Trong thời gian qua, tình trạng quá tải bệnh nhân bảo hiểm y tế (BHYT) ở Bệnh viện đa khoa trung tâm tỉnh buộc các cơ quan chức năng phải tính đến việc ký hợp đồng với các phòng khám tư nhân để khám chữa bệnh, đảm bảo quyền lợi cho bệnh nhân BHYT. Giải pháp này có thực hiện được vào đầu năm 2007 theo kế hoạch đề ra ?
QUÁ TẢI: S.O.S
Theo số liệu của Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Phú Yên, có từ 600 đến 1.000 người khám chữa bệnh (KCB) BHYT tại Bệnh viện đa khoa trung tâm tỉnh (gọi tắt là Bệnh viện tỉnh) mỗi ngày. Con số này mỗi năm một tăng nhanh, năm 2005 tăng 15% so với năm 2004 và 6 tháng đầu năm 2006 đã tăng 14% so với cả năm 2005 với gần 100 ngàn lượt người. Nếu so với điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, con người phục vụ của Bệnh viện tỉnh thì tình trạng quá tải đã đến mức báo động.
Khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế tư nhân để giảm tình trạng quá tải tại Bệnh viện đa khoa Phú Yên – Ảnh: THU THỦY
Bệnh viện quá tải, người bệnh mất nhiều thời gian mỗi khi KCB; chất lượng KCB, cung cách phục vụ thiếu chu đáo chắc chắn không thể tránh khỏi... Áp lực về đón tiếp hướng dẫn bệnh nhân trong khám, chẩn đoán, điều trị …đè nặng lên cán bộ thường trực, nhà quản lý và thầy thuốc trực tiếp KCB.
Theo phân tích, tình trạng quá tải phần lớn xuất phát từ số người đăng ký KCB ban đầu tăng (không phải do chuyển từ tuyến dưới lên) với con số hiện tại vượt quá 80 ngàn người, trong đó có 64.457 người cư trú trên địa bàn TP Tuy Hòa, còn lại chủ yếu ở huyện Phú Hòa. Vì chưa có bệnh viện huyện, người tham gia BHYT mới tạm thời cho đăng ký ở 2 phòng khám xã Hòa Thắng và Hòa Trị.
Thêm vào đó, kể từ năm 2004, hình thức BHYT tự nguyện đã mở ra cơ hội tham gia BHYT cho tất cả mọi người (không chỉ dành riêng cho người làm công ăn lương như trước) nên số người tham gia phát triển tăng. Dù có những điều kiện ràng buộc theo nguyên tắc cộng đồng song cơ bản hình thức BHYT này vẫn mang tính tự nguyện nên đã nảy sinh hiện tượng lựa chọn ngược trong đối tượng tham gia (người có bệnh tham gia, người không bệnh không tham gia). Từ ngày 1-7-2005, thời điểm thực hiện Nghị định mới 63/2005/NĐ-CP của Chính phủ, quyền lợi của người bệnh mở rộng, nhất là việc bãi bỏ cơ chế người bệnh chi trả 20% nên nhiều người cứ đi khám vô tư vì… chẳng mất gì. Theo lời các bác sĩ, nhiều trường hợp “bệnh cảm” đi khám 4 đến 6 lần/tháng trong nhiều tháng liền hoặc người bệnh không có thẻ nhờ người không bệnh có thẻ đi khám hộ lấy thuốc. Đã có chuyện, một nhóm người mua BHYT tự nguyện rồi rủ nhau đi khám …liên tục, bởi số thuốc đem bán ra cũng có lời hơn đi làm thuê một ngày hoặc chí ít cũng “huề vốn”. 6 tháng đầu năm 2006, trong số 11.385 người tham gia BHYT tự nguyện đăng ký KCB ban đầu ở Bệnh viện tỉnh, đã có 28.196 lượt KCB ngoại trú và nội trú, tần suất 2,5 lượt/người, cao gần gấp 3 lần so với đối tượng cán bộ công chức và học sinh - sinh viên.
Cuối cùng, người bệnh BHYT (thực chất), cơ quan BHXH, Bệnh viện tỉnh - ba bên của quan hệ đảm bảo sự vận hành một chính sách xã hội đều bị thiệt thòi, vừa gây dư luận tiêu cực trong xã hội, vừa làm cho việc cân đối quỹ BHYT ngày càng khó kiểm soát.
PHÒNG KHÁM TƯ NHÂN SẼ VÀO CUỘC?
Theo ông Trần Quang Vinh, Giám đốc BHXH Phú Yên, để giảm tải cho Bệnh viện tỉnh, ngành BHXH đề ra giải pháp tiến tới hợp đồng với cơ sở KCB của Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh và 4 phòng khám đa khoa tư nhân trên địa bàn TP Tuy Hòa. Theo đó, phòng khám tư nhân vào cuộc khi có đủ qui định về pháp lý (có giấy chứng nhận đủ điều kiện hành nghề y dược tư nhân, cơ chế tài chính, trang thiết bị, nhân lực, danh mục, bảng giá các dịch vụ kỹ thuật được cấp có thẩm quyền phê duyệt, xác định phân hạng bệnh viên) và chấp nhận mức phí cũng như cơ chế thanh toán như cơ sở KCB công lập đồng hạng (danh mục thuốc theo tuyến chuyên môn kỹ thuật; giá thuốc cung cấp cho người có BHYT theo giá đấu thầu thống nhất chung toàn tỉnh…).
Chủ trương mở rộng mạng lưới KCB cho bệnh nhân BHYT theo phương thức này được ngành y tế và các phòng khám tư nhân đồng thuận. Bác sĩ Măng Cư, Trưởng phòng khám đa khoa tư nhân Nhật Minh cho rằng: “Được chăm sóc sức khỏe cho dân thông qua BHYT là rất tốt. Chúng tôi cố gắng làm tốt để mọi người có cái nhìn công bằng hơn giữa bệnh viện công và bệnh viện tư”. Còn bác sĩ Huỳnh Kim Huê, Trưởng phòng khám đa khoa tư nhân Lê Lợi, thổ lộ: “Phòng khám đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân có BHYT vì họ không có nhiều thời gian để đợi đến lượt mình. Vậy tại sao BHYT không mở rộng đến các dịch vụ tư nhằm tạo thuận lợi cho người bệnh?”. Theo bác sĩ Trần Văn Tý, Giám đốc Sở Y tế, các phòng khám tư nhân ở TP Tuy Hòa đủ điều kiện pháp lý hành nghề theo qui định của Bộ Y tế, đủ năng lực cả về điều kiện vật chất và trình độ y, bác sĩ nên việc hợp đồng KCB BHYT không có gì vướng.
Tuy nhiên, điều băn khoăn hiện nay theo bác sĩ Nguyễn Thị Nhạc - Trưởng phòng khám đa khoa tư nhân Vương Bảo, thì phòng khám tư nhân không được nhà nước bao cấp một phần viện phí nên tiền công KCB cho bệnh nhân BHYT ngoại trú sẽ tính thế nào? Giá qui định hiện nay cho bệnh viện công: Bệnh viện tỉnh 3.000đ/lần khám, bệnh viện huyện 2.000đ/lần khám; còn đa số các phòng khám tư nhân đều có giá 10.000đ/lần khám. Nếu phòng khám tư nhân tính giá theo bệnh viện công thì chịu lỗ, thậm chí phòng khám chỉ được tính theo hạng bệnh viện huyện (2.000đ/lần khám); nếu số lượng bệnh nhân BHYT đông, dẫn đến chi phí cho một số vật tư y tế tiêu hao thì phòng khám tư nhân không đủ kinh phí …trả lương cho lao động, còn BHXH thì không biết lấy nguồn nào để chi cho phần này vì không đúng qui định.
Một trong những phương án được tính đến là người bệnh tự thanh toán phần chênh lệch giữa mức thu của cơ sở KCB ngoài công lập và cơ sở KCB nhà nước, nhưng liệu bệnh nhân BHYT có đồng tình? Ông Trần Quang Vinh, Giám đốc BHXH tỉnh khẳng định: “Việc đưa phòng khám tư nhân vào KCB cho bệnh nhân BHYT sẽ tính toán thật kỹ, có thể tổ chức thí điểm vào đầu năm 2007 sau đó rút kinh nghiệm, tìm hướng đi phù hợp cho cả người tham gia và cơ chế quản lý quỹ BHYT”. Hy vọng rằng, những nỗ lực của ngành chức năng sẽ góp phần bảo đảm quyền lợi cho bệnh nhân BHYT.
QUANG PHƯƠNG
