Từ nhiều năm nay, cả ngàn hộ dân hai xã Hòa Tân Tây (huyện Tây Hòa) và Hòa Tân Đông (huyện Đông Hòa) phải chịu cảnh sống chung với nước giếng bị nhiễm phèn nhưng đến nay vẫn chưa có cách khắc phục.
Người dân xã Hòa Tân Tây lọc nước nhiều phèn bằng than và cát, sạn để sử dụng - Ảnh: T.HƯƠNG
Theo chân chị Thúy, cán bộ UBND xã Hòa Tân Tây, chúng tôi đến khu dân cư nằm cạnh trụ sở UBND xã. Các hộ dân này đưa cho chúng tôi xem xoong, chảo, thau, chậu… tất cả đều đã ngả sang một màu vàng cáu bẩn. Anh Nguyễn Văn Tân ở thôn Xuân Thạnh 2 chỉ tay vào giếng nước của gia đình mình nói: “Đến đồ vật khi tiếp xúc với nguồn nước từ giếng đều ngả sang vàng thế này thì khi dùng để nấu ăn làm sao không ảnh hưởng đến sức khỏe. Mặc dù vậy nhưng chúng tôi vẫn cứ phải dùng chứ biết làm sao được!”. Tình trạng nước giếng bị nhiễm phèn không chỉ tồn tại ở khu vực này mà còn xảy ra đối với hàng trăm hộ dân khác trong xã. Bà Phạm Thị Tặng nhà ở thôn Xuân Thạnh 2 cho biết: “Nước giếng của gia đình tôi lúc nào cũng có màu trắng đục, đôi lúc khi trời nắng nước lại ngả sang vàng. Vì vậy trước khi dùng chúng tôi phải lắng lọc. Các đồ dùng thường xuyên tiếp xúc với nước đều ố vàng, đặc biệt là áo trắng đi học của lũ nhỏ. Nhưng dù sao gia đình tôi vẫn còn may mắn vì nước còn tạm dùng được chứ nhiều nhà khác ở xóm Ngoài phải đi chở nước chỗ tôi về dùng”.
Hiện hệ thống nước máy chưa đến xã này, còn địa phương vì kinh phí hạn hẹp nên không đủ điều kiện để đầu tư hệ thống nước sinh hoạt cho người dân. Hàng chục năm nay, người dân ở đây phải tự tìm cách xoay xở, đa số các gia đình phải bỏ tiền xây dựng hồ lắng lọc bằng than hoạt tính. Ông Nguyễn Thành Công ở thôn Phú Khánh cho biết, gia đình đã chi gần 3 triệu đồng để đúc 2 bi chứa nước và mua 15kg than hoạt tính về lọc nước. Đối với những gia đình không đủ điều kiện xây dựng hệ thống lọc bằng than hoạt tính thì tự trang bị cho mình một “hệ thống” lọc phèn thủ công với một chậu đất dưới có một lớp cát, trên một lớp than, trên nữa một lớp cát sạn để cho ra “nước sạch” sử dụng.
Nguồn nước sinh hoạt bị nhiễm phèn không những ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày của người dân mà cũng gây rất nhiều bất tiện cho nhu cầu sử dụng nước tại trường học, trạm y tế… Bà Trương Thị Dân, Phó hiệu trưởng Trường THCS Phạm Đình Quy cho biết: Nhu cầu nước cho học sinh uống và vệ sinh hàng ngày rất lớn, nhưng vì giếng nước của trường bị nhiễm phèn nên không sử dụng được, nhà trường phải vận động học sinh tự mang nước theo để uống.
Ông Nguyễn Văn Quang, Phó chủ tịch UBND xã Hòa Tân Tây cho biết: Trên địa bàn xã có khoảng 1.100 hộ dân đang phải “sống chung” với nguồn nước nhiễm phèn chiếm 50% tổng số hộ dân của xã. Tình trạng nước này xảy ra ở 4 thôn của xã, nhiều nhất là ở thôn Xuân Thạnh 2, đoạn dọc từ ga Gò Mầm đến trụ sở UBND xã và khu vực chợ Chiều thuộc thôn Hội Cư. Mặc dù biết nguồn nước không đảm bảo chất lượng nhưng chính quyền địa phương vẫn chưa có cách gì để giải quyết.
Cũng rơi vào tình cảnh trên, hơn chục năm qua, gần 600 hộ dân thuộc các thôn Phú Lương, Vĩnh Xuân, Cảnh Phước của xã Hòa Tân Đông (huyện Đông Hòa) phải sử dụng nguồn nước giếng bị nhiễm phèn để sinh hoạt hàng ngày. Ông Lê Vũ Triều, Trưởng thôn Phú Lương cho biết: Trước đây hơn chục hộ dân, trong thôn có giếng nước bị nhiễm phèn quá nặng đã rủ nhau đến Công ty TNHH một thành viên cấp thoát nước Phú Yên đề nghị đưa nước máy về cấp cho dân. Tuy nhiên vì thủ tục khá rườm rà, công ty lại yêu cầu chúng tôi cam kết nhiều điều nên không thực hiện được. Còn ông Trần Văn Thư, Chủ tịch UBND xã Hòa Tân Đông cho biết, hiện trên địa bàn xã hệ thống nước máy chỉ mới có ở thôn Phú Đa, còn lại người dân vẫn sử dụng nước giếng. Ở những vùng trũng thấp, dọc ruộng thì nước thường bị nhiễm phèn, người dân phải tự xử lý để dùng.
TUYẾT HƯƠNG
