Vừa qua, PGS, TS Đỗ Ngọc Tấn, Vụ trưởng Vụ DS-KHHGĐ thuộc Tổng Cục DS-KHHGĐ, Giám đốc Đề án kiểm soát dân số vùng biển, đảo và ven biển (Đề án 52) đã về giám sát tình hình thực hiện Đề án 52 của tỉnh Phú Yên. Báo Phú Yên đã có cuộc phỏng vấn Vụ trưởng chung quanh vấn đề này.
Tuyên truyền, tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản - kế hoạch hóa gia đình tại khu công nghiệp Hòa Hiệp. - Ảnh: T.THỦY
* Qua đợt giám sát việc thực hiện đề án 52, Vụ trưởng đánh giá như thế nào về công tác này của Phú Yên trong những năm qua?
- Từ năm 2008 có sự thay đổi tổ chức bộ máy làm công tác DS - KHHGĐ ở các cấp và cũng vào năm đó, Phú Yên bắt đầu triển khai đề án này. Tuy chương trình mới, thiếu cán bộ chuyên sâu nhưng ngành DS của Phú Yên không rời xa công tác mà vẫn tiếp tục bám trụ, triển khai thực hiện đề án đạt những kết quả rất tốt. Điều đáng ghi nhận là có sự tham gia tích cực của các cơ quan thông tin đại chúng và Bộ đội biên phòng. Là địa phương chưa có dự án sàng lọc sơ sinh, không có một cơ sở y tế công lập nào có máy siêu âm 3D hay 4D để siêu âm độ mờ da gáy, các dị tật bẩm sinh khác nhưng đội lưu động y tế KHHGĐ đã linh động phối hợp các cơ sở y tế tư nhân tư vấn, khám sàng lọc phát hiện gần 40 phụ nữ vùng biển có nguy cơ cao…
Các huyện, thị xã, thành phố vùng biển của Phú Yên đang giảm mức sinh một cách nhanh chóng. Cũng như cả nước, cơ cấu dân số Phú Yên và vùng biển, đảo đang tiến đến cơ cấu dân số vàng. Đây là điều kiện thuận lợi cho tỉnh tiến đến nâng cao chất lượng dân số. Đó là một kết quả đáng khích lệ, không phải địa phương nào cũng đạt được. Ngoài ra, tỉ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng của vùng biển Phú Yên thuộc loại thấp. Người dân được thường xuyên khám, điều trị bệnh phụ khoa, tiêm phòng uốn ván, cấp viên sắt và thực hiện KHHGĐ theo yêu cầu.
* Những khó khăn, tồn tại trong quá trình triển khai Đề án 52 mà tỉnh cần khắc phục là gì, thưa Vụ trưởng?
- Vấn đề khó khăn nhất hiện nay là cơ sở vật chất, mạng lưới cung cấp chăm sóc SKSS KHHGĐ ở cấp xã còn yếu và thiếu. Cụ thể, trong 31 xã triển khai đề án thì có 17 trạm y tế không có bác sĩ và y sĩ sản nhi. Những xã còn lại thì cán bộ y tế hạn chế về năng lực, chưa đáp ứng nhu cầu của người lao động tại khu kinh tế biển, cảng cá và điểm có đông người lao động nhập cư. Bên cạnh đó, phần lớn phụ nữ chuẩn bị kết hôn hoặc trước khi sinh, sống trong môi trường biển ít quan tâm đến vấn đề khám và ngăn ngừa những yếu tố nguy cơ cao ảnh hưởng trực tiếp đến việc mang thai, trẻ sơ sinh chưa được phát hiện và can thiệp sớm các bệnh lý chuyển hóa, di truyền. Dân di cư đến vùng biển để lao động và sinh sống ngày càng đông…
Tỉ lệ người bị dị tật ở Phú Yên còn cao (5,7%) và cao hơn cả nước (4,9%). Toàn tỉnh hiện có trên 2000 trẻ em bị khuyết tật, tàn tật, bị dị tật bẩm sinh thì 4 huyện, thị xã, thành phố vùng biển, đảo, ven biển có 533 em, chiếm 49,7%. Điều này cho thấy, tình trạng trẻ em sinh ra bị dị tật bẩm sinh ở vùng biển, đảo và ven biển rất cao.
* Công tác dân số vùng biển, đảo và ven biển của Phú Yên trong thời gian tới cần tập trung vào những vấn đề gì?
- Cần phát huy thế mạnh của các đội lưu động y tế-KHHGĐ ở tuyến huyện, lực lượng Bộ đội biên phòng. Đồng thời, tổ chức điểm cung cấp dịch vụ tại những nơi mà người lao động xuất bến dài ngày, khi cập bờ, tại các bến cảng, xí nghiệp, công trường, người dân sinh sống trên các đảo, các khu công nghiệp, khu kinh tế biển…
Bên cạnh đó, cần tổ chức các hoạt động văn nghệ gắn với cung cấp thông tin, tư vấn về chăm sóc SKSS - KHHGĐ cho ngư dân trước khi họ đi biển dài ngày; Tư vấn, kiểm tra sức khỏe, kiểm tra yếu tố nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sự mang thai, sự phát triển và chất lượng bào thai cho các cặp nam nữ chuẩn bị kết hôn. Đồng thời, trang bị kiến thức phòng chống lây nhiễm qua đường tình dục cho người từ 15-24 tuổi, người chưa đi làm, chưa có việc làm ổn định…
Hệ thống dịch vụ y tế nghèo nàn là một trở ngại rất lớn đối với việc đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe cho lực lượng lao động và dân cư vùng biển, đảo. Do đó, để nâng cao chất lượng dân số vùng biển, đảo và ven biển, năm 2011, Tổng cục DS - KHHGĐ sẽ hỗ trợ Phú Yên thực hiện đồng bộ các hoạt động như: đề án sàng lọc sơ sinh, chăm sóc sức khỏe vị thành niên, can thiệp mất cân bằng giới tính khi sinh. Tổng cục sẽ phối hợp Bộ Tài chính nâng định mức thuốc điều trị phụ khoa thông thường và tham mưu Chính phủ sớm sửa đổi cơ cấu tổ chức bộ máy DS - KHHGĐ tuyến cơ sở của tỉnh. Bên cạnh đó, Ban quản lý đề án 52 sẽ xây dựng những bộ phim, những loạt phóng sự về công tác DS - KHHGĐ để hỗ trợ cơ sở làm tư liệu truyền thông…
Hiện nay, các khu công nghiệp, khu kinh tế ở Phú Yên chủ yếu tập trung ở các vùng ven biển. Vì vậy, mỗi khu công nghiệp, khu kinh tế vùng biển cần có một cán bộ chuyên trách phụ trách riêng các địa bàn này.
* Xin cảm ơn Vụ trưởng!
PHẠM THÙY (thực hiện)
