biết, ở Sông Hinh và Phú Hòa vẫn chưa bán được viên uống tránh thai. TX Sông Cầu, các huyện Tây Hòa, Tuy An là những địa phương triển khai đề án tốt hơn.
Chị Nguyễn Thị Cẩm Linh, nhân viên Trung tâm DS-KHHGĐ TX Sông Cầu chia sẻ: “Theo kinh nghiệm của bản thân, tôi cho rằng muốn người dân hiểu về một đề án mới thì người cộng tác viên dân số phải tích cực giải thích cho họ hiểu về sản phẩm. Khi người dân nắm bắt được hiệu quả việc mua phương tiện tránh thai từ đề án sẽ có ích cho bản thân và góp phần giảm tải kinh phí giúp chương trình mục tiêu quốc gia về dân số giai đoạn 2011-2020 thu được thắng lợi, người dân sẽ chấp nhận chi trả”.
Giải pháp trước mắt là từng bước truyền thông cho cán bộ trong ngành dân số hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của đề án. Để triển khai và thực hiện tốt Đề án Tiếp thị xã hội các phương tiện tránh thai, cán bộ chuyên trách dân số và cộng tác viên dân số cần tăng cường công tác tuyên truyền vận động cho người dân thay đổi thái độ, hành vi chấp nhận chi trả khi sử dụng phương tiện tránh thai. Các Trung tâm DS-KHHGĐ huyện phải phối hợp với các ban ngành đoàn thể tăng cường truyền thông bằng nhiều hình thức rộng khắp trên địa bàn, cung cấp các sản phẩm truyền thông, vận động và tư vấn cộng đồng… để mọi người thấy được lợi ích và nghĩa vụ của mình khi cần sử dụng các biện pháp tránh thai, ông Bi cho biết thêm.
Sự tích cực hưởng ứng của người tham gia sử dụng dịch vụ các phương tiện tránh thai từ Tiếp thị xã hội là con đường tất yếu trong cơ chế thị trường giúp người dân cải thiện chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình, đồng thời cũng góp phần thực hiện chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác dân số.
DIỆU ANH
